Zofia (męczennica rzymska)

męczennica rzymska

Zofia, męczennica rzymska[1] lub Zofia z Rzymu[2] (zm. ok. 303)[2]dziewica i męczennica chrześcijańska, święta katolicka[2]; według tradycji zimna Zośka (z grupy "zimnych świętych")[1].

Święta
Zofia z Rzymu
dziewica
męczennica
Data urodzenia

w III w.

Data i miejsce śmierci

ok. 303
starożytny Rzym

Czczona przez

kościoły chrześcijańskie

Wspomnienie

15 maja

Św. Zofia należała do grupy męczenników Kwarta, Kwinta, Sulpicjusza i Trofima[1]. Poniosła śmierć ok. 303 w czasie prześladowania chrześcijan za Dioklecjana[2].

Według tradycji poświadczonej przez dwa itineraria z VII w. oraz życiorysu Hadriana I (zm. 795) Zofia została pochowana na cmentarzu przy Via Latina[1].

Kult edytuj

Do rozwoju kultu św. Zofii przyczynił się papież Sergiusz II (844-847), który przeniósł jej relikwie pod ołtarz do kościoła S. Martino ai Monti[1] (dzis. Bazylika św. Sylwestra i św. Marcina w Monti). Część relikwii papież Hadrian I podarował św. Remigiuszowi (zm. 783), biskupowi Strasburga, który był w tym czasie z pielgrzymką w Rzymie (po 770, przed 783)[3]. Relikwie miały zostać umieszczone w klasztorze dla kanoniczek w Eschau (Alzacja).

Prawdopodobnie stamtąd kult Zofii trafił na polskie ziemie. Św. Zofię wymieniał już w swych popularnych kalendarzach zamojskich Stanisław Józef Duńczewski (np. z roku 1758)[1].

Jej wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzono za Martyrologium Rzymskim 15 maja. Zofię umieszczają też pod dniem 15 maja polskie kalendarze protestanckie[1].

W nowym Martyrologium Rzymskim (II wyd. posoborowe 2004)[4] św. Zofia nie została już ujęta[1].

Św. Zofia jest patronką zjawiska klimatycznego zwanego „zimną Zośką”. Jest wzywana w przypadku szkód wyrządzonych przez mrozy[5].

Około VII w. zaczęto utożsamiać męczennicę ze świętą Zofią, matką trzech córek: Wiary, Nadziei i Miłości[1].

Przysłowia pogodowe edytuj

  1. Na świętą Zofiję deszcz po polach bije[6]
  2. Święta Zofija ciepło rozwija[6]
  3. Święta Zofija kwiaty rozwija
  4. Dla świętej Zosi kłos się podnosi[6]
  5. Każda Zosia dobra gosposia. Pankracy, Serwacy, Bonifacy i Zośka to zimni święci[6]

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i Zofia, męczennica rzymska. Deon.pl. [dostęp 2015-01-20].
  2. a b c d ks. Wacław Piszczek CM: Wspomnienie świętych na każdy dzień; Martyrologium. Kraków: Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy, s. 121. ISBN 978-83-7216-929-7.
  3. Remigiusz, biskup Strasburga. Deon.pl. [dostęp 2015-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-21)].
  4. Matka wszystkich kalendarzy (Martyrologium Rzymskie). MGN nr 01/2006. [dostęp 2015-01-26].
  5. ks.Wacław Piszczek CM: Patronowie zawodów, stanów, iinstytucji, stowarzyszeń wzywani w nieszczęściu. Kraków: Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy, s. 70. ISBN 978-83-7216-395-0.
  6. a b c d Przysłowia pogodowe (15 maja). ROD "RYNIA" (w pow. legionowskim). [dostęp 2015-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-20)].