Aleksander Dzierżawski
Aleksander Stefan Dzierżawski[1] (ur. 10 sierpnia 1890 w Mikulicach, zm. 9 maja 1944 w Warszawie) – polski ekonomista, dziennikarz, polityk i działacz społeczny, starosta turecki, poseł na Sejm I, II i III kadencji w II RP z ramienia Związku Ludowo-Narodowego oraz Stronnictwa Narodowego.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
10 sierpnia 1890 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9 maja 1944 |
| Poseł I kadencji Sejmu (II RP) | |
| Okres |
od 1922 |
| Przynależność polityczna | |
| Poseł II kadencji Sejmu (II RP) | |
| Okres |
od 1928 |
| Przynależność polityczna | |
| Poseł III kadencji Sejmu (II RP) | |
| Okres |
od 1930 |
| Przynależność polityczna | |
Życiorys edytuj
Uczęszczał do Gimnazjum Klasycznego i Gimnazjum gen. Pawła Chrzanowskiego w Warszawie[2], z którego został wydalony za udział w strajku 1905 roku. Zdał maturę eksternistycznie w Nowogrodzie. Odbył studia rolnicze na Uniwersytecie we Wrocławiu oraz w 1918 roku zdał kurs dla urzędników wyższej administracji przy UW[3][4].
W niepodległej Polsce od 1918 był kolejno zastępcą komisarza ludowego, zastępcą starosty i od 1920 starostą powiatu tureckiego. Pełnił funkcje przewodniczącego Sejmiku i Wydziału Powiatowego oraz prezesa rady opiekuńczej gimnazjów męskich w Turku, straży ogniowej oraz oddziału PCK w Turku. Do stycznia 1924 był członkiem Głównej Komisji Rekwizycyjnej. W kwietniu 1924 został wybrany do Komisji dla rozpatrzenia wniosku o pociągnięcie do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu byłego ministra Kucharskiego. W październiku 1929 był jednym z wnioskodawców utworzenia nadzwyczajnej komisji sejmowej dla zbadania postępowania Ministerstwa Spraw Wojskowych i wojskowych organów sanitarnych przy przenoszeniu oficerów w stan spoczynku. Członek zarządu Związku Hallerczyków i władz lokalnych Związku Ludowo-Narodowego, a później Stronnictwa Narodowego. Pod koniec lat 30. działał w zarządzie Syndykatu Dziennikarzy Warszawskich. Publikował liczne artykuły o tematyce rolniczej i politycznej w „Głosie Kaliskim”, „Głosie Konińskim”, „Gońcu Warszawskim” i „Posiewie”. W 1936 roku napisał zbiór bajek politycznych zatytułowanych „Świnia i koryto”[5]. Podczas II wojny światowej był prezesem zarządu III Okręgu Rady Głównej Opiekuńczej[1][4].
Rodzina edytuj
Był synem Bolesława[2] (1860-1907), ziemianina, lekarza, redaktora „Przeglądu Dentystycznego”, i Zofii z Czarnomskich[2] Dzierżawskich. Jego dziadek ze strony ojca był uczestnikiem powstania listopadowego, służył w jeździe kaliskiej[3]. Jego pierwszą żoną była poślubiona w 1914 roku Anna z domu Czarnomska, drugą żoną - Wanda z domu Chłopicka. Jego bratankiem był Janusz Dzierżawski[6], a stryjecznymi wnukami są Krzysztof Dzierżawski i Mariusz Dzierżawski.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Humpty Dumpty, Wieszcz polityczny. Aleksander Stefan Dzierżawski (1890-1944) [online], Pressmania [dostęp 2019-11-13] (pol.).
- ↑ a b c Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 160.
- ↑ a b Andrzej R. Tyczyno, Aleksander Dzierżawski, [w:] Z kart historii Ziemi Dobrskiej [online], Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Dobrskiej, 30 maja 2010 [dostęp 2019-11-13] (pol.).
- ↑ a b Parlamentarzyści - Pełny opis rekordu [online], bs.sejm.gov.pl [dostęp 2019-11-13].
- ↑ Aleksander Dzierżawski, Świnie i koryto : bajki polityczne, wyd. 1936 [online], polona.pl [dostęp 2020-09-18].
- ↑ Krzysztof Dzierżawski [online], facebook.com [dostęp 2019-11-13] (pol.).