Bitwa o wał angrywarski

Bitwa o wał angrywarski, bitwa przy Wałach Angriwariów – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 16 n.e. w czasie kampanii Germanika w Germanii.

Bitwa o wał angrywarski
Kampanie Germanika w Germanii 14–16 n.e.
Ilustracja
Marsz Germanika w kierunku wału angrywarskiego
Czas

16 n.e.

Miejsce

nad rzeką Wezerą, na granicy plemion Angrywarów i Cherusków

Terytorium

Germania

Wynik

zwycięstwo Rzymian

Strony konfliktu
Rzymianie Cheruskowie, Angrywarowie
Dowódcy
Germanik Arminiusz
Siły
8 legionów kilka tysięcy jazdy
Straty
nieznane kilka tysięcy
brak współrzędnych

Krótko po klęsce pod Idistaviso Arminiusz poprzysiągł zemstę Rzymianom oczekując ich przy tzw. wale angrywarskim (Vallo angrivariano), wzniesionym kilka lat wcześniej przez plemię Angrywarów podczas wojny z Cheruskami. Wał stanowił granicę pomiędzy oboma szczepami, a prowadziła do niego tylko jedna droga biegnąca przez zalesioną równinę. Angrywarowie zerwali jednak sojusz z Germanikiem, udzielając germańskim uciekinierom spod Idistaviso pomocy i przyłączając się do walki z Rzymianami.

Siły Arminiusza liczyły kilka tysięcy jazdy, ukrytej w gęstym lesie i oczekującej nadejścia 8 legionów prowadzonych przez Germanika. Ten korzystając z pomocy jednego ze szpiegów dowiedział się o pułapce Arminiusza, wydzielając przodem oddział jazdy rzymskiej pod wodzą Sejusza Tuberona, którego zadaniem było okrążenie przeciwnika w lesie. Po dotarciu w okolice wału, Germanik podzielił swoje wojska nakazując 4 legionom pod wodzą Syliusza marsz w kierunku wału przez las. Sam zaś na czele pozostałych wojsk skierował się w to miejsce przez okoliczne wzgórza. Podczas gdy siły Syliusza tocząc niewielkie potyczki przedarły się bez problemu przez las, Germanik niepostrzeżenie wyszedł na tyły Germanów, atakując zaskoczonego przeciwnika. W ataku na wysoki szaniec Rzymianie użyli m.in. 400 skorpionów, którymi ostrzelali obrońców schowanych za wałem. Następnie Germanik osobiście poprowadził atak na umocnienia prowadząc za sobą 8 legionów. Doszło do ciężkiej walki, w wyniku której liczniejsze wojska rzymskie zepchnęły Germanów z ich pozycji. Ludzie Arminiusza w popłochu rozpoczęli odwrót, podczas ucieczki wpadli jednak w zasadzkę Rzymian, którzy dokonali prawdziwej masakry Germanów. W rzezi zginęło kilka tysięcy Germanów, reszta uciekła pod osłoną nocy, wśród nich Inguiomerus i Arminiusz. Nocą Germanik wycofał się z wojskiem do obozu.

Bitwa o wał angrywarski była ostatnim starciem Germanika podczas kampanii germańskich. W tym samym roku doszło jeszcze do kampanii przeciwko Marsom, nie toczono jednak większych walk. Sukces kampanii przypieczętowało odzyskanie drugiego z zagarniętych przez Germanów orłów po klęsce Warusa. Zimą 16 r. n.e. Germanik został odwołany do Rzymu.

Bibliografia edytuj

  • Stephen Dando–Collins: Machina do zabijania. XIV legion Nerona. Przekład Paweł Dobrosielski. Warszawa: Bellona, 2008, s. 194–197. ISBN 978-83-11-11255-1.
  • Daniel Gazda: Armie świata antycznego. Cesarstwo Rzymskie i barbarzyńcy. Warszawa: Bellona, 2007, s. 71–73. ISBN 978-83-11-10845-5.