Zdzisław Kaczmarczyk

polski historyk

Zdzisław Antoni Kaczmarczyk (ur. 19 sierpnia 1911 w Krakowie, zm. 9 sierpnia 1980[2] w Poznaniu) – polski prawnik, historyk, niemcoznawca, zaangażowany w procesy polonizacji i zagospodarowywania Ziem Północnych i Zachodnich, dyrektor Instytutu Zachodniego w Poznaniu w latach 1964–1965, prezes Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w latach 1975–1980, poseł na Sejm PRL III kadencji.

Zdzisław Kaczmarczyk
Stefan Nicolai[1]
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 sierpnia 1911
Kraków

Data i miejsce śmierci

9 sierpnia 1980
Poznań

Miejsce spoczynku

Cmentarz na Junikowie

Zawód, zajęcie

historyk

Tytuł naukowy

profesor

Alma Mater

Uniwersytet Poznański

Stanowisko

poseł na Sejm PRL III kadencji (1961–1965)

Partia

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Rodzice

Kazimierz, Władysława z d. Nicolai

Małżeństwo

Maria Tęsiorowska

Dzieci

Elżbieta

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL” Medal Komisji Edukacji Narodowej Odznaka Honorowa Miasta Poznania
Odznaka Grunwaldzka Odznaka honorowa „Za Zasługi w Rozwoju Województwa Poznańskiego”

Życiorys

edytuj

Syn Kazimierza (dyrektora Archiwum Państwowego w Poznaniu) i Władysławy z domu Nicolai. Ukończył gimnazjum w Poznaniu (1929). Następnie studiował prawo na Uniwersytecie Poznańskim. W 1933 otrzymał dyplom magistra praw. Rozpoczął pracę jako asystent w Katedrze Historii Ustroju Polski UP i w 1936 otrzymał stopień doktora. W 1938 ożenił się z Marią Tensiorowską (geograf i nauczycielką), z którą miał córkę Elżbietę. Do 1939 awansował na starszego asystenta.

Podczas II wojny światowej habilitował się w Warszawie na Uniwersytecie Ziem Zachodnich (1944). Brał udział w tajnym nauczaniu.

Po wojnie, w 1946, został mianowany profesorem nadzwyczajnym, następnie w 1957 – zwyczajnym.

Sprawował kierownicze funkcje w Poznańskim Towarzystwem Przyjaciół Nauk (w latach 1975–1980), Polskim Towarzystwie Historycznym, Instytucie Zachodnim (jako jeden z założycieli, sekretarz w latach 1946–1958, a w latach 1964–1965 dyrektor), Klubie Demokratycznej Profesury. Od 1954 był redaktorem naczelnym Studiów i Materiałów do Dziejów Wielkopolski i Pomorza. W latach 1961–1965 pełnił mandat posła na Sejm PRL z ramienia Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej z okręgu Poznań.

Do grona jego uczniów należał m.in. Edwin Rozenkranz, późniejszy profesor Uniwersytetu Gdańskiego[3].

Został pochowany na Cmentarzu Junikowo w Poznaniu[4].

Publikacje

edytuj

Odznaczenia i nagrody

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Pod tym pseudonimem pisał wiersze (publ. m.in. w miesięczniku Prom).
  2. Materiały Zdzisława Kaczmarczyka (1911–1980) (P. III-68), s. 4.
  3. Danuta Janicka. Wkład polskich historyków prawa w badania nad prawem magdeburskim w XX w. (1945–2010). „Studia Iuridica Toruniensia, tom XI”. s. 70. 
  4. Wyszukiwarka grobów w Poznaniu.
  5. Kronika Miasta Poznania podaje 1945.
  6. M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1589.
  7. M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410.
  8. Według Biuletynu PAN w 1978.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj