Wikipedia

Amphisbaena (rodzaj)

rodzaj amfisben

Amphisbaena – rodzaj amfisben z rodziny Amphisbaenidae.

Amphisbaena[1]
Linnaeus, 1758[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – A. caeca
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

łuskonośne

(bez rangi) amfisbeny
Rodzina

Amphisbaenidae

Rodzaj

Amphisbaena

Typ nomenklatoryczny

Amphisbaena fuliginosa Linnaeus, 1758

Gatunki

zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Kubie, Haiti, Portoryko, Trynidadzie, w Panamie, Kolumbii, Wenezueli, Ekwadorze, Gujanie, Surinamie, Gujanie Francuskiej, Brazylii, Peru, Boliwii, Paragwaju, Urugwaju i Argentynie[12].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

  • Amphisbaena: gr. αμφις amphis „z obydwu stron, po obu stronach”[13]; βαινω bainō „chodzić, kroczyć”[14].
  • Anops: gr. negatywny przedrostek αν- an- „bez”[15]; ωψ ōps, ωπος ōpos „oczy”[16]. Gatunek typowy: Anops kingi Bell, 1833.
  • Glyptoderma: gr. γλυπτης gluptēs „rzeźbiony”[17]; δερμα derma, δερματος dermatos „skóra”[18]. Gatunek typowy: Amphisbaena vermicularis Wagler, 1824.
  • Typhloblanus: τυφλος tuphlos „ślepy”[19]; rodzaj Blanus Wagler, 1830. Gatunek typowy: Amphisbaena caeca Cuvier, 1829.
  • Sarea: J.E. Gray nie wyjaśnił etymologii nazwy rodzajowej[5]. Gatunek typowy: Amphisbaena caeca Cuvier, 1829.
  • Diphalus: gr. δι di „dwa”[20]; φαλος phalos „pałąk”[21]. Gatunek typowy: Diphalus fenestratus Cope, 1861.
  • Bronia: J.E. Gray nie wyjaśnił etymologii nazwy rodzajowej[5]. Gatunek typowy: Bronia brasilianaJ.E. Gray, 1865.
  • Aporarchus: gr. negatywny przedrostek α- a- „bez”[15]; πορος poros „pory, kanaliki”[22]; αρχος arkhos „odbyt”[23]. Gatunek typowy: Aporarchus prunicolor Cope, 1885.
  • Aulura: gr. αυλαξ aulax, αυλακος aulakos „bruzda, rowek”[24]; ουρα oura „ogon”[25]. Gatunek typowy: Aulura anomala Barbour, 1914.
  • Anopsibaena: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Anops Bell, 1833 oraz Amphisbaena Linnaeus, 1758[10]. Gatunek typowy: Anops kingi Bell, 1833.
  • Cercolophia: gr. κερκος kerkos „ogon”; λοφιον lophion „mały czub, grzebień”, od zdrobnienia λοφος lophos „czub, grzebień”[11]. Gatunek typowy: Amphisbaena borelli Peracca, 1897.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki[12]:

Przypisy edytuj

  1. ↑ Amphisbaena, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 229. (łac.).
  3. ↑ T. Bell. Characters of two New Genera of Repttles. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1 (8), s. 99, 1833. (ang.). 
  4. ↑ a b L.J.F.J. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Vindobonae: Braumüller et Seidel, 1843. (łac.).
  5. ↑ a b c J.E. Gray: Catalogue of the tortoises, crocodiles and amphibians in the collection of the British Museum. London: 1844, s. 71. (ang.).
  6. ↑ E.D. Cope. Some remarks defining the following species of Reptilia Squamata. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 13, s. 75, 1861. (ang.). 
  7. ↑ J.E. Gray. A revision of the genera and species of amphisbaenians with the descriptions of some new species now in the collection of the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 33, s. 448, 1865. (ang.). 
  8. ↑ E.D. Cope. Twelfth contribution to the herpetology of tropical America. „Proceedings of the American Philosophical Society”. 22, s. 187, 189, 1885. (ang.). 
  9. ↑ T. Barbour. Some new reptiles. „Proceedings of the New England Zoölogical Club”. 4, s. 96, 1915. (ang.). 
  10. ↑ a b L.H. Stejneger. Notes on amphisbænian nomenclature. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 29, s. 85, 1916. (ang.). 
  11. ↑ a b P.E. Vanzolini. Cercolophia, a new genus for the species of Amphisbaenia with a terminal vertical keel on the tail (Reptilia, Amphisbaenia). „Papéis Avulsos de Zoologia”. 37 (27), s. 401, 1992. (ang.). 
  12. ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Amphisbaena. The Reptile Database. [dostęp 2019-02-23]. (ang.).
  13. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 14.
  14. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 29.
  15. ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 15.
  16. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 155.
  17. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 98.
  18. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 70.
  19. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 245.
  20. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 71.
  21. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 199.
  22. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 182.
  23. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 21.
  24. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 27.
  25. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 247.
  26. ↑ João Paulo Felix Augusto de Almeida, Marco Antonio de Freitas, Márcio Borba da Silva, Maria Celeste Costa Valverde, Miguel Trefaut Rodrigues, Adriano Moreira Pires i Tamí Mott. A new four-pored Amphisbaena (Squamata: Amphisbaenidae) from northeastern Brazil. „Zootaxa”. 4514 (4), s. 553–562, 2018. DOI: 10.11646/zootaxa.4514.4.8. PMID: 30486195. (ang.). 
  27. ↑ Síria L.B. Ribeiro, Vânia Sá, Alfredo P. Santos-Jr, Roberta Graboski, Hussam Zaher, Andrei G. Guedes, Sheila Pereira de Andrade i Wilian Vaz-Silva. A new species of the Amphisbaena (Squamata, Amphisbaenidae) from the Brazilian Cerrado with a key for the two-pored species. „Zootaxa”. 4550 (3), s. 301–320, 2019. DOI: 10.11646/zootaxa.4550.3.1. PMID: 30790847. (ang.). 

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Amphisbaena_(rodzaj)&oldid=72991121”