Bistuszowa
Bistuszowa – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Ryglice.
| wieś | |
 Dwór w Bistuszowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
380 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) |
675[2] |
| Strefa numeracyjna |
14 |
| Kod pocztowy |
33-160[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KTA |
| SIMC |
0828785 |
Położenie na mapie gminy Ryglice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego  | |
 49°52′58″N 21°06′05″E/49,882778 21,101389[1]
| |
Miejscowość położona na północnym krańcu Pogórza Ciężkowickiego, najdalej na północ wysuniętej części Karpat, na trasie z Tuchowa do Ryglic.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
Południowa jej część (tzw. Podlesie) należy do Parku Krajobrazowego Pasma Brzanki.
Części wsi edytuj
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0828791 | Kozłówek | część wsi |
| 0828800 | Podlesie | część wsi |
Historia edytuj
Początki miejscowości sięgają czasów, kiedy księżna Judyta, druga żona Władysława Hermana, podarowała ją jako ziemie przyległe do Tuchowa, benedyktynom tynieckim.
W I poł. XV w. wieś staje się własnością Mikołaja z Burzyna za udział w wojnie z Krzyżakami, w 1486 roku wieś określano w dokumentach jako Byeschvoschovycze. Nie jest znana genealogia samej nazwy wsi, jednak z czasem sama nazwa ewoluowała, ulegając zmianie i wpływowi lokalnemu. W 1596 roku w księgach parafii Ryglice pojawia się zapis: Biestwieszowa.
Nazwa wsi:
1228 – Bezdechowicze
1407 – Bestwossowa, Byesoschow
1486 – Byeschvoschovycze
1596 – Biestwieszowa
1880 – Bisłoszowa, Bistuszowa
Wśród słynnych postaci należy wspomnieć Michała Witalisa, który w 1846 został wybrany wójtem jako 19-letni mężczyzna, z zawodu stolarz, był powszechnie ceniony i lubiany. W tym też roku uratował rodzinę Bossowskich od śmierci w czasie rzezi galicyjskiej. Został wybrany na posła do sejmu wiedeńskiego. Zawsze reprezentował interesy chłopów, z których się sam wywodził. Zmarł 20 marca 1888 roku, jego mogiła znajduje się na cmentarzu w Ryglicach, był posłem na długo wcześniej przed Witosem. Wśród jego zasług można wymienić, iż to dzięki niemu przedłużono linię kolejową z Tarnowa do Tuchowa, a później dalej w stronę Stróż.
Zabytki edytuj
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[6].
Turystyka edytuj
Z Tuchowa przez Burzyn, dalej przez Podlesie Bistuszowskie, prowadzi szlak turystyczny na najwyższy szczyt okolicy – Brzankę, gdzie znajduje się także schronisko, wcześniej jednak przechodzi się obok Ośrodka Rekreacji Hippicznej Podlesie, gdzie także można zatrzymać się lub skorzystać z oferty wypoczynkowej.
Warte zobaczenia i odwiedzenia edytuj
- Ośrodek Rekreacji Hippicznej Podlesie – na terenie parku krajobrazowego
- Zabytkowy dworek szlachecki, (XVIII w.) w przeszłości siedziba właścicieli miejscowości rodu Bossowskich, wcześniej Ośrodek Wypoczynkowy FS Tamel Tarnów, obecnie własność prywatna z przeznaczeniem na agroturystykę i imprezy masowe. W pobliżu dworku dwa stawy rybne, zaś wokół dworku zabytkowy park a w nim blisko 1000-letni dąb – pomnik przyrody;
- Cmentarz wojenny nr 165 z okresu I wojny światowej – miejsce spoczynku 87 żołnierzy austriackich[7].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 6214
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 67 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].
- ↑ Opis cmentarza z I wojny światowej i zdjęcia
Linki zewnętrzne edytuj
- Bisłoszowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 240.
- Opis na stronie gminy