1 Dywizja Litewska

1 Dywizja Litewska – dywizja armii Wielkiego Księstwa Litewskiego Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

1 Dywizja Litewska

Historia
Państwo	I Rzeczpospolita
Sformowanie	1776
Organizacja
Rodzaj wojsk	Wojska lądowe

Pod koniec istnienia I Rzeczypospolitej, istniały 4 dywizje w Koronie i 2 na Litwie. Dywizja była odpowiednikiem dzisiejszego okręgu wojskowego. Od chwili jej powstania dywizją dowodził Józef Judycki.

Skład

W jej skład nominalnie wchodziły:

• 4 Regiment Pieszy Buławy Polnej Litewskiej
• 6 Regiment Pieszy Litewski
• 8 Regiment Pieszy Domu Radziwiłłów
• 1 Pułk Przedniej Straży JKM Wielkiego Księstwa Litewskiego
• 2 Pułk Przedniej Straży Buławy Wielkiej Litewskiej
• 3 Pułk Przedniej Straży Buławy Polnej Litewskiej
• 4 Pułk Litewski Przedniej Straży
• 1 Brygada Kawalerii Narodowej Wielkiego Księstwa Litewskiego (potocznie określana jako Husarska albo Kowieńska)

Zgodnie z planem Ludwika Wirtemberskiego, 1 Dywizja Litewska miała koncentrować w okolicy Mińska główne siły Armii Litewskiej. Tym samym, po rozpoczęciu wojny w jej skład włączono również 1 Regiment Pieszy Buławy Wielkiej Litewskiej oraz 5 Regiment Pieszy Litewski.

Dowództwo dywizji

Dowódcy dywizji (generałowie lejtnanci):

• Adam K. Czartoryski
• Michał G. Grabowski
• Józef Judycki

Po niepowodzeniach wojennych, Józef Judycki został odwołany ze stanowiska dowódcy dywizji. 23 czerwca 1794 dowódcą dywizji został Michał Zabiełło.

Bibliografia

• Antoni Juszczyński, Marian Krwawicz: Wypisy źródłowe do historii polskiej sztuki wojennej. Polska sztuka wojenna w latach 1764-1793. Zeszyt dziewiąty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1957.
• Mariusz Machynia, Valdas Rakutis, Czesław Srzednicki: Oficerowie wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego. Sztab, kawaleria, artyleria, wojska inżynieryjne i piechota. Kraków: Księgarnia Akademicka. Wydawnictwo Naukowe, 1999. ISBN 83-7188-239-4.