Bój pod Ziabkami (1920)
Bój pod Ziabkami – walki polskiego 38 pułku piechoty z pododdziałami sowieckich 34 i 35 pułku strzelców toczone w okresie wojny polsko-bolszewickiej.
| Wojna polsko-bolszewicka | |||
| Czas |
18 czerwca 1920 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
pod Ziabkami | ||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
Rozkaz Naczelnego Wodza o wykonaniu serii wypadów nad Berezyną | ||
| Wynik |
zwycięstwo Polaków | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Geneza edytuj
14 maja 1920 ruszyła sowiecka ofensywa wojsk Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego[1]. 15 Armia Augusta Korka i Grupa Północna Jewgienija Siergiejewa uderzyły na pozycje oddziałów polskich 8 Dywizji Piechoty i 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej w ogólnym kierunku na Głębokie. Wykonująca uderzenie pomocnicze 16 Armia Nikołaja Sołłohuba[2] zaatakowała oddziały 4 Armii gen. Stanisława Szeptyckiego i podjęła próbę sforsowania Berezyny pod Murawą[a] i Żukowcem[b] oraz pod Żarnówkami[c] i Niehoniczami[d] [3][4]. Wobec skomplikowanej sytuacji operacyjnej, 23 maja rozpoczął się ogólny odwrót wojsk polskich w kierunku zachodnim[5].
Po zatrzymaniu sowieckiej ofensywy Armia Rezerwowa gen. Kazimierza Sosnkowskiego, przy współudziale oddziałów 1. i 4 Armii, zepchnęła przeciwnika na linię rzek Auta i górna Berezyna. W pierwszej dekadzie czerwca front polsko-sowiecki na Białorusi ustabilizował się.
W związku z postępami sowieckiej ofensywy na Ukrainie, Wódz Naczelny Józef Piłsudski wydał rozkaz przeprowadzenia na północy serii wypadów na tyły sowieckie, aby stworzyć wrażenie przygotowywania natarcia dużych sił polskich.
Walczące wojska edytuj
 Wojsko Polskie
| ||
|---|---|---|
| IX Brygada Piechoty | płk Adolf Jastrzębski | Armia Rezerwowa |
| ⇒ 38 pułk piechoty | mjr Alojzy Łukawski | IX BP |
| → II/38 pułku piechoty | 38 pp | |
 Armia Czerwona
| ||
| ⇒ 4 Dywizja Strzelców | 15 Armia | |
| → 34 pułk strzelców | 4 DS | |
| → 35 pułk strzelców | ||
Walki pod Ziabkami edytuj
Po udanej kontrofensywie polskiej Armii Rezerwowej gen. Kazimierza Sosnkowskiego, 38 pułk piechoty mjr. Alojzego Łukawskiego, ze składu przerzuconej z Ukrainy IX Brygady Piechoty[e], obsadził odcinek frontu między jeziorami Świada i Dołhoje - tzw. przesmyk „Ziabki”[6][7].
W związku z rozkazem Wodza Naczelnego o przeprowadzeniu na północy serii wypadów na tyły sowieckie, dowódca IX BP płk Adolf Jastrzębski nakazał wykonać uderzenie na Ziabki. Do działań wyznaczony został II batalion 38 pułku piechoty. Nocą z 17 na 18 czerwca grupa wypadowa zdołała niepostrzeżenie przejść przez linię frontu i maszerując lasami o świcie zaskoczyła przeciwnika. Rozproszono stojące w Ziabkach pododdziały sowieckich 34 i 35 pułków strzelców. Wzięto do niewoli 53 jeńców, zdobyto 8 ciężkich karabinów maszynowych. Polacy wysadzili także most kolejowy, paraliżując na kilka dni funkcjonowanie stacji. Sukces okupiono stratą trzech poległych i dwunastu rannych[6][8].
Uwagi edytuj
- ↑ Obecnie Мурава, rejon berezyński.
- ↑ Żukowiec, nad rzeką Berezyną, gm. Dymitrowicze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 847., obecnie Жукавец, rejon berezyński.
- ↑ Żarnówki, wś przy ujściu rzeki Żarnówki do Berezyny, powiat ihumeński, gm. Pohost, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 626., obecnie Жорнаўка, rejon berezyński.
- ↑ Niehnicze ob. Niehoncze, powiat ihumeński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 76., obecnie Нягонічы, rejon berezyński.
- ↑ 25 maja 1920 5 Dywizja Piechoty otrzymała zadanie przegrupowania na północny kierunek operacyjny. W związku z atakami 1 Armii Konnej Budionnego pogorszyło się też położenie sił polskich na Ukrainie. W rezultacie na północ pojechała IX Brygada Piechoty z III/40 pp. Pozostałe na Ukrainie części 5 DP skierowano na pomoc walczącej z armią konną 13 DP.
Przypisy edytuj
- ↑ Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 33.
- ↑ Cisek, Paduszek i Rawski 2010 ↓, s. 42.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 33.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 45.
- ↑ Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 34.
- ↑ a b Odziemkowski 2004 ↓, s. 478.
- ↑ Kulczycki 1928 ↓, s. 19.
- ↑ Kulczycki 1928 ↓, s. 20.
Bibliografia edytuj
- Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
- Józef Kulczycki: Zarys historji wojennej 38-go pułku strzelców lwowskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2, „Poza granicami współczesnej Polski”. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.