Bałachowcy

Bałachowcy - byli żołnierze armii generała Stanisława Bułak-Bałachowicza.

Stanisław Bułak-Bałachowicz

W Puszczy Białowieskiej

Po zgromadzeniu w 1920 r. rozbitej Ludowo-Ochotniczej Armii Stanisława Bułak-Bałachowicza na terytorium Polski przyznano generałowi obywatelstwo polskie i zapewniono jego żołnierzom osiedlenie się na stałe. Początkowo 12 000 żołnierzy i oficerów internowano i ulokowano w obozach. Wśród internowanych prowadzono agitację, zachęcając do wyjazdu do tworzonych w Puszczy Białowieskiej oddziałów robotniczych pracujących przy wyrębie i wywózce surowca drzewnego. Agitacja przyniosła częściowy skutek: na wyjazd zdecydowało się kilka tysięcy żołnierzy. Generał Bułak-Bałachowicz w porozumieniu z Ministerstwem Rolnictwa i Dóbr Państwowych oraz Zarządem Okręgowym Lasów Państwowych w Białymstoku został głównym organizatorem miejsc pracy dla swoich byłych żołnierzy. W 1921 r. w okolicach Puszczy Białowieskiej osiedliło się 2200 bałachowców. Zamieszkiwali i pracowali w Białowieży, z czego 1000 w transporcie leśnym. Setki bałachowców osiedliły się w Hajnówce, Czeremsze, Narewce i innych miejscowościach Puszczy Białowieskiej. W Hajnówce zasilili oni załogi Fabryki Chemicznej, Terpentyny (Terebenthen) i kolejek leśnych. Zajmowali stanowiska najbardziej uprzywilejowane i najlepiej płatne.

Okupacja niemiecka

Po wybuchu II wojny światowej większość bałachowców opuściła tereny Puszczy Białowieskiej: wyjechali do krajów Europy Zachodniej oraz Ameryki Południowej. Pozostali ci, którzy założyli rodziny. Sam gen. Bałachowicz wziął udział w obronie Warszawy, później w konspiracji zorganizował Narodową Armię Ochotniczą.

Z dniem 1 sierpnia 1941 r. nowo utworzonej na Podlasiu jednostce okupacyjnej nadano nazwę Bezirk Bialystok („okręg białostocki”), ustanawiając tak zwaną hitlerowską władzę cywilną. W jej ramach powołano 7 kreiskomisariatów, w tym jeden z siedzibą w Bielsku Podlaskim, któremu podlegały amtskommisariaty w Białowieży i Hajnówce. Komisarze naznaczali wójtów w gminach i burmistrzów w miastach spośród byłych oficerów armii Bułak-Bałachowicza. W Białowieży komendantem posterunku policji porządkowej był bałachowiec Andrzej Andrejewicz Kosychin, skupiający swoich byłych towarzyszy broni.

Bibliografia

• Borys Nikitiuk, „Z dziejów Hajnówki i jej okolic (1915–1939)” ISBN 83-914635-1-6 Wydawca: Starostwo Powiatowe w Hajnówce. Rok wydania: 2003
• Borys Nikitiuk, „Ziemia hajnowska (1939–2003)” ISBN 83-914635-5-9 Wydawca: Starostwo Powiatowe i Urząd Miejski w Hajnówce. Rok wydania: 2004

Linki zewnętrzne

• Bałachowcy w Puszczy Białowieskiej. Historia zamachu na generała
• Kozacy, Rosjanie i Ukraińcy po stronie polskiej w wojnie 1920 r.
• Encyklopedia Puszczy Białowieskiej – Bułak-Bałachowicz Józef, gen. (1894-1923)
• Encyklopedia Puszczy Białowieskiej – Bułak-Bałachowicz Stanisław, gen. (1883-1940)
• Zdjęcie ze zjazdu bałachowców w 1927 r. w Białowieży