Ziarnojadek sierpodzioby

Ziarnojadek sierpodzioby[3] (Sporophila falcirostris) – gatunek małego ptaka z rodziny tanagrowatych (Thraupidae). Występuje plamowo we wschodniej części Ameryki Południowej. Obecnie znany jest ze stanowisk w Argentynie, Brazylii i Paragwaju[4]. Gatunek narażony.

Ziarnojadek sierpodzioby
Sporophila falcirostris[1]
(Temminck, 1820)
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

tanagrowate

Podrodzina

ziarnojadki

Rodzaj

Sporophila

Gatunek

ziarnojadek sierpodzioby

Synonimy
  • Pyrrhula falcirostris Temminck 1820
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Taksonomia edytuj

Gatunek ten jako pierwszy opisał Coenraad Jacob Temminck w 1820 roku, nadając mu nazwę Pyrrhula falcirostris[5]. Obecnie umieszczany jest w rodzaju Sporophila[3][6]. Nie wyróżnia się podgatunków[6].

Morfologia edytuj

Długość ciała około 11 cm[2]. Samce są głównie szare z jaśniejszymi brzuchami i żółtymi dziobami. Samice oliwkowo-brązowe i jasne na spodzie z czarnymi dziobami[7].

Występowanie i środowisko edytuj

Ziarnojadek sierpodzioby występuje tylko lokalnie w niewielu zidentyfikowanych stanowiskach w lasach atlantyckich w południowo-wschodniej Brazylii, wschodnim Paragwaju i północno-wschodniej Argentynie. W Brazylii ostatnie obserwacje skupiają się w okolicach Rio de Janeiro i São Paulo. Na terenie Argentyny obserwowany jest głównie w prowincji Misiones. Występuje na obszarach występowania bambusa do wysokości 1200 m n.p.m.[2][4]

Status i ochrona edytuj

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN ziarnojadek sierpodzioby od 2000 roku klasyfikowany jest jako gatunek narażony (VU, Vulnerable); wcześniej, od 1994 roku miał status gatunku zagrożonego (EN, Endangered), a od 1988 uznawano go za gatunek zagrożony (T, Threatened). Liczebność populacji szacowana jest na 2500–9999 dorosłych osobników, rozmieszczony plamowo w nie więcej niż kilkunastu lokalizacjach. Szacuje się, że populacja systematycznie maleje z powodu zawężania się i zanikania jego naturalnego siedliska oraz wyłapywania w celach handlu ptakami[2][4].

BirdLife International wymienia 17 ostoi ptaków IBA, w których ten gatunek występuje, są to m.in.: w Brazylii Park Narodowy Itatiai, Parque Estadual da Serra do Mar, Parque Estadual do Desengano e Entorno, Ecoparque de Una, w Argentynie Parque Provincial Urugua-í, Park Narodowy Iguazú, a w Paragwaju Park Narodowy Caazapá[8].

Przypisy edytuj

  1. Sporophila falcirostris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Sporophila falcirostris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Sporophilinae Ridgway, 1901 (1853) - ziarnojadki - Seedeaters (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-28].
  4. a b c Species factsheet: Sporophila falcirostris. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-03-28]. (ang.).
  5. Denis Lepage: Temminck's Seedeater Sporophila falcirostris (Temminck, 1820). Avibase. [dostęp 2021-03-28]. (ang.).
  6. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-27]. (ang.).
  7. Temminck's Seedeater. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-03-27]. (ang.).
  8. Species factsheet: Sporophila falcirostris, Data table and detailed info. BirdLife International. [dostęp 2021-03-28]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj