Bitwa pod Filipowem (1656)

Bitwa pod Filipowem (znana też jako bitwa pod Mieruniszkami-Filipowem) – bitwa stoczona 22 października 1656 w czasie potopu szwedzkiego między wojskami polskimi a siłami szwedzko-brandenburskimi.

Bitwa pod Filipowem
Potop szwedzki
II wojna północna
Ilustracja
Bitwa pod Filipowem na rycinie Erika Dahlbergha
Czas

22 października 1656

Miejsce

Filipów

Wynik

zwycięstwo Szwedów

Strony konfliktu
I Rzeczpospolita Szwecja
Brandenburgia
Prusy
Dowódcy
hetman Wincenty Aleksander Gosiewski Gustaw Otto Stenbock
Siły
5 000[1] 6 000[2]
Straty
500-600 zabitych[3]
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
54°10′50″N 22°37′15″E/54,180556 22,620833

Przebieg bitwy edytuj

Po zniszczeniu armii szwedzko-brandenburskiej pod Prostkami armia litewsko-tatarska przystąpiła do pustoszenia ziem elektorskich, wkrótce jednak Tatarzy odeszli, Prusy opuściły również chorągwie koronne Wojniłłowicza i armia stopniała liczebnie do 5000 żołnierzy. W drugiej połowie października ruszyła na Litwinów kolejna, armia szwedzko-brandenburska dowodzona przez generała Gustawa Ottona Stenbocka i Jerzego Fryderyka, księcia Waldeck. Siły tym razem były mniej więcej równe, gdyż 5000 Litwinów dowodzonych przez hetmana polnego litewskiego Wincentego Gosiewskiego musiało zmierzyć się z 6000 żołnierzy szwedzkich i elektorskich.

Dywizja (ok. 5 tys.) hetmana polnego litewskiego Wincentego Gosiewskiego rozlokowana w Filipowie w powiecie suwalskim stoczyła bitwę z korpusem (ok. 6 tys.), dowodzonym przez generała Gustawa Ottona Stenbocka i Jerzego Fryderyka księcia Waldeck.

W czasie, gdy główne siły litewskie były rozlokowane w Filipowie, posuwające się szybkim marszem oddziały szwedzko-brandenburskie zaatakowały niespodzianie pod Mieruniszkami tylną straż wojsk polskich. Wywiązała się bitwa, w której od początku inicjatywę i przewagę taktyczną mieli Szwedzi i Brandenburczycy. Cofającym się pod naporem nieprzyjaciela wojskom polskim groziło oskrzydlenie. W tej sytuacji hetman Gosiewski postanowił oderwać swe główne siły od wroga i wycofać się na północ.

Porażka była dotkliwa, jednak dzięki temu, że Gosiewski w porę wycofał się z walki, straty były niewielkie. Utracono część taborów oraz cennego jeńca – wziętego pod Prostkami i trzymanego pod strażą w Filipowie Bogusława Radziwiłła. Po bitwie pokonany Gosiewski zawarł wkrótce rozejm z elektorem i wycofał się z Prus Książęcych, natomiast Stenbock pomaszerował nad Wisłę.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Sławomir Augusiewicz Prostki 1656, s. 185
  2. Sławomir Augusiewicz Prostki 1656, s. 184
  3. Sławomir Augusiewicz Prostki 1656, s. 188

Bibliografia edytuj

  • Sławomir Augusiewicz, Prostki 1656, Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001, ISBN 83-11-09323-7, OCLC 830250297.
  • Jacek Płosiński, Potop szwedzki na Podlasiu 1655-1657, wyd. 1, Zabrze: Wydawnictwo Inforteditions, 2006, ISBN 83-89943-07-7, OCLC 70659053.

Linki zewnętrzne edytuj