Bohdan Alexandrowicz

polski urzędnik

Bohdan Alexandrowicz (ur. 28 czerwca 1896 w Morszańsku, zm. 28 grudnia 1939 w Łucku) – polski urzędnik, odpowiedzialny za sprawy narodowościowe w województwie wileńskim i wołyńskim, zastępca Komisarza Rządu na miasto Wilno, zamordowany w 1939 r. przez NKWD.

Bohdan Alexandrowicz
Data i miejsce urodzenia

28 czerwca 1896
Morszansk

Data i miejsce śmierci

28 grudnia 1939
Łuck

Zawód, zajęcie

urzędnik państwowy

Edukacja

Uniwersytet Moskiewski

Alma Mater

Uniwersytet Wileński

Stanowisko

zastępca Komisarza Rządu na miasto Wilno, kierownik oddziału, zastępca naczelnika wydziału

Pracodawca

Urząd Wojewódzki w Łucku

Rodzice

Ludwik Alexandrowicz i Helena z d. Szpakowska

Małżeństwo

Maria z d. Kukowicz

Dzieci

Stanisław Alexandrowicz, Wiesława Alexandrowicz

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

Syn Ludwika Alexandrowicza i Heleny ze Szpakowskich, uczył się w II Gimnazjum Wileńskim, a w czasie I wojny światowej ukończył Mińskie Gimnazjum Męskie (13 sierpnia 1915). W 1915 r. rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Moskiewskiego, gdzie studiował do wybuchu rewolucji lutowej. W czasie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 r. był przydzielony do służby przy sądzie wojskowym. Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Po studiach pracował jako urzędnik państwowy. Pracował m.in. w Wilnie w Starostwie Grodzkim; jako Zastępca Komisarza Rządu na miasto Wilno[1][2]; jako referent spraw narodowościowych w urzędzie wojewódzkim[3] oraz w Krakowie. Po konflikcie z wojewodą wileńskim Ludwikiem Bociańskim w sprawie likwidacji gimnazjum Ojców Marianów im. Stefana Batorego w Drui[4], od sierpnia 1938 pracował w Łucku w Urzędzie Wojewódzkim, jako kierownik oddziału polityczno-narodowościowego, a przed wybuchem II wojny światowej, jako zastępca naczelnika wydziału administracji i spraw wewnętrznych[5]. Znaczna część jego pracy urzędniczej była poświęcona złożonej problematyce narodowościowej, tak w Wilnie[6], jak i w województwie wołyńskim[7][8][9].

Aresztowany przez NKWD we wrześniu 1939 r. pod Dubnem, skazany na śmierć na podstawie tajnej decyzji Trybunału Wojskowego Armii Czerwonej i rozstrzelany 28 grudnia 1939 r. w Łucku[10]. Jak większość rodzin ofiar bolszewickiego terroru, jego żona i dzieci 13 kwietnia 1940 r. zostali zesłani do Kazachstanu[11]. O śmierci Bohdana Alexandrowicza rodzina dowiedziała się dopiero w 1999 r. – dzięki pomocy Stowarzyszenia „Memoriał”. Tablica upamiętniająca znajduje się na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu.

 
Tablica pamiątkowa Bohdana Alexandrowicza.

Żona: Maria z Kukowiczów (ur. 6 grudnia 1899, zm. 27 kwietnia 1987), ślub 14 lipca 1926 r. w kościele św. Anny w Wilnie. Dzieci: Regina Alexandrowiczówna (ur. 8 lipca 1927, zm. 27 lipca 1940 w Majkainie w Kazachstanie), Stanisław Alexandrowicz (ur. 5 kwietnia 1931, zm. 9 kwietnia 2015 w Toruniu), Wiesława Alexandrowiczówna (ur. 4 lutego 1933, zm. 8 maja 1940 w Majkainie w Kazachstanie)[10].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Kurier Wileński, 1927 nr 278 (1027), s. 2.
  2. Michał Gałędek, Ustrój administracji ogólnej na Wileńszczyźnie w okresie międzywojennym, Gdańsk 2012, s. 225.
  3. Wileński Dziennik Wojewódzki 1928, nr 7 (31 maja), s. 5.
  4. Małgorzata Moroz, „Krynica”. Ideologia i przywódcy białoruskiego katolicyzmu, Białystok 2001, s. 252–253.
  5. Dorota Michaluk, Profesor Stanisław Alexandrowicz 1931–2015. In memoriam, Rocznik Toruński 42 (2015), s. 287.
  6. Joanna Januszewska-Jurkiewicz, Stosunki narodowościowe na Wileńszczyźnie w latach 1920–1939, Katowice 2011, s. 627.
  7. Ireneusz Polit, Program wołyński wojewody Aleksandra Hauke‑Nowaka 1938–1939, „Przegląd Wschodni” 1999, t. 5, z. 4 (20), s. 701–712.
  8. Joanna Januszowska-Jurkiewicz, Polacy i Ukraińcy na Wołyniu do 1939 roku, w: E. Żurawska, J. Sperka (red.), W cieniu tragedii wołyńskiej 1943 roku: 70. rocznica mordów Polaków na Kresach Południowo-Wschodnich Rzeczypospolitej, Katowice 2015, s. 65.
  9. Włodzimierz Mędrzecki, Województwo wołyńskie 1921–1939. Elementy przemian cywilizacyjnych, społecznych i politycznych, Wrocław 1988, s. 171–173.
  10. a b Teofil Mikulski, A jednak wróciliśmy, Wrocław 2008, s. 32–35.
  11. Stanisław Alexandrowicz, 68. rocznica agresji sowieckiej na Polskę [online], www.lwow.com.pl [dostęp 2018-08-27].
  12. M.P. z 1929 r. nr 90, poz. 201 „za zasługi na polu pracy państwowej i społecznej”.