Bolesław Gawiński

Bolesław Mieczysław Gawiński (ur. 1868, zm. 26 marca 1928 w Sanoku) – polski doktor praw, sędzia.

Bolesław Gawiński
Ilustracja
Bolesław Gawiński (przed 1911)
Data urodzenia

1868

Data i miejsce śmierci

26 marca 1928
Sanok

Miejsce spoczynku

Cmentarz Centralny w Sanoku

Zawód, zajęcie

sędzia

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

doktor

Małżeństwo

Zofia

Dzieci

Marianna, Władysław, Stanisław

Odznaczenia
Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych

Życiorys edytuj

 
Dom przy ul. Bartosza Głowackiego 19 w Sanoku
 
Nagrobek Bolesława Gawińskiego

Bolesław Mieczysław Gawiński[a] urodził się w 1868[1]. Pochodził ze Słabca na obszarze Królestwa Polskiego[2]. Podjął studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas studiów został członkiem założonej w czerwcu 1890 w Tarnowie tajnej organizacji szkolno-akademickiej pod nazwą Liga Narodowa (wraz z nim m.in. Stanisław Augustyński, Wacław Borzemski, Jan Stapiński), za co był objęty śledztwem władz austriackich i był zagrożony aresztowaniem[3]. Po uwięzieniu Stapińskiego, mając 21 lat był objęty aktem oskarżenia z 24 czerwca 1891 przed trybunałem orzekającym we Lwowie w sprawie o przynależność do Ligi Narodowej (zarzucono mu pełnienie funkcji naczelnika Stapińskiego oraz kasjera związku), czemu Gawiński wraz z towarzyszami zaprzeczył[4]. W połowie 1895 uzyskał stopień doktora praw na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego[2].

Był praktykantem sądowym, po czym decyzją C. K. Wyższego Sądu Krajowego we Lwowie na początku stycznia 1896 został mianowany auskultantem sądowym w C. K. Sądzie Krajowym we Lwowie[5]. Od około 1898 był adjunktem w C. K. Sądzie Powiatowym w Rawie[6]. Jako adjunkt sądowy na początku sierpnia 1899 został przeniesiony do C. K. Sądu Powiatowego w Baligrodzie[7], gdzie pracował w kolejnych latach[8]. We wrześniu 1902 został przeniesiony z Baligrodu i mianowany na stanowisko sekretarza C. K. Sądu Powiatowego w Podwołoczyskach[9]. Następnie został przeniesiony ponownie do C. K. Sądu Powiatowego w Baligrodzie, gdzie pracował jako najwyższy urzędnik: od około 1903 w randze radcy[10], od około 1904 jako sędzia[11], od około 1909 jako radca sądu krajowego[12], a od około 1910 figurował także jako naczelnik[13]. Następnie został przeniesiony do C. K. Sądu Obwodowego w Sanoku, gdzie od około 1911 był radcą[14], od około 1912 radcą sądu krajowego[15], również podczas I wojny światowej do 1918[16]. W 1913 został wybrany zastępcą przewodniczącego sądu przysięgłych[17]. Podczas I wojny po 1915 w gronie sędziów galicyjskich został powołany do składu sądu apelacyjnego w Lublinie[18]. Był wykładowcą prawa cywilnego i handlowego na zakończonym 12 sierpnia 1917 I-ym kursie nauk administracyjno-społecznych dla urzędników przyszłej administracji polskiej[19].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do służby sądowniczej II Rzeczypospolitej. Postanowieniem Naczelnika Państwa z 30 sierpnia 1919 został mianowany wiceprezesem Sądu Okręgowego w Sanoku[20][21] i sprawował to stanowisko w latach 20.[22] do śmierci[23].

Prywatnie pasjonował się pszczelarstwem, w 1912 obok Ludwika Sikory prowadził wykłady i ćwiczenia praktyczne w tym zakresie podczas kursu ogrodniczo-pszczelniczego dla więźniów sanockiego więzienia[24]. Był przewodniczącym wydziału Towarzystwa Ogrodniczo-Pszczelniczego w Sanoku[25][26]. 17 maja 1911 został wybrany zastępcą przewodniczącego sanockiego oddziału towarzystwa „Eleutria”, propagującego wstrzemięźliwość od napojów alkoholowych[27]. Na przełomie lipca i sierpnia 1911 został sekretarzem rady nadzorczej Domu Handlowo-Przemysłowego w Sanoku[28][29]. Był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1912)[30][31], w którym w 1913 zasiadł w sądzie honorowym[32]. Pod koniec 1912 został wybrany członkiem wydziału „Towarzystwa Bursy”, sprawującego pieczę nad Bursą Jubileuszową im. Cesarza Franciszka Józefa w Sanoku[33]. Został członkiem wydziału (zarządu) zawiązanego 22 maja 1919 Koła Przyjaciół Harcerstwa w Sanoku[34][35]. Był jednym z zastępców dyrektora Kasy Oszczędności miasta Sanoka (1927)[36].

Jego żoną była Zofia z domu Kosińska (ur. 1871)[37][38][39][b]. Ich dziećmi byli Marianna Stanisława (ur. 1899[40], nauczycielka szkół średnich[41], zamężna i osiadła w Szwajcarii), Władysław Stanisław (ur. 1901[42], inżynier leśnictwa[43] wzgl. rolnictwa, żonaty z Nadzieją Kott[44]), Stanisław Mieczysław (1904[45]-2000, drużynowy harcerski w Sanoku[46][47], lekarz ze stopniem doktora[48], major Wojska Polskiego, osiadły w Toruniu[39][49])[50][51]. Po przenosinach do Sanoka około 1911 Bolesław Gawiński zamieszkiwał przy ulicy Podgórze[52]. Później rodzina Gawińskich zamieszkiwała w Sanoku w domu przy ulicy Bartosza Głowackiego[53] pod numerem 146[54], po zmianie numeracji 19[c][55]. W latach 30. dom nabył i zamieszkał z rodziną lekarz weterynarii i oficer por. dr Ludwik Hellebrand[53].

Bolesław Gawiński zmarł 26 marca 1928 w Sanoku w wieku 59 lat[38][56][23][39][d]. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku[38].

Odznaczenia edytuj

austro-węgierskie

Uwagi edytuj

  1. W niektórych wydaniach Szematyzmów z 1904-1911 był określany jako „Mieczysław Bolesław Gawiński”. W ewidencji urzędników Austro-Węgier był określany w języku niemieckim jako „Boleslaus Gawiński”.
  2. W latach 30. jego żona zamieszkiwała w Krakowie. Została pochowana na Cmentarzu Najświętszej Marii Panny w Toruniu, gdzie spoczął także ich syn Stanisław. Por. Marian Łysiak: Stanisław Mieczysław Gawiński (1904–2000). oil.org.pl. [dostęp 2016-10-26].
  3. W książce Paweł Kosina podał numer 18, jednak jest to pomyłka gdyż chodzi o numer 19. Por. Paweł Kosina: Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele. Sanok: Stowarzyszenie Przyjaciół Heleny Kosiny w Sanoku, 2006, s. 52. ISBN 83-924210-0-0.
  4. Parafialna księga zmarłych podała wiek 66 lat.

Przypisy edytuj

  1. Gawiński family. familylink.com. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
  2. a b Kronika. „Gazeta Lwowska”. Nr 152, s. 3, 6 lipca 1895. 
  3. Wacław M. Borzemski: Pamiętnik tajnych organizacji niepodległościowych na terenie byłej Galicji w latach 1880-1897. Lwów: 1930, s. 49, 51, 52, 193.
  4. Wacław M. Borzemski: Pamiętnik tajnych organizacji niepodległościowych na terenie byłej Galicji w latach 1880-1897. Lwów: 1930, s. 56, 58, 60.
  5. Część urzędowa. „Gazeta Lwowska”. Nr 17, s. 1, 23 stycznia 1896. 
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 52, 53.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898. Lwów: 1898, s. 53, 56.
  6. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów: 1899, s. 63.
  7. Mianowania. „Słowo Polskie”. Nr 183, s. 1, 3 sierpnia 1899. 
  8. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów: 1900, s. 102.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 102.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 108.
  9. Mianowania i przeniesienia w sądownictwie. „Słowo Polskie”. Nr 456, s. 2, 19 września 1902. 
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 130.
  10. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 108.
  11. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 108.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 125.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 125.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 125.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 138.
  12. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 138.
  13. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 142.
  14. a b c Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 139.
  15. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 142.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 142.
  16. Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1914. Wiedeń: 1914, s. 987.
    Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1915. Wiedeń: 1915, s. 992.
    Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1916. Wiedeń: 1916, s. 944.
    Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1917. Wiedeń: 1917, s. 978.
    Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1033.
  17. Rozmaite obwieszczenia. „Gazeta Lwowska”. Nr 222, s. 12, 27 września 1913. 
  18. Sędziowie galicyjscy w Królestwie Polskim. „Nowości Illustrowane”. Nr 6, s. 7, 9 lutego 1918. 
  19. Głos prowincji. Absolwenci kursu urzędniczego w Lublinie. „Głos”. Nr 219, s. 4, 29 sierpnia 1917. 
  20. Część urzędowa. „Gazeta Lwowska”. Nr 212, s. 1, 14 września 1919. 
  21. Nominacje. „Kurier Polski”. Nr 235, s. 2, 16 września 1919. 
  22. Kalendarz powszechny „Haliczanin” na rok pański 1925. Lwów: 1925, s. 51.
    Ogłoszenia, Upadłości. „Gazeta Lwowska”. Nr 76, s. 3, kwietnia 1926. 
    Ogłoszenia, Upadłości. „Gazeta Lwowska”. Nr 199, s. 6, 1 września 1927. 
    Kalendarz sądowy na rok 1927. Warszawa: 1927, s. 150.
    Jerzy Kirkiczenko, Marian Kraczkiewicz: Kalendarz sądowy na rok 1928. Warszawa: 1928, s. 75.
  23. a b Ruch służbowy w sądownictwie. Zmarli. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”. Nr 9, s. 145, 1 maja 1928. 
  24. Kurs ogrodniczo-pszczelniczy dla więźniów. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 16, s. 2, 21 kwietnia 1912. 
  25. Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 11 z 9 marca 1913. 
  26. Rozwój sadownictwa w powiecie sanockim od r. 1906–1913. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 12, s. 1-2, 16 marca 1913. 
  27. Kronika. Walne zgromadzenie sanockiego oddziału Eleuteryi. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 24, s. 3, 11 czerwca 1911. 
  28. Kronika. Dom Handlowo-Przemysłowy w Sanoku, Stowarz. zarejestr. z ogr. poręką. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 33, s. 3, 6 sierpnia 1911. 
  29. Ogłoszenie. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 18, s. 4, 5 maja 1912. 
  30. Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 14. ISBN 978-83-939031-1-5.
  31. Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 2009-11-29. [dostęp 2016-03-15].
  32. Zarząd. sokolsanok.pl. [dostęp 2016-06-18].
  33. Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 50, s. 3, 15 grudnia 1912. 
  34. Kronika. Koło przyjaciół harcerstwa w Sanoku. „Ziemia Sanocka”. 14, s. 3, 1 czerwca 1919. 
  35. Czesław Mazurczak: Harcerstwo Sanockie 1910–1949. Kraków: Harcerska Oficyna Wydawnicza, 1990, s. 34.
  36. Księga pamiątkowa kas oszczędności w Małopolsce wydana z powodu 25-lecia istnienia Związku Polskich Kas Oszczędności we Lwowie. O działalności należących do Związku Małopolskich i dwóch śląskich (Bielsko i Cieszyn) kas oszczędności. Lwów: 1927, s. 86.
  37. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 155 (poz. 233).
  38. a b c Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 328 (poz. 38).
  39. a b c Marian Łysiak: Stanisław Mieczysław Gawiński (1904–2000). oil.org.pl. [dostęp 2016-10-26].
  40. Państwowe Gimnazjum Wyższe w Sanoku. Katalog główny, Rok 1918/1919. s. 622.
  41. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 149 (poz. 182).
  42. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1912/13 (zespół 7, sygn. 59). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 13.
  43. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 150 (poz. 200).
  44. Księga małżeństw (1924–1936). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 329.
  45. Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalog główny, rok 1921/22 (zespół 7, sygn. 82). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 581.
  46. XXXVI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1921/1922. Sanok: 1922, s. 15, 24.
  47. Czesław Mazurczak: Harcerstwo Sanockie 1910–1949. Kraków: Harcerska Oficyna Wydawnicza, 1990, s. 57.
  48. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 150 (poz. 201).
  49. Zofia Bandurka: Wykaz imienny zaproszonych i obecnych na Zjeździe – przygotowała mgr Zofia Bandurkówna. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 124.
  50. Paweł Kosina: Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele. Sanok: Stowarzyszenie Przyjaciół Heleny Kosiny w Sanoku, 2006, s. 52-53. ISBN 83-924210-0-0.
  51. Paweł Kosina. Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele (cz. 4). „Góra Przemienienia”. Nr 25 (149), s. 18, 18 czerwca 2006. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. 
  52. Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 42.
  53. a b Dorota Mękarska. Spacerkiem po mieście. Ulica Głowackiego. „Tygodnik Sanocki”. Nr 17, s. 6, 11 września 1991. 
  54. Państwowe Gimnazjum Wyższe w Sanoku. Katalog główny, Rok 1918/1919. s. 418.
  55. Paweł Kosina. Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele (cz. 4). „Góra Przemienienia”. Nr 25 (149), s. 20, 18 czerwca 2006. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. 
  56. Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. G 1928, (Tom , str. 318, poz. 38).
  57. Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 224.