Ze’ew Hadari
Ze’ew Venia Hadari, także Venia Pomerantz (ur. 15 września 1916 w Łodzi, zm. 7 listopada 2001 w Beer-Szewa) – fizyk jądrowy, członek organizacji Frajhajt, założyciel Wydziału Inżynierii Jądrowej Uniwersytetu Ben-Guriona i profesor fizyki[1], założyciel hachszary im. Bera Borochowa w Łodzi.
| Pełne imię i nazwisko |
Ze’ew Venia Hadari |
|---|---|
| Imię i nazwisko urodzenia |
Venia Pomerantz |
| Imię i nazwisko |
זאב הדרי |
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Tytuł naukowy | |
| Alma Mater |
Życiorys edytuj
Hadari w lipcu 1931 w okresie gdy był członkiem organizacji Frajhajt wraz z Hananem Meirim z organizacji He-Chaluc podjął się organizacji obozu szkoleniowego dla żydów – hachszary im. Bera Borochowa w Łodzi, początkowo znajdującego się przy ul. Ogrodowej 9, następnie w 1934 przeniesionego na ul. Leszno 41 (późn. ul. gen. L. Żeligowskiego). Założyciele ośrodka organizowali pracę dla młodych Żydów, w celu przygotowania ich do emigracji do Izraela i odbudowy państwa[2].
Hadari wyemigrował do Izraela w 1935 roku i dołączył do kibucu Giwat ha-Szelosza. W trakcie II wojny światowej był członkiem Histadrutu i Ruch Kibucowego. W ramach działalności w niniejszych organizacjach został wydelegowany do Konstantynopola, gdzie w ramach Komitetu Ratunkowego Agencji Żydowskiej działał na rzecz pomocy Żydom, żyjącym pod okupacją niemiecką. Odpowiadał za działania z węgierskimi Żydami. Celem jego działań było dostarczenie 10 000 ciężarówek, które miały być wymienione w ramach akcji „dobra za krew”, która zakończyła się niepowodzeniem[3]. Od 1944 Hadari działał na rzecz tworzenia ruchu He-Chaluc w Bułgarii. W 1945 we Francji uczestniczył w organizowaniu nielegalnej aliji jako zastępca szefa organizacji Mossad LeAliyah Bet – Szaula Avigura. W Paryżu organizował nielegalny transport imigrantów na statku „Exodus” do Izraela. Następnie zaciągnął się do Sił Obronnych Izraela, gdzie służył w jednostce Palmach w Brygadzie Pancernej Harel, w której szeregach został ranny w trakcie walk o niepodległość Izraela. Następnie po ukończeniu służby wojskowej podjął studia z zakresu fizyki jądrowej na Sorbonie w Paryżu, gdzie ostatecznie uzyskał stopień doktora. Następnie powrócił do Izraela gdzie wziął udział w tworzeniu Centrum Badań Jądrowych Negew w Dimonie, gdzie zajmował się tworzeniem reaktora jądrowego. W tym okresie działał również na rzecz utworzenia Uniwersytetu Negewu, po którego utworzeniu pełnił funkcję wykładowcy i profesora[4][5].
W latach 1961–1963 był burmistrzem Beer-Szewy[6].
W 1983 Hadari zdobył nagrodę Icchaka Sadeha przyznawaną za najlepsze książki w kategorii literatury wojskowej[7].
Jedna z alej w Beer-Szewie w 2011[5] została nazwana na cześć Hadariego[8].
Publikacje edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Zeev Venia Hadari (1916-2001) [online], data.bnf.fr [dostęp 2021-10-07] (ang.).
- ↑ סיפורו של קיבוץ הכשרה : הקיבוץ ע"ש ב' ברוכוב בלודז' ובנותיה : מאסף / ערוך בידי שלמה אבן שושן ; כינס ישעיהו סתוי | אבן שושן, שלמה, 1910-2004 | The National Library of Israel [online], nli.org.il [dostęp 2021-10-06] (ang.).
- ↑ ' שדת־ _w היה' נס יון _pwm שואת יהדות' חוננרזו | הצפה | 13 יולי 1955 | אוסף העיתונות | הספרייה הלאומית [online], nli.org.il [dostęp 2021-10-08] (hebr.).
- ↑ מת זאב הדרי - ממקימי הכור בדימונה, „הארץ”, 7 listopada 2001 [dostęp 2021-10-08] (hebr.).
- ↑ a b אוניברסיטת בן-גוריון בנגב - שדרה על שמו של פרופ' זאב (וניה) הדרי, ממייסדי אוניברסיטת בן-גוריון והקריה למחקר גרעיני [online], in.bgu.ac.il [dostęp 2021-10-08].
- ↑ Calls for a Nuclear All Clear, „Haaretz” [dostęp 2021-10-08] (ang.).
- ↑ מלגות ופרסים [online], galili.org.il, 16 lutego 2015 [dostęp 2021-10-08] [zarchiwizowane z adresu 2015-02-16].
- ↑ Driving directions to Ze'ev Vania Hadari Boulevard, Ze'ev Vania Hadari Blvd, Be'er Sheva [online], Waze [dostęp 2021-10-08] (pol.).
- ↑ Zeev Hadari, Voyage to freedom : an episode in the illegal immigration to Palestine, London, England: Vallentine, Mitchell, 1985, ISBN 0-85303-217-3, OCLC 12872283 [dostęp 2021-10-08].
- ↑ Zeev Hadari, Second Exodus : the full story of Jewish illegal immigration to Palestine, 1945-1948, London, England: Vallentine Mitchell, 1991, ISBN 0-85303-219-X, OCLC 18071548 [dostęp 2021-10-08].