Zofia Jabłonowska
Zofia Jabłonowska herbu Grzymała, primo voto Skarbkowa, secundo voto Fredrowa (ur. 10 maja 1798, zm. 1 listopada 1882[1]) – hrabianka, starościanka korsuńska, współdziedziczka zamku kamienieckiego i dóbr odrzykońskich oraz Korczyńskich.
.jpg) Karl Gottlieb Schweikart, Portret Zofii z Jabłonowskich Fredro z 1824 roku | |
 Grzymała | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Marianna Świdzińska |
| Mąż | |
| Dzieci | |
Życiorys
edytujByła córką Józefa Jabłonowskiego herbu Grzymała, starosty korsuńskiego i wiślickiego i Marianny z domu Świdzińskiej, kasztelanki radomskiej[2], córki Michała Świdzińskiego herbu Półkozic[1].
W wieku piętnastu lat została wydana za mąż za starszego o osiemnaście lat hrabiego, Stanisława Skarbka herbu Awdaniec (1780–1848), jednego z najbogatszych ludzi w Galicji.
W roku 1817 poznała we Lwowie, gdzie mąż jej był fundatorem teatru, komediopisarza Aleksandra Fredrę (1793–1876), który się w niej zakochał z wzajemnością od pierwszego wejrzenia. Aleksander nie był akceptowany ani przez matkę Zofii ani przez jej czterech braci, którymi byli:
- Franciszek Jabłonowski (zm. 1831) – ożeniony z Elżbietą Bratkowską,
- Kazimierz Jabłonowski – właściciel Dubanowicz, ożeniony z Katarzyną Bratkowską,
- Ludwik Józef Jabłonowski (zm. 1842) – oficer 5-go pułku ułanów WP, ożeniony z Franciszką Włodek,
- Leon Jabłonowski (zm. 1844) – ożeniony z Cecylią Fredrówną, dziedzic dóbr odrzykońskich, Bratkówki i Krościenka Wyżnego.
9 listopada 1828[3], po dziesięcioletnich staraniach o uzyskanie rozwodu, zawarła związek małżeński z Aleksandrem Fredrą w kościele w Korczynie, a wesele odbyło się w Krościenku Wyżnym koło Krosna.
Mieli syna Jana Aleksandra Fredrę, który podobnie jak ojciec był komediopisarzem, i córkę Zofię Ludwikę Cecylię Fredrównę (1837–1904), malarkę i pisarkę[4], którą poślubił Jan Kanty Szeptycki, stając się właścicielem dóbr korczyńskich.
Zofia Szeptycka była matką m.in. metropolity greckokatolickiego Andrzeja Szeptyckiego, Stanisława Szeptyckiego, generała Wojska Polskiego, ostatniego rezydenta w rodzinnych dobrach odrzykońskich i korczyńskich i Klemensa Szeptyckiego MSU, błogosławionego Kościoła katolickiego.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Zofia hr. Jabłonowska z Jabłonowa h. Grzymała (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego) [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2017-11-28].
- ↑ Jabłonowscy herbu Grzymała, [w:] Adam Boniecki, Herbarz polski : wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich, Warszawa 1905, s. 105.
- ↑ Łukasz Urbaniak, Fredro pod świecznikiem, [w:] Program: Aleksander Fredro, Śluby Panieńskie, Łódź 2005, s. 20 [dostęp 2024-08-10].
- ↑ Agnieszka Szykuła-Żygawska, Malarka Zofia z Fredrów Szeptycka Łabunie [online], polskiemuzy.pl, 27 sierpnia 2012 [dostęp 2025-03-24].
Bibliografia
edytuj- Polski Słownik Biograficzny. T. 10, s. 231; T. 7, s. 105; T. 7, s. 119; T. 38, s. 23.
- Barbara Lasocka: Aleksander Fredro. Drogi życia. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Errata, 2001.