Zofia Jabłonowska herbu Grzymała, primo voto Skarbkowa, secundo voto Fredrowa (ur. 10 maja 1798, zm. 1 listopada 1882[1]) – hrabianka, starościanka korsuńska, współdziedziczka zamku kamienieckiego i dóbr odrzykońskich oraz Korczyńskich.

Zofia Jabłonowska
Ilustracja
Karl Gottlieb Schweikart, Portret Zofii z Jabłonowskich Fredro z 1824 roku
Herb
Grzymała
Rodzina

Jabłonowscy herbu Grzymała

Data urodzenia

10 maja 1798

Data śmierci

1 listopada 1882

Ojciec

Józef Jabłonowski

Matka

Marianna Świdzińska

Mąż

Stanisław Skarbek
Aleksander Fredro

Dzieci

Jan Aleksander Fredro
Zofia Szeptycka

Życiorys

edytuj

Była córką Józefa Jabłonowskiego herbu Grzymała, starosty korsuńskiego i wiślickiego i Marianny z domu Świdzińskiej, kasztelanki radomskiej[2], córki Michała Świdzińskiego herbu Półkozic[1].

W wieku piętnastu lat została wydana za mąż za starszego o osiemnaście lat hrabiego, Stanisława Skarbka herbu Awdaniec (1780–1848), jednego z najbogatszych ludzi w Galicji.

W roku 1817 poznała we Lwowie, gdzie mąż jej był fundatorem teatru, komediopisarza Aleksandra Fredrę (1793–1876), który się w niej zakochał z wzajemnością od pierwszego wejrzenia. Aleksander nie był akceptowany ani przez matkę Zofii ani przez jej czterech braci, którymi byli:

  • Franciszek Jabłonowski (zm. 1831) – ożeniony z Elżbietą Bratkowską,
  • Kazimierz Jabłonowski – właściciel Dubanowicz, ożeniony z Katarzyną Bratkowską,
  • Ludwik Józef Jabłonowski (zm. 1842) – oficer 5-go pułku ułanów WP, ożeniony z Franciszką Włodek,
  • Leon Jabłonowski (zm. 1844) – ożeniony z Cecylią Fredrówną, dziedzic dóbr odrzykońskich, Bratkówki i Krościenka Wyżnego.

9 listopada 1828[3], po dziesięcioletnich staraniach o uzyskanie rozwodu, zawarła związek małżeński z Aleksandrem Fredrą w kościele w Korczynie, a wesele odbyło się w Krościenku Wyżnym koło Krosna.

Mieli syna Jana Aleksandra Fredrę, który podobnie jak ojciec był komediopisarzem, i córkę Zofię Ludwikę Cecylię Fredrównę (1837–1904), malarkę i pisarkę[4], którą poślubił Jan Kanty Szeptycki, stając się właścicielem dóbr korczyńskich.

Zofia Szeptycka była matką m.in. metropolity greckokatolickiego Andrzeja Szeptyckiego, Stanisława Szeptyckiego, generała Wojska Polskiego, ostatniego rezydenta w rodzinnych dobrach odrzykońskich i korczyńskich i Klemensa Szeptyckiego MSU, błogosławionego Kościoła katolickiego.

Przypisy

edytuj
  1. a b Zofia hr. Jabłonowska z Jabłonowa h. Grzymała (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego) [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2017-11-28].
  2. Jabłonowscy herbu Grzymała, [w:] Adam Boniecki, Herbarz polski : wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich, Warszawa 1905, s. 105.
  3. Łukasz Urbaniak, Fredro pod świecznikiem, [w:] Program: Aleksander Fredro, Śluby Panieńskie, Łódź 2005, s. 20 [dostęp 2024-08-10].
  4. Agnieszka Szykuła-Żygawska, Malarka Zofia z Fredrów Szeptycka Łabunie [online], polskiemuzy.pl, 27 sierpnia 2012 [dostęp 2025-03-24].

Bibliografia

edytuj