Zofia Bawarska

królowa Niemiec i Czech

Zofia Bawarska (ur. 1376 w Monachium, zm. 26 września 1425 w Preszburgu) – królowa Niemiec i Czech, córka księcia Bawarii-Monachium Jana II i Katarzyny z Gorycji, córki hrabiego Meinharda VI z Gorycji.

Zofia Bawarska
Ilustracja
Królowa Czech
Okres

od 1389
do 1419

Jako żona

Wacław IV Luksemburski

Poprzedniczka

Joanna Bawarska

Następczyni

Barbara Cylejska

Królowa Rzymian (Niemiec)
Okres

od 1389
do 1400

Jako żona

Wacław IV Luksemburski

Poprzedniczka

Joanna Bawarska

Następczyni

Elżbieta Norymberska

Dane biograficzne
Dynastia

Wittelsbachowie

Data i miejsce urodzenia

1376
Monachium

Data i miejsce śmierci

26 września 1425
Bratysława

Miejsce spoczynku

Konkatedra św. Marcina w Bratysławie

Ojciec

Jan II

Matka

Katarzyna z Gorycji

Mąż

Wacław IV Luksemburski

Życiorys

edytuj

Wychowywała się w Landshut, na dworze swojego stryja, księcia Fryderyka Mądrego. W 1388 r. towarzyszyła mu w jego podróży do Pragi, gdzie zadecydowano o jej małżeństwie z królem Niemiec i Czech Wacławem IV Luksemburskim (26 lutego 1361 – 16 sierpnia 1419), synem cesarza Karola IV i Anny, córki księcia świdnickiego Henryka II.

Ślub odbył się w Pradze 2 maja 1389 r. Udzielał go biskup Jan z Kamieńca. Wacław znajdował się wówczas w konflikcie z arcybiskupem Janem z Jenštejna, co sprawiło, że Zofia nie została ukoronowana na królową Czech. Zofia była drugą żoną Wacława (pierwsza, Joanna Bawarska, zmarła w 1386 r.). Małżonkowie nie mieli razem dzieci.

Nowa królowa próbowała pogodzić Wacława z arcybiskupem, ale bez efektu. Na swoją koronację musiała poczekać do 15 marca 1400 r., kiedy to koronował ją nowy arcybiskup Olbram ze Škvorce. Zofia była kobietą urodziwą i wesołą. Miała również zmysł gospodarczy. W 1393 r. przejęła część dóbr po zmarłej właśnie cesarzowej-wdowie Elżbiecie Pomorskiej i, rozsądnie gospodarując, powiększyła swój majątek. Była również protektorką Jana Husa i była słuchaczką jego kazań.

Jej mąż zmarł w 1419 r., niedługo po I defenestracji praskiej, która oznaczała początek wojen husyckich. Wacław nie pozostawił po sobie potomstwa. Zofia popierała sukcesję swojego szwagra, króla Węgier Zygmunta. Ta kandydatura nie cieszyła się jednak poparciem Czechów. Niedługo po śmierci męża Zofia opuściła Pragę i schroniła się na dworze Zygmunta. Szwagier próbował ją jeszcze wydać za mąż, a jednym z kandydatów był Władysław II Jagiełło[1]. Posagiem Zofii miał być Śląsk[1]. W planach Zygmunta to małżeństwo miało odwieść Jagiełłę od planów uzyskania korony czeskiej. Na małżeństwo to wyraziły zgodę stany Korony, ale ostatecznie wielki książę Witold przekonał Władysława, aby nie żenił się z Zofią.

W 1422 r. Zofia przeniosła się do Preszburga (dziś Bratysława), gdzie zmarła w 1425 r. Została pochowana w kościele św. Marcina.

 
Wrocław, Ostrów Tumski, pomnik św. Jana Nepomucena, relief na cokole pomnika, spowiedź królowej Zofii

Jej spowiednikiem był święty Jan Nepomucen. Według legendy został on w 1393 r. zamordowany na rozkaz Wacława IV, gdyż nie chciał wyjawić tajemnicy spowiedzi (król podejrzewał żonę o zdradę). Na poparcie tej legendy nie ma jednak żadnych dowodów.

Przypisy

edytuj