Zygmunt Zawadowski

Zygmunt Zawadowski
Data i miejsce urodzenia	3 czerwca 1899 ; Lwów
Data i miejsce śmierci	1 września 1978 ; Londyn – Genewa
	Kierownik Agencji Konsularnej RP w Koszycach
Okres	od 1925; do 1928
Poprzednik	Adam Roman Staniewicz
Następca	Henryk Wielowiejski
	Kierownik Wicekonsulatu RP w Użgorodzie
Okres	od 1928; do 1930
Następca	Michał Marian Świerzbiński
	Kierownik Konsulatu RP w Essen
Okres	od 1934; do 1936
Poprzednik	Aleksy Wdziękoński
Następca	Witold Adam Korsak
	Kierownik Konsulatu/poseł RP w Bejrucie
Okres	od 1943; do 1956
Poprzednik	Witold Adam Korsak
	Minister spraw zagranicznych RP na uchodźstwie
Okres	od 1976; do 1978
Poprzednik	Bronisław Hełczyński
Następca	Kazimierz Sabbat
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zygmunt Zawadowski, ps. „de Ribeiras” (ur. 3 czerwca 1899 we Lwowie, zm. 1 września 1978 na pokładzie samolotu w rejsie pomiędzy Londynem i Genewą) – polski prawnik, urzędnik konsularny i dyplomata, minister spraw zagranicznych w Rządzie RP na uchodźstwie (1976–1978).

Życiorys

Syn Ignacego, przedsiębiorcy naftowego, i Olgi z d. Kulczyckiej. Uczył się w Wyższym Gimnazjum Realnym im. A. Mickiewicza we Lwowie, w którym 4 czerwca 1917 zdał maturę z odznaczeniem^[1]. Był zatrudniony w charakterze nadzwyczajnego pomocnika kancelaryjnego w Sądzie Krajowym we Lwowie (1917-1918)^[2]. W młodości był członkiem POW. U kresu I wojny światowej w listopadzie 1918 uczestniczył w obronie Lwowa podczas wojny polsko-ukraińskiej i został wówczas ranny. Wziął udział także w wojnie polsko-bolszewickiej (1920)^[2]. Uczestniczył w akcji plebiscytowej na Spiszu i Orawie (1920). Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 czerwca 1925^[3]. W 1934, jako oficer administracji rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III^[3].

Był urzędnikiem Banku Ziemskiego S.A. we Lwowie (1921-1922)^[2]. Ukończył studia prawnicze z tytułem doktora praw na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie (1922) i w tym samym roku rozpoczął pracę w polskiej służbie zagranicznej, m.in. pracował w konsulacie w Pradze (1922), pełnił funkcje attaché konsularnego (1922-1925), następnie kierownika agencji konsularnej RP w Koszycach (1925–1928)^[4], kierownika wicekonsulatu w Użgorodzie (1928–1930), wicekonsula w kons. w Kijowie (1930–1932), pracował w Departamencie Politycznym MSZ (1932–1933), kierował konsulatem w Essen (1934–1936), ponownie pracował w Departamencie Politycznym MSZ (1936–1938). W sierpniu 1938 został mianowany kierownikiem referatu centralno-europejskiego Wydziału Politycznego MSZ. Od sierpnia 1939 był zastępcą Komisarza Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku, 1 września 1939 został zatrzymany przez władze niemieckie, a następnie zwolniony. Przez Litwę dotarł do Francji. Po wybuchu II wojny światowej pracował dla rządu RP na uchodźstwie, m.in. jako radca/z-ca kier. referatu MSZ (1939–1940), urzędnik ambasady w Madrycie odpowiadając m.in. za pomoc dla polskich więźniów obozu w Miranda de Ebro (1940–1942), był radcą ambasady w Lizbonie (1942), oraz radcą ambasady w Kujbyszewie (1942–1943), kilkakrotnie zastępując w charakterze chargé d’affaires ad interim ambasadora Tadeusza Romera. W Teheranie kierował likwidacją ambasady w ZSRR. W październiku 1943 został kierownikiem Konsulatu RP w Bejrucie, następnie został posłem RP w Libanie (1944–1956) i Syrii (1944–1946). W kolejnych latach tolerowano jego pobyt w Bejrucie w charakterze nieoficjalnego przedstawiciela władz emigracyjnych, zachowując mu przywileje dyplomatyczne. Liban opuścił ostatecznie w 1971. Był ministrem spraw zagranicznych w rządzie Kazimierza Sabbata (1976–1978) i założycielem Instytutu Wschodniego „Reduta”.

Grób Zygmunta Zawadowskiego

Pochowany w Kolumbarium przy kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie (Stare columbarium, postument 1, strona wschodnia)^[5].

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1939)^[6]
Krzyż Walecznych^[7]
Krzyż Oficerski Orderu Gwiazdy (1937, Rumunia)^[8]

Przypisy

↑ Sprawozdanie 1917 ↓, s. 25, 28.
↑ ^a ^b ^c Krzysztof Smolana (opr.): Urzędnicy Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1945. Przewodnik biograficzny, tom 1, Ministerstwo Spraw Zagranicznych/Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych Warszawa 2020.
↑ ^a ^b Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 246.
↑ Paweł Ceranka, Krzysztof Szczepanik (opr.): Urzędy konsularne Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1945 : informator archiwalny, Ministerstwo Spraw Zagranicznych/Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych Warszawa 2020.
↑ Opracowanie stanu zachowania grobów rządowych w Wielkiej Brytanii [online], Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" im. Jana Olszewskiego [dostęp 2023-04-20] (pol.).
↑ Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 1, s. 14, 1939.
↑ Jerzy Bestry: Służba konsularna Drugiej Rzeczypospolitej w Czechosłowacji. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2005, s. 213.
↑ Zezwolenie na przyjęcie odznaczeń cudzoziemskich. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 2, s. 45, 1937.

Bibliografia

Siódme Sprawozdanie Dyrekcyi Wyższego Gimnazyum Realnego im. A. Mickiewicza we Lwowie za lata szkolne 1915/16 i 1916/1. Lwów: Nakładem Dyrekcyi, 1917.
Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
Rocznik służby zagranicznej RP, MSZ Warszawa 1938
Krzysztof Tarka: Emigracyjna dyplomacja. Polityka zagraniczna Rządu RP na Uchodźstwie 1945–1990, Oficyna Wydawnicza „Rytm” Warszawa 2003
Jacek Pietrzak: Dyplomacja polska wobec sprawy niepodległości Syrii i Libanu w latach II wojny światowej, [w:] „Dzieje Najnowsze”, rocznik XXXVI – 2004, 2
Słownik Biograficzny Polskiej Służby Zagranicznej 1918–1945 Tom IV, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Warszawa 2007
Jacek Pietrzak: Polscy uchodźcy na Bliskim Wschodzie w latach drugiej wojny światowej. Ośrodki, instytucje, organizacje, wyd. Uniwersytetu Łódzkiego Łódź 2012
Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 35, s. 98, grudzień 1978. Koło Lwowian w Londynie.

[CITEREFSprawozdanie191725,_28-1] Sprawozdanie 1917 ↓, s. 25, 28.

[Smolana-2] Krzysztof Smolana (opr.): Urzędnicy Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1945. Przewodnik biograficzny, tom 1, Ministerstwo Spraw Zagranicznych/Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych Warszawa 2020.

[CITEREFRocznik_Oficerski_Rezerw1934246-3] Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 246.

[4] Paweł Ceranka, Krzysztof Szczepanik (opr.): Urzędy konsularne Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1945 : informator archiwalny, Ministerstwo Spraw Zagranicznych/Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych Warszawa 2020.

[5] Opracowanie stanu zachowania grobów rządowych w Wielkiej Brytanii [online], Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" im. Jana Olszewskiego [dostęp 2023-04-20] (pol.).

[6] Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 1, s. 14, 1939.

[7] Jerzy Bestry: Służba konsularna Drugiej Rzeczypospolitej w Czechosłowacji. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2005, s. 213.

[8] Zezwolenie na przyjęcie odznaczeń cudzoziemskich. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 2, s. 45, 1937.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]