Zygmunt Brachmański
Zygmunt Brachmański (ur. 1936 w Rydułtowach) – polski rzeźbiarz i medalier.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
| |
| Odznaczenia | |
 
| |
| Strona internetowa | |
Życiorys i twórczość artystyczna edytuj
Uczęszczał do I Liceum Ogólnokształcącego w Rybniku[1]. W 1959 ukończył studia na wydziale rzeźby w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni profesora Jerzego Bandury[2]. Po ukończeniu studiów zamieszkał w Katowicach[3].
Początki twórczości Zygmunta Brachmańskiego związane są z rzeźbą w drewnie. Później coraz częściej zaczął stosować kamień i gips, a także brąz i żywice poliestrowe[2]. Brachmański jest twórcą wielu pomników, rzeźb, w tym również rzeźb sakralnych. Jest również autorem ponad 50 wystrojów wnętrz sakralnych[2] (np. kościół parafii Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Bożej Częstochowskiej w Pszczynie).
W latach 70. XX wieku zajął się tworzeniem medali i statuetek. Jego medalierskie prace związane są z wieloma ważnymi artystycznymi i kulturalnymi wydarzeniami w Polsce[2].
Wybrane dzieła edytuj
Zygmunt Brachmański jest autorem ponad 2 tysięcy rzeźb i pomników oraz kilkuset medali[2].
Pomniki i rzeźby edytuj
- pomnik Wojciecha Korfantego w Katowicach[2],
- pomnik Harcerzy Września 1939 w Katowicach[2],
- obelisk Orłów Śląskich w Katowicach[2],
- pomnik Ofiar Szybu Reden w Radlinie[2],
- popiersie Krystyny Bochenek w Centrum Kultury Katowice,
- pomnik papieża Jana Pawła II w Rybniku,
- rzeźby plenerowe w Parku Śląskim.
Ołtarze i wystroje ołtarzowe edytuj
- ołtarz ustawiony na lotnisku Katowice-Muchowiec podczas pielgrzymki papieża Jana Pawła II w 1983 roku[2],
- wnętrze kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Jana Bosko w Katowicach-Piotrowicach (przy współudziale inż. Karola Gierlotki oraz inż. Michała Kuczmińskiego), w tym rzeźba Jezusa Chrystusa na ścianie za ołtarzem[4].
Medale i statuetki edytuj
- statuetka Śląskiego Wawrzynu Literackiego,
- Laur Konrada – Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Reżyserskiej „Interpretacje”[2],
- statuetka Ambasador Jazzu – Śląskiego Festiwalu Jazzowego,
Nagrody edytuj
W roku 1994 otrzymał Nagrodę im. Karola Miarki[5], a w roku 2002 Nagrodę im. Wojciecha Korfantego nadaną przez Związek Górnośląski[6]. 14 grudnia 2007 z rąk ministra kultury i dziedzictwa narodowego Bogdana Zdrojewskiego odebrał Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[7]. W 2014 roku uhonorowany Śląską Nagrodą im. Juliusza Ligonia. W 2023 otrzymał watykańskie odznaczenie Pro Ecclesia et Pontifice[8].
Przypisy edytuj
- ↑ I Liceum Ogólnokształcące im. Powstańców Śląskich w Rybniku: Znani absolwenci. [dostęp 2024-01-10].
- ↑ a b c d e f g h i j k Olga Kasztelewicz, Zygmunt Brachmański, [w:] Zygmunt Brachmański - nowe odkrycie., Katowice: Instytut Myśli Polskiej im. W. Korfantego, 2023, s. 3-4, Katalog powystawowy.
- ↑ Olga Kasztelewicz, Brachmański nieznany., [w:] Zygmunt Brachmański - nowe odkrycie., Katowice: Instytut Myśli Polskiej im. W. Korfantego, 2023, s. 6, Katalog powystawowy.
- ↑ Parafia NSPJ - Historia [online], nspj.katowice.pl [dostęp 2023-09-26].
- ↑ Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, Wyróżnieni Nagrodą im. Karola Miarki [online] [dostęp 2016-11-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-03].
- ↑ Laureaci Nagrody im. Wojciecha Korfantego w l. 2001 – 2010 [online], zg.org.pl [dostęp 2016-11-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-11-04].
- ↑ Medale zasłużony kulturze „Gloria Artis” dla wybitnych polskich artystów. mkidn.gov.pl, 14 grudnia 2007.
- ↑ Instytut Gość Media, Archidiecezja. "Pro Ecclesia et Pontifice" dla Zygmunta Brachmańskiego [online], Instytut Gość Media, 17 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-18].
Bibliografia edytuj
- Biogram w Galerii DCuber. galeria.dcuber.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].