Zongchi

pierwsza kobieta związana ze szkołą chan

Zongchi (chiń. 總持; ur. VI wiek) – pierwsza kobieta związana ze szkołą chan. Znana także jako Dharani.

Zongchi
總持
Data urodzenia

VI wiek

Szkoła

chan

Linia przekazu
Dharmy zen

Bodhidharma

Nauczyciel

Bodhidharma

Zakon

mahajana

Życiorys

edytuj

Urodziła się około 550 roku. Była siostrą króla chińskiego, czasem uważana jest za córkę cesarza Wu z dynastii Liang[1].

Nie wiadomo jak została uczennicą Bodhidharmy, ale raczej na pewno była jego uczennicą, gdy rozpoczął nauczanie w klasztorze Shaolin. Z pewnością Bodhidharma wiedział o uwagach dotyczących wspólnej praktyki mnichów i mniszek, a jednak była jednym z jego czterech uczniów całkowicie na równych prawach z mężczyznami. Prawdopodobnie wiara Bodhidharmy w jego głębokie oświecenie pozwoliła mu na odrzucenie Ośmiu Specjalnych Praw regulujących praktykę kobiet w sandze.

Zongchi jest przykładem wczesnej pionierki zen, być może pomogło w tym jej arystokratyczne pochodzenie, jednak wiadomo, że arystokratki były bardziej ograniczone zwyczajami i regułami od zwykłych kobiet.

Wszystkie wczesne przekazy chan, które wspominają o Zongchi, traktują ją jako pełnego spadkobiercę Dharmy Bodhidharmy. Dopiero później rozpoczyna się proces jej degradacji do trzeciej lub czwartej pozycji wśród jego uczniów[2]. Chociaż oficjalnie traktuje się Huikego jako jego spadkobiercę, to Dōgen w swoim Shōbōgenzō w rozdziale „Katto” ewidentnie uważa ją za kompletnie oświeconą, równą Huikemu i innych uczniom mniszkę. Wiadomo także, że potrafiła recytować z pamięci całą Sutrę Lotosu.

Zachował się tylko jeden dialog Zongchi z Bodhidharmą. Doszło do niego w dziewiątym roku pobytu Bodhidharmy w Chinach, gdy zapytał swoich uczniów o wyrażenie urzeczywistnienia praktyki. Zongchi odpowiedziała: „Moje obecne zrozumienie jest jak radość z zobaczenia krainy buddy Akszobhii: jest odczuwana na pierwszy rzut oka, ale nie na drugi”. Bodhidharma zatwierdził jej odpowiedź mówiąc: „Masz moje ciało”. Zongchi wyraziła bezpośrednie doświadczenie, które nie może być powtórzone przez opis lub przekazane przez wyjaśnienia czy nauki.

Pierwsza liczba oznacza liczbę pokoleń mistrzów od 1 Patriarchy indyjskiego Mahakaśjapy.

Druga liczba oznacza liczbę pokoleń od 28/1 Bodhidharmy, 28 Patriarchy Indii i 1 Patriarchy Chin.

Trzecia liczba oznacza początek nowej linii przekazu w danym kraju.

Przypisy

edytuj
  1. Grace Schireson. Zen Women. s. 17.
  2. Grace Schireson. Zen Women. s. 18.
  3. Zutang ji umiejscawia go w linii przekazu patriarchów jako ucznia Piątego Patriarchy Damana Hongrena. Inne teksty podają, że był uczniem Drugiego Patriarchy Huike. Najpewniej jednak nie był związany w ogóle z Patriarchami. Jego chan był zupełnie niezależną linią przekazu Dharmy.

Bibliografia

edytuj
  • Grace Schireson: Zen Women. Beyond Tea Ladies, Iron Maidens. and Macho Masters. Boston: Wisdom Publications, 2009, s. 298. ISBN 978-0-86171-475-9.