Zbocze Kruszyńskie

mikroregion fizykogeograficzny w województwie kujawsko-pomorskim

Zbocze Kruszyńskie (314.723) – mikroregion fizycznogeograficzny, stanowiący południową część mezoregionu Doliny Brdy[1].

Zbocze Kruszyńskie
Ilustracja
Prowincja

Niż Środkowoeuropejski

Podprowincja

Pojezierza Południowobałtyckie

Makroregion

Pojezierze Południowopomorskie

Mezoregion

Dolina Brdy

Mikroregion(y)

Zbocze Kruszyńskie

Zajmowane
jednostki
administracyjne

Polska:
woj. kujawsko-pomorskie

Położenie Zbocza Kruszyńskiego na mapie Bydgoszczy
Zbocze Kruszyńskie na Osowej Górze

Położenie edytuj

Mikroregion obejmuje strefę zboczową sandru Brdy i pradoliny Noteci-Warty w rejonie Osowej Góry w Bydgoszczy i na zachód od miasta (rejon Pawłówka).

Charakterystyka edytuj

Wysokości względne w obrębie Zbocza Kruszyńskiego osiągają 50 m, a przeciętnie wynoszą 20–30 m. Istotnym elementom rzeźby tego mikroregionu są dolinki o różnej długości, niektóre o charakterze wąwozów, o skomplikowanym rozwoju. Zwracają uwagę dwie dolinki (uchodzące do pradoliny w okolicach Pawłówka i Zielonczyna), które powstały prawdopodobnie w późnym glacjale z założeń rynnowych. Cechują się szerokim, płaskim zatorfionym dnem i dużą długością (ok. 3 km). Pozostałe dolinki powstały w holocenie i mają mniejszą długość[1].

Zbocze Kruszyńskie obejmuje zróżnicowany morfologicznie obszar. W większości są to zbocza wysokich teras erozyjnych (okolice Osowej Góry i Pawłówka), ale w strefie tej znajdowały się również fragmenty wysp morenowych (okolice Kruszyna, Zielonczyna). Tam właśnie deniwelacje dochodzą do 50 m. W rejonie wysp morenowych miąższość czwartorzędu dochodzi do 53 m, w tym glin morenowych zalegających na powierzchni do 16 m. Podłożem czwartorzędu są pstre iły plioceńskie[1].

Mikroregion jest dosyć silnie przekształcony przez użytkowanie rolnicze oraz zabudowę, głównie wiejską. W części wschodniej rozwinęła się zabudowa miejska Osowej Góry – osiedla w Bydgoszczy. Duże fragmenty strefy zboczowej są zalesione. Są to żyzne siedliska grądowe, o dużej wartości przyrodniczej. Fragment grądu objęty jest ochroną w leśnym rezerwacie przyrody „Kruszyn”. Duży udział mają również siedliska boru mieszanego. W dolinie koło Zielonczyna występują również na właściwych sobie siedliskach olsy. Południową granicą mikroregionu i zarazem mezoregionu Doliny Brdy jest podnóże zbocza, którym prowadzi trasa kolejowa BydgoszczNakło[1].

Zagrożenie ruchami masowymi edytuj

Na podstawie „Mapy Zagrożeń Ruchami Masowymi Miasta Bydgoszczy” można stwierdzić, że Zbocze Kruszyńskie jest w średnim stopniu zagrożone ruchami masowymi[2]. Skarpy wykształcone są przeważnie w glinach zwałowych z piaskami. Jedynie fragmenty wykształcone w iłach serii poznańskiej (na Osowej Górze) posiadają wysoki stopień zagrożenia obrywami, bądź osuwiskami[2]. W związku z tym w pobliżu Zbocza może być prowadzona tylko ograniczona zabudowa, w bezpiecznej odległości od skarpy.

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d Banaszak Józef red.: Środowisko przyrodnicze Bydgoszczy. Wydawnictwo Tannan. Bydgoszcz 1996
  2. a b Program Ochrony Środowiska dla miasta Bydgoszczy na lata 2013-2016 z perspektywą do 2020 roku. Uchwała nr XXXV/721/12 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 28 listopada 2012 r. Bydgoszcz. czerwiec 2012

Zobacz też edytuj

Bibliografia edytuj

  • Banaszak Józef red.: Środowisko przyrodnicze Bydgoszczy. Wydawnictwo Tannan. Bydgoszcz 1996