Zieloni (Polska)

polska partia polityczna

Zielonipolska centrolewicowa partia polityczna o programie proekologicznym z naciskiem na prawa człowieka, sprawiedliwość społeczną oraz zrównoważony rozwój. Powstała na kongresie założycielskim w dniach 6–7 września 2003. Zarejestrowana sądownie 23 lutego 2004. Do kongresu, który odbył się w dniach 2–3 marca 2013, partia nosiła nazwę Zieloni 2004, a następnie do 26 listopada 2022 nazwę Partia Zieloni.

Zieloni
Ilustracja
Państwo

 Polska

Przewodniczący

Przemysław Słowik, Urszula Zielińska

Data założenia

6 września 2003

Adres siedziby

ul. Piękna 1B/22, 00-539 Warszawa

Ideologia polityczna

zielona polityka, feminizm, alterglobalizm, proeuropeizm, pacyfizm, socjalliberalizm

Poglądy gospodarcze

zrównoważony rozwój, państwo opiekuńcze

Liczba członków

ok. 750 (grudzień 2022)[1]

Członkostwo
międzynarodowe

Europejska Partia Zielonych

Młodzieżówka

Ostra Zieleń

Barwy

     zielony      żółty

Obecni posłowie
3/460
Obecni senatorowie
0/100
Obecni eurodeputowani
0/53
Obecni radni wojewódzcy
1/552
Strona internetowa

Historia

edytuj

Założycielami Zielonych były osoby wywodzące się z różnych środowisk, zwłaszcza organizacji pozarządowych: ekologicznych, feministycznych, a także działających na rzecz praw człowieka oraz równouprawnienia mniejszości światopoglądowych, seksualnych, narodowych i innych. Większość z nich tworzyła „Grupę Referendalną Zieloni”, działającą w kampanii referendalnej na rzecz przystąpienia Polski do Unii Europejskiej wiosną 2003. Rok 2004 w nazwie Zielonych wiązał się z członkostwem Polski w UE od 1 maja 2004. Partia należy do Europejskiej Partii Zielonych – ogólnoeuropejskiej partii politycznej powołanej 22 lutego 2004 w Rzymie. Zieloni ściśle współpracują z grupą Zieloni – Wolny Sojusz Europejski w Parlamencie Europejskim, której deputowani m.in. protestowali przeciwko budowie rządowego wariantu obwodnicy Augustowa przez dolinę Rospudy oraz doprowadzili do debat i przyjęcia rezolucji Parlamentu Europejskiego na temat homofobii w Polsce i całej Europie (ostatnia 26 kwietnia 2007). W maju 2016 Zieloni dołączyli do koalicji Wolność Równość Demokracja, powstałej pod patronatem Komitetu Obrony Demokracji. Pół roku później zawiesili jednak współpracę w jej ramach. Partia angażowała się także na rzecz zwiększenia legalności aborcji oraz poparła tzw. czarny protest. W lipcu 2017 została sygnatariuszem obywatelskiego projektu ustawy „Ratujmy Kobiety 2017”[2]. W grudniu 2023 współprzewodnicząca partii Urszula Zielińska zasiadła w rządzie w randze wiceministra, zostając sekretarzem stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.

Udział w wyborach

edytuj

Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2004

edytuj

Pod hasłem „Do Unii po zmiany!” partia startowała w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2004. Zarejestrowała listy w 3 z 13 okręgów wyborczych. Uzyskała 16 288 głosów, co dało jej 0,27% poparcia w skali kraju i 17. miejsce spośród 21 komitetów.

Wybory parlamentarne w 2005

edytuj

31 maja 2005 Zieloni zawarli porozumienie z Socjaldemokracją Polską i Unią Pracy o wspólnym starcie w wyborach parlamentarnych w 2005 (pod szyldem SDPL). Poparli również Marka Borowskiego w wyborach prezydenckich. Lista SDPL zdobyła 459 380 głosów (3,89% poparcia w skali kraju), z czego sami Zieloni uzyskali 19 644 głosów, co dało 0,17% poparcia w skali kraju (partia przyjęła regułę wystawienia po jednej osobie w okręgu wyborczym). Jedynkami Zielonych w tych wyborach byli ich współprzewodniczący: Magdalena Mosiewicz w okręgu podwarszawskim, w którym uzyskała 2506 głosów, oraz Dariusz Szwed w okręgu olsztyńskim, w którym uzyskał 1223 głosy.

Wybory samorządowe w 2006

edytuj

Lokalne struktury Zielonych samodzielnie decydowały o formule startu w wyborach samorządowych w 2006 (m.in. dlatego władze krajowe partii odrzuciły zaproszenie do tworzącego się bloku Lewicy i Demokratów). Samodzielna lista Zielonych w Warszawie uzyskała 11 210 głosów (1,68%) i 7. miejsce na 14. Niecały 1% poparcia uzyskały we Wrocławiu i Gdańsku współtworzone przez Zielonych z Młodymi Socjalistami komitety lokalne. W innych miastach osoby związane z partią kandydowały z list lokalnych (głównie niepartyjnych) albo koalicji Lewica i Demokraci.

Wybory parlamentarne w 2007

edytuj

W wyborach parlamentarnych w 2007 partia wystawiła czworo kandydatów do Senatu, rejestrując jednego z nich. Monika Paca uzyskała w okręgu katowickim 21 336 głosów (4,5% spośród głosujących), zajmując 8. miejsce spośród 10 kandydatów.

Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2009

edytuj

1 lutego 2009 Zieloni wraz z Socjaldemokracją Polską i Partią Demokratyczną – demokraci.pl powołali koalicję Porozumienie dla Przyszłości, która przed wyborami do Parlamentu Europejskiego 13 marca 2009 zarejestrowała Koalicyjny Komitet Wyborczy Porozumienie dla Przyszłości – CentroLewica. KW PdP-CentroLewica zdobył 179 602 głosy (2,44% w skali kraju), w tym 26 002 głosy oddane na kandydatów Zielonych (0,35% w skali kraju). Jedynkami Zielonych w tych wyborach byli ich przewodniczący: Dariusz Szwed otwierający listę w okręgu gdańskim, w którym uzyskał 1758 głosów oraz popierana przez Zielonych Magdalena Środa startująca z pierwszej pozycji w okręgu łódzkim, w którym uzyskała 10 798 głosów.

Wybory prezydenckie w 2010

edytuj

W wyborach prezydenckich w 2010 Zieloni poparli Grzegorza Napieralskiego w oparciu o analizę programów najważniejszych kandydatów. Kandydat SLD uzyskał w rankingu Zielonego Indeksu najwyższy wynik: 78 w skali od –200 do +200 punktów[3]. W drugiej turze członkowie partii zachęcali do głosowania, ale nie poparli żadnego z kandydatów, wskazując na ich konserwatyzm światopoglądowy i neoliberalizm gospodarczy[4].

Wybory samorządowe w 2010

edytuj

Przed wyborami samorządowymi w 2010 Zieloni podpisali porozumienie z SLD, Partią Kobiet, Unią Pracy i OPZZ[5]. Zieloni startowali z list SLD m.in. w Warszawie[6] i na Śląsku[7]. W niektórych innych miastach, np. Bydgoszczy i Lublinie, Zieloni wystartowali w ramach innych list lewicowych[8][9].

W wyniku wyborów Zieloni zdobyli pierwsze mandaty w samorządzie: 2 w sejmikach wojewódzkich (Małgorzata Tkacz-Janik w śląskim i Ewa Koś w zachodniopomorskim)[10] oraz 3 w radach miast i gmin (Krystian Legierski w Warszawie, Beata Kubica w Opolu i Sebastian Kotlarz w Kątach Wrocławskich).

Wybory parlamentarne w 2011

edytuj

W wyborach parlamentarnych w 2011 przedstawiciele partii ponownie znaleźli się na listach Sojuszu Lewicy Demokratycznej, jednak nie uzyskali żadnego mandatu w Sejmie. Sami kandydaci Zielonych uzyskali 23 421 głosów, co dało 0,16% poparcia w skali kraju. Jedyną jedynką Zielonych był ich przewodniczący Dariusz Szwed otwierający listę w okręgu chrzanowskim, w którym uzyskał 3842 głosy.

Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2014

edytuj

W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 Zieloni utworzyli własny Komitet Wyborczy Partia Zieloni[11]. Start z list komitetu Zielonych zapowiedzieli przedstawiciele Partii Kobiet, Polskiej Partii Socjalistycznej i Młodych Socjalistów[12]. Komitet zarejestrował listy w pięciu okręgach[13]. Komitet Zielonych uzyskał w wyborach 22 481 głosów (0,32%), zajmując 10. miejsce (wyprzedzając m.in. komitet Demokracji Bezpośredniej, którego listy były zarejestrowane w sześciu okręgach).

Wybory samorządowe w 2014

edytuj

W wyborach samorządowych w 2014 Zieloni wystawili własne listy do rady miasta w Warszawie i Wrocławiu, w Warszawie wystawiając Joannę Erbel jako własną kandydatkę na prezydenta miasta, a we Wrocławiu popierając kandydata SLD[14][15]. W Krakowie współtworzyli razem ze związkami zawodowymi i ruchami miejskimi komitet Kraków Przeciw Igrzyskom[16]. W Opolu dotychczasowa radna Zielonych Beata Kubica (wybrana w 2010 z listy SLD) kandydowała do rady miasta z listy Mniejszości Niemieckiej[17]. W województwie lubuskim Zieloni współtworzyli razem z Ruchem Sprawiedliwości Społecznej, związkami zawodowymi i ruchami obywatelskimi komitet Nowy Ład w wyborach do tamtejszego sejmiku. Zieloni wystawili również kilkunastu kandydatów w Jednomandatowych Okręgach Wyborczych w całej Polsce.

W wyniku wyborów samodzielne listy Partii Zieloni w Warszawie otrzymały 2,55% głosów do rady miasta. Podobny wynik (2,48%) otrzymała kandydatka na prezydenta miasta Joanna Erbel. Wrocławskie listy Zielonych otrzymały 1,97% głosów do rady miasta. W Krakowie komitet Kraków Przeciw Igrzyskom, współtworzony przez Zielonych, otrzymał 6,7% głosów, co nie przełożyło się na mandaty (Tomasz Leśniak otrzymał poparcie 4,84% w wyborach na prezydenta miasta). Komitet Wyborczy Nowy Ład, współtworzony przez Zielonych, w wyborach do Sejmiku Województwa Lubuskiego otrzymał 0,62% poparcia (był to 10. wynik spośród 11 komitetów). Żaden kandydat Zielonych na radnego w JOW-ach nie uzyskał mandatu[18].

Wybory prezydenckie w 2015

edytuj

Kandydatką partii w wyborach prezydenckich w 2015 została ogłoszona posłanka Anna Grodzka[19], która jednak nie zebrała wymaganej liczby 100 tysięcy podpisów[20].

Wybory parlamentarne w 2015

edytuj

W wyborach parlamentarnych w 2015 partia wystartowała wraz z SLD, Twoim Ruchem, Unią Pracy i PPS w koalicji Zjednoczona Lewica, która nie zdobyła mandatów. Sami kandydaci Zielonych uzyskali 39 582 głosy, co dało 0,26% poparcia w skali kraju. Jedynkami Zielonych w tych wyborach byli ich przewodniczący: Małgorzata Tracz w okręgu wrocławskim, w którym uzyskała 14 542 głosy (10. wynik wśród wszystkich kandydatów koalicji) oraz Adam Ostolski w okręgu szczecińskim, w którym uzyskał 6444 głosy. Ze względu na przekroczenie przez Zjednoczoną Lewicę progu 6% tworzące ją partie otrzymały subwencję na działalność statutową (w proporcjach ustalonych w umowie koalicyjnej) – Zieloni otrzymali 2%, czyli ok. 125 tys. zł[21].

Wybory samorządowe w 2018

edytuj

W wyborach samorządowych w 2018 Zieloni po raz pierwszy wystawili listy wyborcze do sejmików, startując we wszystkich województwach[22] (w 57 z 85 okręgów wyborczych[23]). Ponadto partia wystartowała rad miejskich we Wrocławiu, Kłodzku, Szprotawie, Łodzi, Warszawie, Płocku, Radomiu, Gdańsku, Katowicach, Zabrzu, Poznaniu, Koninie, Koszalinie i Pyrzycach[24]. Łącznie z ramienia komitetu Zielonych o mandaty ubiegało się 400 kandydatów – 204 kobiety i 196 mężczyzn (odpowiednio 51% i 49%). W wyborach do sejmików Zieloni uzyskali w skali kraju 177 828 głosów (1,15%), zajmując 10. miejsce. Nie zdobyli jednak żadnego mandatu. Najwyższe poparcie uzyskali w województwie lubuskim – 2,62% (w pozostałych województwach zdobyli poniżej 2% głosów). Najlepszy wynik partia uzyskała w gminie Ośno Lubuskie, w której na kandydatów z tej partii oddano 22,11% głosów w wyborach do sejmiku. Przewodnicząca partii Małgorzata Tracz kandydowała na prezydenta Wrocławia. Uzyskała 8. wynik (wśród 10 kandydatów) z liczbą 3487 głosów (1,35%)[25].

Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2019

edytuj

17 lutego 2019 Rada Krajowa partii zdecydowała o współtworzeniu Koalicji Europejskiej (wraz z PO, PSL, Nowoczesną i SLD) na wybory do Parlamentu Europejskiego[26]. 26 maja na trzynastkę kandydatów Partii Zieloni startujących z list Koalicji Europejskiej (po jednym w każdym okręgu; znajdowali się na środkowych miejscach list) oddano łącznie 55 756 głosów (0,41% w skali kraju). Żaden z nich nie uzyskał mandatu.

Wybory parlamentarne w 2019

edytuj

30 lipca 2019 Rada Krajowa partii zdecydowała o współtworzeniu Koalicji Obywatelskiej wraz z PO, Nowoczesną i Inicjatywą Polską, a także m.in. samorządowcami w wyborach parlamentarnych w 2019[27]. Liderem listy wyborczej z ramienia Zielonych był Tomasz Aniśko w okręgu lubuskim, natomiast na miejscach drugich znalazły się Małgorzata Tracz w okręgu wrocławskim oraz Miłosława Stępień w okręgu konińskim. Ogółem na listach Koalicji Obywatelskiej we wszystkich okręgach wyborczych znalazło się 44 kandydatów należących do Zielonych bądź przez nich popieranych[28].

Kandydaci Zielonych w ramach KO uzyskali 107 523 głosy, co dało 0,58% poparcia w skali kraju. Troje z nich uzyskało mandaty w Sejmie: Małgorzata Tracz w okręgu wrocławskim (uzyskała 28 676 głosów), Tomasz Aniśko w okręgu lubuskim (uzyskał 23 870 głosów) i Urszula Zielińska w okręgu warszawskim (uzyskała 7536 głosów)[29][30].

Wybory prezydenckie w 2020

edytuj

W wyborach prezydenckich w 2020 Zieloni, podobnie jak inne partie KO, poparli kandydaturę Małgorzaty Kidawy-Błońskiej z PO[31], a po nieodbyciu się w nich głosowania, w powtórzonych wyborach poparli kolejnego kandydata PO Rafała Trzaskowskiego[32].

Wybory parlamentarne w 2023

edytuj

W wyborach parlamentarnych w 2023 Zieloni ponownie współtworzyli KO wraz z PO, Nowoczesną i iPL; z list koalicji wystartowała także m.in. Agrounia. Zieloni wystawili na listach KO 29 kandydatów do Sejmu. Drugie miejsca na listach otrzymali współprzewodniczący partii – Przemysław Słowik w okręgu koszalińskim i posłanka Urszula Zielińska w okręgu warszawskim – a także posłanka Małgorzata Tracz w okręgu wrocławskim. O reelekcję nie ubiegał się poseł Tomasz Aniśko[33]. Mandaty otrzymały posłanki ubiegające się o ponowny wybór – Urszula Zielińska, Klaudia Jachira i Małgorzata Tracz[34].

Wybory samorządowe w 2024

edytuj

W wyborach samorządowych w 2024 Zieloni ponownie współtworzyli komitet Koalicji Obywatelskiej. Uzyskali mandaty w radach 9 miast – po dwa w Łodzi i Szczecinie (jeden z nich przypadł współprzewodniczącemu partii Przemysławowi Słowikowi) oraz po jednym w 7 innych miastach (m.in. w Warszawie); poza jednym mandatem z ramienia komitetu lokalnego zdobyli je z ramienia KO. Partia uzyskała także przedstawiciela w sejmiku zachodniopomorskim (Jagodę Żyłkowską)[35].

Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2024

edytuj

W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2024 pięcioro członków Zielonych znalazło się na listach KO. Oddano na nich łącznie 39 473 głosy (0,34% w skali kraju), nie zdobyli oni mandatów[36].

Kongresy Zielonych

edytuj
 
Głosowanie podczas obrad kongresu Partii Zieloni w Warszawie w lutym 2018
Kongres założycielski, 6–7 września 2003, Warszawa
Kongres przyjął „Zielony manifest”, będący podstawowym dokumentem programowym powstającej partii[37].
I Kongres, 12–14 listopada 2004, Gdańsk
II Kongres, 24–26 lutego 2006, Katowice
III Kongres, 1–2 marca 2008, Warszawa
Kongres przyjął poprawki do statutu, zastępując określenia „współprzewodniczący” i „współprzewodnicząca” ich krótszymi wersjami. Zieloni przyjęli również kilka stanowisk dotyczących polityki zagranicznej, m.in. w sprawie wycofania wojska z Iraku i Afganistanu oraz sprzeciwu wobec tarczy antyrakietowej[38].
IV Kongres, 16–18 kwietnia 2010, Warszawa
Kongres przyjął cztery uchwały programowe: w sprawie ordynacji wyborczej, priorytetów polityki społecznej, polityki zdrowotnej i polityki edukacyjnej[39].
V Kongres (programowy), 2–3 września 2011, Warszawa
Kongres przyjął pięć uchwał programowych, dotyczących: zielonej gospodarki, ochrony praw pracowniczych, polityki energetyczno-klimatycznej, świeckiego państwa i polityki kulturalnej[40].
VI Kongres (sprawozdawczo-wyborczy), 2–4 grudnia 2011, Warszawa
Kongres wybrał nowe władze partii[41].
VII Kongres (sprawozdawczo-wyborczy), 2–3 marca 2013, Warszawa
Kongres wybrał nowe władze partii[42], przyjął również dwie uchwały programowe, dotyczącą polityki europejskiej oraz polityki wspierania odnawialnych źródeł energii[43]. Zmieniono też nazwę partii z „Zieloni 2004” (która pozostała zastrzeżoną nazwą historyczną) na „Partia Zieloni”.
 
Logo Partii Zieloni w latach 2014–2022
VIII Kongres (sprawozdawczo-wyborczy), 12–13 lipca 2014, Warszawa
Kongres ponownie wybrał Agnieszkę Grzybek i Adama Ostolskiego na przewodniczących partii, przyjął również uchwały dotyczące wyborów samorządowych, prezydenckich i parlamentarnych[44].
IX Kongres (sprawozdawczo-wyborczy), 30–31 maja 2015, Warszawa
Kongres dyskutował o sprawach programowych, wybrał także nowe władze partii[45].
X Kongres (sprawozdawczo-wyborczy), 20–21 lutego 2016, Warszawa
Kongres wybrał nowe władze partii i przyjął Zielony Manifest 2.0[46].
XI Kongres (programowy), 30 września–1 października 2017, Warszawa
Kongres przyjął program Zielone Przesłanie[47].
XII Kongres (sprawozdawczo-wyborczy), 17–18 lutego 2018, Warszawa
Kongres wybrał władze partii oraz zdecydował o samodzielnym starcie w wyborach do sejmików województw w wyborach w 2018, a także podjął uchwałę o potrzebie powołania szerokiej koalicji w wyborach do Europarlamentu (2019)[48][49].
XIII Kongres (sprawozdawczo-wyborczy), 18–19 stycznia 2020, Wrocław
Kongres wybrał władze partii oraz podsumował udział partii w wyborach w latach 2018–2019[50].
XIV Kongres, 14–15 sierpnia 2021, Łódź
Kongres przyjął nowy statut partii[51].
XV Kongres (sprawozdawczo-wyborczy), 15–16 stycznia 2022, Warszawa
Kongres wybrał nowe władze partii i przyjął Zielony Plan Odbudowy[52].
XVI Kongres (programowy), 26 listopada 2022, Warszawa
Kongres przyjął filar programu Zielona Moc, dotyczący transformacji energetycznej[53]. Zmieniono też nazwę partii z „Partia Zieloni” na „Zieloni”[54] oraz powrócono do określania szefów partii „współprzewodniczącymi” (zamiast „przewodniczących”)[55].

Program polityczny

edytuj
 
Zieloni na manifestacji KOD w 2016 we Wrocławiu
 
Zieloni podczas happeningu w 2018 w Warszawie
 
Zieloni w 2018 jak co roku na Paradzie Równości w Warszawie
 
Ewa Sufin-Jacquemart, Laura Kwoczała i Marek Kossakowski w trakcie marszu solidarności z uchodźcami (2021)
 
Postulaty Zielonych na Marszu Miliona Serc w Warszawie (2023)

Podobnie jak inne partie tego nurtu na świecie, Zieloni opierają swoje poglądy na czterech filarach: ekologizm, sprawiedliwość społeczna, demokracja oddolna oraz pacyfizm. Zgodnie z programem przyjętym na kongresie partii w 2017, jej działalność skupia się na poniższych postulatach[47]:

„Ochrona zasobów ziemi naszym obowiązkiem”

  1. Całkowite odchodzenie od pozyskiwania energii z ropy, węgla i innych paliw kopalnych oraz pozyskiwanie jej w przynajmniej 50% z odnawialnych źródeł energii do 2030 roku.
  2. Rezygnacja z planów budowy elektrowni jądrowych.
  3. Popieranie działań zmierzających do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych na świecie o co najmniej 40% do 2030 roku w porównaniu z poziomem z 1990 roku.
  4. Zwiększenie efektywności energetycznej o 45% do 2050 roku w celu zwalczania zanieczyszczenia powietrza, ubóstwa energetycznego oraz przeciwdziałania zmianom klimatu.
  5. Zakończenie produkcji i sprzedaży nowych pojazdów spalinowych do 2030 roku i zastąpienie ich pojazdami niespalinowymi.
  6. Stworzenie krajowego programu budowy i odbudowy połączeń kolejowych na lata 2020–2030.
  7. Ochrona obecnych i stopniowe zwiększanie istniejących obszarów przyrodniczo cennych, np. Puszczy Białowieskiej.
  8. Ochrona zasobów wodnych i racjonalne ich użytkowanie poprzez prawidłową retencję i oszczędzanie.
  9. Zakaz hodowli zwierząt na futra i cyrków ze zwierzętami.

„Gospodarka dobra wspólnego”

  1. Wprowadzenie modelu gospodarki bazującego na takich wartościach jak godność człowieka, solidarność, praworządność, ekologiczna odpowiedzialność i demokracja.
  2. Gospodarka o obiegu zamkniętym (wtórnego wykorzystania surowców) i promowanie świadomych wyborów konsumenckich.
  3. Gwarancja miejsc w żłobkach i przedszkolach, umożliwiająca rodzicom powrót na rynek pracy.
  4. Rozpoczęcie procesu stopniowego skracania czasu pracy do 30 godzin tygodniowo.
  5. Stopniowe wprowadzanie podstawowego dochodu gwarantowanego.
  6. Sprzeciw wobec budowy niemiecko-rosyjskiego gazociągu Nord Stream 2.
  7. Równa płaca za tę samą pracę dla kobiet i mężczyzn.
  8. Ograniczanie rozwarstwienia płac w Europie oraz gwarancja minimalnej emerytury europejskiej.
  9. Zakaz reklam skierowanych do dzieci oraz promujących produkty parafarmaceutyczne.

„Równość i solidarność prawem każdego człowieka”

  1. Walka z dyskryminacją rasową, religijną, światopoglądową oraz z przyczynami ucieczki ludzi z ich własnych krajów.
  2. Zakaz eksportu broni do państw łamiących prawa człowieka.
  3. Prawo do oddychania czystym powietrzem.
  4. Aktywna pomoc ludziom ze względu na wykluczenie z powodu biedy i zdarzeń losowych.
  5. Upowszechnienie opieki pielęgniarskiej, stomatologicznej i psychologicznej w żłobkach, przedszkolach i szkołach.
  6. Wsparcie dla osób samotnie wychowujących dzieci oraz opiekunów i opiekunek osób niepełnosprawnych.
  7. Wprowadzenie możliwości zawierania małżeństw przez pary jednopłciowe.
  8. Równy wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn na poziomie 65 lat z możliwością wcześniejszego o 5 lat przejścia na emeryturę.
  9. Obniżenie czynnego prawa wyborczego do 16. roku życia w wyborach samorządowych.
  10. Prawna dopuszczalność eutanazji dla osób nieuleczalnie chorych, które komisyjnie wyrażą zdecydowaną wolę zakończenia życia.

„Żywność dobrej jakości oparta o zrównoważone rolnictwo”

  1. Odejście od przemysłowej hodowli zwierząt, przejście do rolnictwa bez chemicznych trucizn do 2040 roku oraz niedopuszczenie upraw GMO.
  2. Wsparcie dla rolnictwa ekologicznego oraz lokalnej i bezpośredniej sprzedaży produktów rolnych.
  3. Zabezpieczenie trwałości rodzinnych gospodarstw rolnych i ochrona praw socjalnych rolników i rolniczek oraz zatrudnionych w gospodarstwie pracowników i pracownic.
  4. Edukacja i zwiększanie świadomości społeczeństwa w kwestiach spożycia żywności i jej wpływu na zdrowie ludzi – zwłaszcza chorób cywilizacyjnych, jak np. otyłość, cukrzyca, alergie.
  5. Bardziej sprawiedliwy system dopłat dla całego rolnictwa i zwiększenie dopłat dla rolnictwa zrównoważonego i lokalnego.

Postulaty formułowane przez Zielonych na przestrzeni historii to m.in.:

Struktura i działacze

edytuj
Zobacz też kategorię: Politycy Zielonych (Polska).

Stan liczebności Zielonych na luty 2019 to około 1300 osób skupionych w 19 kołach i kolejne 7 kół było w trakcie organizacji. Statystyczna średnia wieku to około 40 lat[56].

Aktualni współprzewodniczący

edytuj

Współprzewodniczące i współprzewodniczący

edytuj

W wyborach do władz, począwszy od kół aż do Zarządu Krajowego, obowiązuje zasada parytetu płci, a przewodniczą zawsze jednocześnie kobieta i mężczyzna (dwoje współprzewodniczących, do marca 2008 do listopada 2022 nazywanych „przewodniczącymi”).

Współprzewodniczące

Portret Imię i nazwisko od do
1.   Magdalena Mosiewicz września 2003 marca 2008
2.   Agnieszka Grzybek marca 2008 kwietnia 2010
3.   Małgorzata Tkacz-Janik kwietnia 2010 grudnia 2011
(2.)   Agnieszka Grzybek grudnia 2011 maja 2015
4.   Małgorzata Tracz maja 2015 stycznia 2022
5.   Urszula Zielińska stycznia 2022 nadal

Współprzewodniczący

Portret Imię i nazwisko od do
1.   Jacek Bożek września 2003 listopada 2004
2.   Dariusz Szwed listopada 2004 grudnia 2011
3.   Radosław Gawlik grudnia 2011 marca 2013
4.   Adam Ostolski marca 2013 lutego 2016
5.   Marek Kossakowski lutego 2016 stycznia 2020
6.   Wojciech Kubalewski stycznia 2020 stycznia 2022
7.   Przemysław Słowik stycznia 2022 nadal

Reprezentacja w Sejmie

edytuj

Pod koniec czerwca 2014 do Zielonych przystąpiła posłanka Anna Grodzka, która wystąpiła z Twojego Ruchu (pozostała początkowo w klubie poselskim TR, jednak trzy miesiące później jej członkostwo w nim wygasło)[57]. Po roku wystąpiła jednak z partii[58].

W 2019 w wyborach parlamentarnych z list współtworzonej przez Zielonych Koalicji Obywatelskiej została wybrana trójka posłów należących do partii: Tomasz Aniśko, Małgorzata Tracz i Urszula Zielińska[30]. Małgorzata Tracz została jedną z wiceprzewodniczących klubu KO. W marcu 2023 do partii wstąpiła Klaudia Jachira, dotychczas bezpartyjna posłanka zasiadająca w klubie KO[59]. W wyborach w 2023 mandaty utrzymały Klaudia Jachira, Małgorzata Tracz i Urszula Zielińska (która zmieniła Małgorzatę Tracz na funkcji wiceprzewodniczącej klubu KO).

Współpraca w Parlamencie Europejskim

edytuj

Z Partią Zieloni współpracę podjęła Sylwia Spurek, niezależna eurodeputowana (pełniąca mandat w kadencji 2019–2024) wybrana z listy Wiosny, która 30 września 2020 przystąpiła do frakcji Zieloni – Wolny Sojusz Europejski, po uprzedniej rezygnacji z członkostwa we frakcji Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim[60].

Podmioty współpracujące

edytuj
  • Fundacja „Strefa Zieleni” propagująca trwały, zrównoważony rozwój ekonomiczny, społeczny i ekologiczny. Wspiera finansowo i merytorycznie działania zgodne z ideologią i programem Zielonych, zarówno partii politycznych, jak i organizacji pozarządowych.
  • Stowarzyszenie „Ostra Zieleń” zajmujące się promowaniem praw człowieka, zrównoważonego rozwoju, demokracji, ochrony środowiska. Skupia głównie młodych działaczy proekologicznych.
  • Czasopismo „Zielone Wiadomości” poruszające tematy związane z ekologią, zrównoważonym rozwojem, demokracją, prawami człowieka, prawami mniejszości, przedstawiające alternatywy dla dominującego systemu społeczno-gospodarczego.

Przypisy

edytuj
  1. Zapytaliśmy partie o to, ilu mają członków. Liderem wciąż PSL, na podium też PiS i PO. gazeta.pl, 25 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-31].
  2. „Ratujmy Kobiety 2017” zbiera podpisy pod projektem liberalizującym przepisy o aborcji. pap.pl, 3 sierpnia 2017. [dostęp 2022-03-24].
  3. Zieloni i Kobiety za Napieralskim. wprost.pl, 18 czerwca 2010. [dostęp 2010-02-25].
  4. Zieloni o II turze wyborów prezydenckich: Nie popieramy żadnego z kandydatów. zieloni2004.pl, 29 czerwca 2010.
  5. Agata Kondzińska: SLD: Bomba poszła w górę. wyborcza.pl, 9 października 2010. [dostęp 2010-10-09].
  6. Warszawscy Zieloni w koalicji z SLD chcą budować miasto na ludzką skalę. zieloni2004.pl, 8 października 2010. [dostęp 2019-02-25].
  7. Zieloni i Partia Kobiet na listach wraz z SLD. onet.pl, 30 września 2010. [dostęp 2010-10-09].
  8. Grażyna Ciemniak kandydatką na prezydenta Bydgoszczy. pomorska.pl, 18 września 2010. [dostęp 2010-11-13].
  9. Sławomir Skomra: Izabella Sierakowska stworzy nowy festiwal. wyborcza.pl, 18 września 2010. [dostęp 2018-01-14].
  10. Zieloni weszli do samorządów!. zieloni2004.pl, 23 listopada 2010. [dostęp 2019-02-25].
  11. Wykaz złożonych zawiadomień o utworzeniu komitetu wyborczego w związku z wyborami do Parlamentu Europejskiego. pkw.gov.pl, 28 lutego 2014. [dostęp 2014-03-03].
  12. Zieloni w eurowyborach: ekologicznie, socjalnie, równościowo. money.pl, 1 marca 2014. [dostęp 2021-07-28].
  13. Komitet Wyborczy Partia Zieloni. pkw.gov.pl. [dostęp 2014-04-18].
  14. Warszawa: Partia Zieloni startuje do Rady Miasta!. partiazieloni.pl, 15 października 2014. [dostęp 2023-02-17].
  15. Sylwia Jurgiel: KW Partii Zieloni (lista do rady miejskiej Wrocławia). prw.pl, 11 października 2014. [dostęp 2014-10-15].
  16. Wybory w Krakowie: Zieloni razem z ruchami miejskimi. partiazieloni.pl, 9 września 2014. [dostęp 2023-02-17].
  17. Wybory 2014. Radna Kubica i szef znanej firmy na listach Mniejszości Niemieckiej. wyborcza.pl, 8 października 2014. [dostęp 2021-07-28].
  18. Zieloni w wyborach samorządowych – podsumowanie. partiazieloni.pl, 3 grudnia 2014. [dostęp 2023-02-17].
  19. Anna Grodzka oficjalnie kandydatką na prezydenta. wp.pl, 7 lutego 2015. [dostęp 2015-02-09].
  20. Waldemar Kowalski: Nowicka i Grodzka nie powalczą o prezydenturę. Minął termin składania podpisów do PKW. natemat.pl, 27 marca 2015. [dostęp 2015-03-27].
  21. Informacja o przewidywanej wysokości subwencji na działalność statutową, przysługujących partiom politycznym w latach 2016–2019. pkw.gov.pl, 25 stycznia 2016. [dostęp 2016-08-18].
  22. Bartłomiej Kozek, Małgorzata Tracz: Budowanie fundamentów progresywnej zmiany. zielonewiadomosci.pl, 23 listopada 2018. [dostęp 2018-11-25].
  23. Statystyka list kandydatów. pkw.gov.pl. [dostęp 2019-02-25].
  24. Kandydaci i kandydatki. partiazieloni.pl. [dostęp 2019-02-25].
  25. Wyniki głos. i wyb. Prezydenta. pkw.gov.pl. [dostęp 2019-02-25].
  26. Partia Zieloni dołącza do Koalicji Europejskiej. wyborcza.pl, 17 lutego 2019. [dostęp 2019-02-17].
  27. Zieloni oficjalnie potwierdzili start w wyborach w ramach Koalicji Obywatelskiej. pap.pl, 30 lipca 2019. [dostęp 2019-07-30].
  28. Kandydaci i kandydatki do Sejmu. partiazieloni.pl. [dostęp 2023-02-17].
  29. Wyniki wyborów 2019 do Sejmu RP. Koalicyjny Komitet Wyborczy PO.N iPL Zieloni. pkw.gov.pl. [dostęp 2019-10-16].
  30. a b Partia Zieloni ma trójkę posłów i posłanek w Sejmie!. partiazieloni.pl, 14 października 2019. [dostęp 2023-02-17].
  31. Zieloni popierają Małgorzatę Kidawę-Błońską w wyborach prezydenckich. partiazieloni.pl, 20 lutego 2020. [dostęp 2023-02-17].
  32. Zieloni popierają Rafała Trzaskowskiego w wyborach prezydenckich. partiazieloni.pl, 24 maja 2020. [dostęp 2023-02-17].
  33. Głosuj na Zielonych w całej Polsce!. partiazieloni.pl. [dostęp 2023-10-13].
  34. Koalicyjny Komitet Wyborczy Koalicja Obywatelska PO .N iPL Zieloni w wyborach do Sejmu i Senatu w 2023 r.. pkw.gov.pl. [dostęp 2023-10-21].
  35. Post na profilu Zielonych. facebook.com, 8 kwietnia 2024. [dostęp 2024-04-08].
  36. Koalicyjny Komitet Wyborczy Koalicja Obywatelska w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2024 r.. pkw.gov.pl. [dostęp 2024-08-01].
  37. Zielony Manifest. partiazieloni.pl. [dostęp 2023-02-17].
  38. Bartłomiej Kozek, Karolina Jankowska: III Kongres Zielonych 2004. lewica.pl, 3 marca 2008. [dostęp 2010-07-28].
  39. Nowe władze, nowy program. zieloni2004.pl, 19 kwietnia 2010. [dostęp 2019-02-25].
  40. II Kongres Programowy za nami!. zieloni2004.pl, 5 września 2011. [dostęp 2019-02-25].
  41. Radek Gawlik i Agnieszka Grzybek na czele Zielonych. zieloni2004.pl, 5 grudnia 2011. [dostęp 2019-02-25].
  42. Nowe władze Zielonych 2004. lewica24.pl, 4 marca 2013. [dostęp 2017-01-02].
  43. Adam Wedman: Zieloni: Domagamy się ustawy o odnawialnych źródłach energii. naszemiasto.pl, 4 marca 2013. [dostęp 2019-02-25].
  44. Agnieszka Grzybek i Adam Ostolski ponownie na czele Partii Zieloni. onet.pl, 13 lipca 2013. [dostęp 2013-07-14].
  45. Zieloni wybrali nowe kierownictwo. Adam Ostolski nadal na czele partii. onet.pl, 31 maja 2015. [dostęp 2015-06-01].
  46. Zieloni po kongresie chcą być samodzielni, ale nie samotni. wyborcza.pl, 21 lutego 2016. [dostęp 2016-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-25)].
  47. a b Zielone przesłanie. partiazieloni.pl. [dostęp 2023-02-17].
  48. Zieloni startują do sejmików wojewódzkich i wybierają nowe władze. partiazieloni.pl, 17 lutego 2018. [dostęp 2023-02-17].
  49. Zieloni chcą szerokiej koalicji w wyborach do Parlamentu Europejskiego. partiazieloni.pl, 20 lutego 2017. [dostęp 2023-02-17].
  50. XIII Kongres Partii Zieloni. partiazieloni.pl, 18 stycznia 2020. [dostęp 2021-08-16].
  51. Partia Zieloni uchwaliła nowy statut podczas kongresu. Wprowadzono nowe zasady. radiolodz.pl, 15 sierpnia 2021. [dostęp 2022-01-17].
  52. Kongres Partii Zieloni: Zieloni wybrali nowe władze. partiazieloni.pl, 16 stycznia 2022. [dostęp 2023-02-17].
  53. Zielona Moc – Program. partiazieloni.pl. [dostęp 2023-02-17].
  54. Zieloni. warszawa.so.gov.pl. [dostęp 2023-03-17].
  55. Pozycja 13433. Monitor Sądowy i Gospodarczy nr 53/2023, 16 marca 2023. [dostęp 2023-03-17].
  56. Anna Dąbrowska, Joanna Sawicka: Zieloni dojrzewają. polityka.pl, 12 lutego 2019. [dostęp 2021-08-16].
  57. Anna Grodzka odchodzi z Twojego Ruchu. bankier.pl, 27 czerwca 2014. [dostęp 2016-01-28].
  58. Anna Grodzka odchodzi z Partii Zieloni. polskieradio.pl, 23 czerwca 2015. [dostęp 2015-06-23].
  59. Klaudia Jachira przystępuje do Zielonych. wnp.pl, 8 marca 2023. [dostęp 2023-03-08].
  60. Sylwia Spurek dołącza do grupy Zielonych w Parlamencie Europejskim. partiazieloni.pl, 30 września 2020. [dostęp 2023-02-17].

Linki zewnętrzne

edytuj