Alberto Moravia

włoski powieściopisarz, nowelista i dziennikarz

Alberto Moravia, właśc. Alberto Pincherle (ur. 28 listopada 1907 w Rzymie, zm. 26 września 1990 tamże) – włoski powieściopisarz, nowelista i dziennikarz. Uznawany jest za jednego z najważniejszych pisarzy włoskich XX wieku.

Alberto Moravia
Ilustracja
Moravia w 1982
Imię i nazwisko

Alberto Pincherle

Data i miejsce urodzenia

28 listopada 1907
Rzym

Data i miejsce śmierci

26 września 1990
Rzym

Narodowość

włoska

Język

włoski

Dziedzina sztuki

literatura, dziennikarstwo

Ważne dzieła

Jego powieści, pisane tradycyjną, realistyczną, zwięzłą techniką ukazują przede wszystkim losy jednostki na tle portretu społeczeństwa.

Życiorys edytuj

Debiutował powieścią Obojętni (Gli Indifferenti, 1929), w której przedstawiał moralny rozkład mieszczaństwa na przykładzie losów matki dwojga dzieci, opisuje włoską burżuazję u progu epoki faszystowskiej. Duży rozgłos zdobyła jego powieść pt. Konformista (Il Conformista, 1951), opowiadająca o postawach ludzkich wobec reżimu Mussoliniego. Utwór został zekranizowany przez Bernarda Bertolucciego w 1970 roku (→Konformista). Pisał głównie powieści psychologiczne i obyczajowe, wypowiadając się przeciw przemocy, hipokryzji i skostnieniu więzi międzyludzkich, zredukowanych jedynie do seksualności.

Był autorem głośnych powieści, z których wiele doczekało się ekranizacji. Jedna z jego powieści Dwie kobiety: Matka i córka (La Ciociara, 1957), sfilmowana przez Vittoria de Sicę w 1960 roku z Sophią Loren (→Matka i córka). Moravia celował w analizie psychologicznej postaci i realistycznym opisie społeczeństwa. Utwory o problematyce moralnej, często silnie nasycone erotyzmem, ukazują odarty z upiększeń portret włoskiego mieszczaństwa.

Inne znane powieści Moravii to m.in. Pogarda (Il disprezzo, 1954), której akcja rozgrywa się w środowisku filmowców w Rzymie i na Capri, przeniesiona na ekran przez Jeana Luca Godarda w 1963 roku (→Pogarda), Nuda (1960), Nieposłuszeństwo (1948), zbiór opowiadań Bought and Sold (1970), A Phallic Novel (1972) i zbiór esejów Which Tribe Do You Belong To?

Wydał również zbiory opowiadań Opowiadania rzymskie (1954) i Raj (1970).

Był również doskonałym eseistą, a swoje poglądy na literaturę zawarł w książce Człowiek jako koniec (1963).

W 1990 roku ukazała się jego autobiografia.

Moravia często podejmował tematy ilustrujące konflikt między kreacją a uczuciowością, związane z apatią i rozpaczą współczesnego człowieka. Jego postacie utraciły wiarę we wszystkie moralne wartości. Jego powieść "Mężowie i kochankowie" (La Villa del venerdì) stała się podstawą scenariusza filmowego, w którym główną bohaterkę zagrała Joanna Pacuła (1992).

Życie prywatne edytuj

Był mężem pisarki Elsy Morante[1].

Wybrana bibliografia edytuj

Wiele z powieści Alberto Moravii zostało zekranizowanych[1].

  • Gli Indifferenti (1929, Obojętni lub Niezmienni)
  • La mascherata (1940, Maskarada)
  • I sogni del pigro (Marzenia lenia)
  • L'amante infelice (Nieszczęśliwy kochanek)
  • Agostino (1945)
  • La romana (1947, Rzymianka)
  • La disubbidienza (1948, Nieposłuszeństwo)
  • L'amore coniugale (1949, Miłość małżeńska)
  • Il conformista (1951, Konformista)
  • Racconti romani (1954, Opowiadania rzymskie)
  • Il disprezzo (1954, Pogarda)
  • La ciociara (1957, Matka i córka)
  • Nuovi racconti romani (Nowe opowiadania rzymskie)
  • La noia (1960, Nuda)
  • L'uomo come fine (esej 1963, Człowiek jako cel)
  • L'automa (Automat)
  • Le ambizioni sbagliate
  • L'uomo che guarda (powieść 1985, Mężczyzna, który patrzy)
  • L'attenzione (Uwaga)
  • Io e lui (Ja i on)
  • Boh
  • La bella vita (Piękne życie)
  • Ieri, oggi, domani (Wczoraj, dziś, jutro)
  • Ossessione (Opętanie)
  • Racconti d'estate (Letnie opowieści)
  • Viaggio a Roma (1989, Podróż do Rzymu)
  • La donna leopardo (wydana pośmiertnie powieść 1990, Kobieta Leopard)


Przypisy edytuj

  1. a b Wasilewska, Anna: Życie jako gra (przedmowa do powieści Pogarda). Warszawa: Wyd. WAB, 2014.

Linki zewnętrzne edytuj