Bolesław Książek (rolnik)
Bolesław Książek (zm. 12 maja 1943 w Dębem Wielkim[1][2]) – polski rolnik zamordowany za pomoc okazaną żydowskiemu chłopcu Idelowi podczas okupacji niemieckiej. Uhonorowany w ramach projektu Instytutu Pileckiego Zawołani po imieniu.
| Data i miejsce śmierci |
12 maja 1943 |
|---|---|
| Przyczyna śmierci |
zastrzelenie |
| Miejsce spoczynku |
cmentarz parafialny w Dębem Wielkim |
| Zawód, zajęcie | |
| Narodowość | |
| Małżeństwo |
Aleksandra Książek |
Historia edytuj
Mieszkał razem z żoną Aleksandrą Książek w gospodarstwie rolnym położonym przy lesie na pograniczu wsi Cezarów i Olesin w okolicy Mińska Mazowieckiego. W 1941 r. wracając wozem konnym z Warszawy do domu spotkał zbiegłego z warszawskiego getta żydowskiego chłopca o imieniu Idel, którego przygarnął[3]. Książek opiekował się Idelem przez niespełna dwa lata. Ze względu na pojawiające się ostrzeżenia ze strony rodziny na temat represji, jakie mogą spotkać za ukrywanie Żyda, chłopiec przebywał w domu Książków tylko za dnia, natomiast nocował w stodole gospodarstwa. Wskutek donosu 12 maja 1943 r. została zorganizowana obława na gospodarstwo[1]. Po brutalnym pobiciu przez niemieckich żandarmów Książek został wyciągnięty na podwórze, a jego żonę poproszono o przyniesienie postronka. W obawie przed śmiercią kobieta zdołała uciec przez okno domu. Podczas przeszukiwania gospodarstwa została znaleziono kryjówka Idela. Książek i ukrywany przez niego chłopiec zostali przepędzeni w stronę lasu i zamordowani w odległości ok. 1 km od gospodarstwa. Książek został pochowany na pobliskim cmentarzu w Dębem Wielkim za zgodą Niemców, w kwaterze nr 594. Jednak ciało Idela nie zostało pochowane[4][2].
Upamiętnienie edytuj
25 czerwca 2021 r. w Cezarowie miało miejsce odsłonięcie przez min. Magdalenę Gawin tablicy upamiętniającej Bolesława Książka i Idela, któremu udzielał on pomocy podczas okupacji niemieckiej. Wydarzenie było zorganizowane w ramach projektu Zawołani po imieniu przez Instytut Pileckiego[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Instytut Pileckiego odda cześć ofiarom Zagłady oraz upamiętni Bolesława Książka zamordowanego za pomoc Żydowi [online], Polska Agencja Prasowa SA [dostęp 2021-10-16] (pol.).
- ↑ a b GeoCmentarz [online], 37.28.154.108 [dostęp 2021-10-16].
- ↑ Regionalny Portal Informacyjny PODLASIE24.PL, Odsłonięcie tablicy poświęconej Bolesławowi Książkowi [online], Regionalny Portal Informacyjny PODLASIE24.PL [dostęp 2021-10-16] (pol.).
- ↑ „Cuda Polski” – audiobooki Muzeum Historii Polski w sieci [online], dzieje.pl [dostęp 2021-10-16] (pol.).
- ↑ Instytut Pileckiego upamiętnił Bolesława Książka – Instytut Pileckiego [online], instytutpileckiego.pl [dostęp 2021-10-16] (pol.).