Zdzisław Opial
Zdzisław Opial (ur. 29 września 1930 w Krakowie, zm. 27 lipca 1974 tamże) – polski matematyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i prorektor tej uczelni (1969–1972).
| Data i miejsce urodzenia |
29 września 1930 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
27 lipca 1974 |
| Profesor nauk matematycznych | |
| Specjalność: równania i nierówności różniczkowe, analiza funkcjonalna | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1957 |
| Habilitacja |
1960 |
| Profesura |
1967 |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia |
Uniwersytet Jagielloński |
| Okres zatrudn. |
1953-1974 |
| Prorektor | |
| Uniwersytet |
Jagielloński w Krakowie |
| Okres spraw. |
1969–1972 |
Życiorys edytuj
Po maturze 1949 podjął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Doktoryzował się w 1957 (promotorem w przewodzie doktorskim był Tadeusz Ważewski). Po rocznym pobycie w Paryżu (1959) habilitował się (1960) i następnie objął kierownictwo Katedry Metod Numerycznych (1962) na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1967 otrzymał tytuł (belwederski) profesora nadzwyczajnego.
Był członkiem Komitetu Nauk Matematycznych PAN i Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN. Pełnił funkcję dyrektora Oddziału Krakowskiego Instytutu Matematycznego PAN. W latach 1969-1972 był prorektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Największe sukcesy osiągnął w teorii równań i nierówności różniczkowych, analizie i analizie funkcjonalnej[a]. Zajmował się też historią matematyki, dydaktyką i metodyką nauczania matematyki oraz popularyzacją matematyki. Jest autorem m.in. nowoczesnego podręcznika Algebra wyższa oraz książek dla uczniów Zbiory, formy zdaniowe, relacje i O konstrukcjach trójkątów (napisanej wspólnie z Marianem Łuczyńskim).
Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera Q 10, 31).
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Opial’s Inequality, [w:] D.S. Mitrinović, J.E. Pečarić, A.M. Fink, Inequalities Involving Functions and Their Integrals and Derivatives, Dordrecht: Kluwer Academic Publishers/Springer Springer-Science+Business Media, 1991, s. 114-142, DOI: 10.1007/978-94-011-3562-7_3, ISBN 978-94-010-5578-9 (ang.).
Bibliografia edytuj
- Zofia Pawlikowska-Brożek, Zdzisław Opial 1930–1974, Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 1975, T. 20, nr 1, s. 109–111.
- Antoni Bielak, Wspomnienie o Zdzisławie Opialu, Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Seria 2, Wiadomości Matematyczne, 1979, T. 21, nr 2, s. 115–121.
- Czesław Olech, O początkowym okresie twórczości naukowej Zdzisława Opiala, Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Seria 2, Wiadomości Matematyczne, 1979, T. 21, nr 2, s. 121–126.
- Andrzej Lasota, O kilku wynikach naukowych Zdzisława Opiala otrzymanych po roku 1960, Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Seria 2, Wiadomości Matematyczne, 1979, T. 21, nr 2, s. 126–131.
- Jan Malczak, Andrzej Pelczar, Bibliografia prac Zdzisława Opiala, Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Seria 2, Wiadomości Matematyczne, 1979, T. 21, nr 2, s. 131–137.
- Roman Duda, Matematycy XIX i XX wieku związani z Polską, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2012, s. 347–349
Linki zewnętrzne edytuj
- A. Lasota, Zdzisław Opial (1930-1974), Repositorium UJ,
- Mathematics Genealogy Project: Zdzisław Opial
- Nagroda im. Włodzimierza Mlaka i Zdzisława Opiala
- 80.urodziny Prof. Zdzisława Opiala
- Zdzisław Opial, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-30].