Zwyrodnienie szkliste
Zwyrodnienie szkliste (łac. degeneratio hyalinea; ang. hyaline degeneration, hyalinizing changes, glassy degeneration), szkliwienie, hialinizacja (łac. hyalinosis, hyalinisatio; ang. hyalinosis, hyalinization) – termin używany w patomorfologii, rodzaj zwyrodnienia, zaburzenie przemiany białek pozakomórkowych. Jest to określenie morfologiczne zmian będących skutkiem różnych patologii. Występuje miejscowo, choć często wieloogniskowo. Należy do najczęstszych zwyrodnień białkowych i jest zaliczane do zmian wstecznych.
Patomorfologia edytuj
Uważa się, że istota szkliwienia to starzenie się wielkocząsteczkowych białek związane z bardzo znaczną utratą wody. Białka wysięków, macierzy międzykomórkowej tkanki łącznej, białka umiejscowione pod nabłonkami lub śródbłonkiem tworzą w konsekwencji jednorodne, amorficzne, kwasochłonne (barwiące się na różowo eozyną) masy o szklistym wyglądzie.
Przykłady edytuj
- fizjologiczne włóknienie i szkliwienie ciałka żółtego jajnika - powstaje ciałko białawe (corpus albicans ovarii)
- bliznowiec
- ciała szkliste w torebce śledziony (hyalinosis capsulae fibrosae lienis) - makroskopowo: „śledziona lukrowana"
- stwardnienie tętnic (arteriosclerosis)
- stwardnienie tętniczek (arteriolosclerosis hyalinica) - głównie w przebiegu cukrzycy lub nadciśnienia
- szkliwienie kłębuszków nerkowych, na przykład:
- szkliwienie zmian wysiękowych w kłębuszkach nerkowych[1],
- rozlane stwardnienie kłębuszków nerkowych[1]
- guzkowe stwardnienie kłębuszków nerkowych[1][2]
- ogniskowe segmentalne stwardnienie kłębuszków nerkowych - (łac. glomerulosclerosis focalis et segmentalis, ang. focal segmental glomerulosclerosis - FSGS)[3]
- rozlane stwardnienie (szkliwienie) mezangium kłebuszków nerkowych[4].
- wewnątrzgruczołowe gromadzenie hialiny - np. w gruczole krokowym, pęcherzykach płucnych
- zespół ostrej niewydolności oddechowej dorosłych (ARDS) oraz noworodków (NRDS lub IRDS) - w wyniku szkliwienia wysięku oraz obumarłych pneumocytów typu I powstają charakterystyczne błony, stąd dawna nazwa tych jednostek chorobowych - "zespół błon szklistych"
- szkliwienie kanalików krętych jądra w zespole Klinefeltera
- włóknienie z następowym szkliwieniem ściany naczyń oraz skóry właściwej w twardzinie
- włókna Rosenthala
Inne edytuj
Niektórzy zaliczają do zwyrodnienia szklistego również zaburzenia przemiany białek wewnątrzkomórkowych, np. zwyrodnienie kropelkowo-szkliste (łac. degeneratio hyalineo-guttata).
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Preventing Progression and Complications of Renal Disease. [dostęp 2008-11-04]. (ang.).
- ↑ "Zmiany histopatologiczne w przebiegu cukrzycy" na stronie MP. [dostęp 2008-11-04].
- ↑ Andrzej Szczeklik (red.): Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, tom II. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005, s. 1252. ISBN 83-7430-069-8.
- ↑ "Diffuse mesangial sclerosis". [dostęp 2008-11-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-01-26)]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Janusz Groniowski: Patomorfologia. Wyd. II poprawione i uzupełnione. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1974, s. 98-99.
- Janusz Groniowski, Stefan Kruś (red.): Podstawy patomorfologii. Podręcznik dla studentów medycyny. Wyd. II. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1991, s. 108-109. ISBN 83-200-1566-9.
Linki zewnętrzne edytuj
- Wykład (slajdy-ppt) o zmianach wstecznych na stronie scapula.pl. [dostęp 2008-11-04]. (pol.).
- "Zmiany wsteczne" na stronie scapula.pl. [dostęp 2008-11-04]. (pol.).
