Święty Jan Boży (obraz Bartolomé Estebana Murilla)
Święty Jan Boży (hiszp. San Juan de Dios transportando un enfermo) – powstały w 2. poł. XVII w. obraz autorstwa hiszpańskiego barokowego malarza Bartolomé Estebana Murilla.
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | |
| Medium | |
| Wymiary |
79 × 62 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Historia edytuj
Dzieło jest jednym z ośmiu obrazów, które Murillo namalował na zamówienie zajmującego się dobroczynnością Bractwa Miłosierdzia z Sewilli (hiszp. La Hermandad de la Caridad de Sevilla). Historycy sztuki uważają je za najlepsze dzieła mistrza, w których najlepiej ujawnił się jego malarski talent. W Sewilli, obok Świętego Jana Bożego eksponowane są jeszcze: Cud chlebów i ryb, Mojżesz na skale Horebu i Święta Elżbieta Węgierska. Pozostałe, wywiezione przez wojska napoleońskie w 1810, podziwiać można w muzeach Londynu (Uzdrowienie paralityka, National Gallery), Waszyngtonu (Powrót syna marnotrawnego, National Gallery of Art), Ottawy (Abraham przyjmuje trzech aniołów, National Gallery) i Petersburga (Uwolnienie św. Piotra Apostoła, Ermitaż)[2].
W 2006 przy okazji prac restauracyjnych w Madrycie obraz wyceniono na 3,66 miliona €[3]. Od stycznia do marca 2006 dzieło było wystawiane w Prado.
Opis edytuj
Murillo przedstawił jeden z cudów znanych z biografii św. Jana Bożego, założyciela bonifratrów. Żyjący na przełomie XV i XVI w. święty troszczył się o ubogich i bezdomnych Grenady[4]. Którejś nocy nie był w stanie unieść jednego ze znalezionych na ulicy podopiecznych. Miał się wówczas zjawić Archanioł Gabriel (w innym opracowaniu jest mowa o Archaniele Rafale – patronie lekarzy i chorych[5]), by pomóc świętemu w wypełnieniu dzieła miłosierdzia. Murillo spowił całą scenę w swego rodzaju mistyczny całun nocy. Twarz świętego wyraża zdumienie, jakby został na czymś przyłapany. Obraz rozświetlają jasne barwy użyte przez artystę, by postacie wydobyć z otaczających ciemności, chciałoby się powiedzieć „ziemskiej egzystencji”[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Hospital de la Caridad. www.andalunet.com. [dostęp 2010-01-29]. (hiszp.).
- ↑ El Prado restaura „San Juan de Dios”, una de las ocho obras de Murillo para la Hermandad de la Santa Caridad sevillana. europapress.es. [dostęp 2018-10-28]. (hiszp.).
- ↑ El Museo del Prado restaura y expone 'San Juan de Dios’ de Murillo. www.elpais.com. [dostęp 2010-01-29]. (hiszp.).
- ↑ Hugo Henry Hoever: Żywoty świętych pańskich na każdy dzień roku: według Kalendarza Rzymskiego. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1988, s. 87–89.
- ↑ Ana Alvarez: El Prado restaura un importante Murillo. www.guiarte.com. [dostęp 2010-01-29]. (hiszp.).
- ↑ Teresa Miralles Sangro, Marta Duran Escribano. El Milagro de San Juan de Dios, de Murillo. „Cultura de los Cuidados. Revista de Enfermería y Humanidades”, s. 50–54, 2006. ISSN 1699-6003. (hiszp.).