Wikipedia

Bronisław Wojciechowski

polski polityk

Bronisław Wacław Wojciechowski (ur. 13 lipca 1893 w Wygiełzowie, zm. 5 czerwca 1966 w Łodzi[1]) – polski przemysłowiec, działacz społeczny, polityk, poseł na Sejm w II RP, major kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Bronisław Wacław Wojciechowski
Ilustracja
Bronisław Wojciechowski w 1935 roku
Data i miejsce urodzenia

13 lipca 1893
Wygiełzów

Data i miejsce śmierci

5 czerwca 1966
Łódź

Poseł na Sejm II, III i IV kadencji (II RP)
Okres

od 1928
do 1938

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Komandor Orderu Korony Włoch
Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys edytuj

Urodził się 13 lipca 1893[1], choć w dokumentach podawał fikcyjną datę późniejszą, 1 stycznia 1894[2][3]. Był dziesiątym dzieckiem Władysława i Wiktorii z Rażniewskich[4]. Ukończył polską szkołę handlową w 1911, następnie zdał maturę rosyjską w Tyflisie[5], po czym podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego[5].

W młodości działał w OMN „Zarzewie” (krótko przed wybuchem wojny wybrany na przewodniczącego), PET, ZET i Polskich Drużynach Strzeleckich oraz „Zniczu”. Po wybuchu I wojny światowej kierował POW w Piotrkowie. W czerwcu 1915 roku został odkomenderowany do 5. szwadronu 2 pułku ułanów Legionów Polskich, w którym pełnił służbę do lutego 1918 roku. W lipcu 1916 brał udział w bitwie pod Kostiuchnówką. W czasie służby awansował od ułana do wachmistrza. W lutym 1918 roku przeprowadził dwa plutony ułanów z Synowódzka do Borysławia[6].

W wojnie z bolszewikami służył jako oficer 9 pułku Ułanów Małopolskich; za udział w bitwie pod Komarowem odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. W 1921 roku przeszedł do rezerwy w stopniu rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[7][8]. W 1923, 1924 był oficerem rezerwowym 9 pułku ułanów[9][10]. W 1934 roku, jako oficer rezerwy kawalerii pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VI. Był wówczas w grupie oficerów „reklamowanych na 12 miesięcy”[11]. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 3. lokatą w korpusie oficerów rezerwy kawalerii[12].

W 1921 dokończył studia uzyskując tytuł doktora prawa[5]. Od października 1921 pracował w przedsiębiorstwie Gazolina, otrzymując w niej posadę prokurenta, osiadł w Borysławiu, a pod koniec 1927 został dyrektorem spółki akcyjnej Gazolina[5]. W mieście działał społecznie: był w zarządzie oddziału Związku Strzeleckiego, prezesem oddziału Związku Legionistów Polskich (ponadto od 1932 pełnił funkcję prezesa zarządu okręgu ZLP we Lwowie[13][14]) oraz był członkiem egzekutywy okręgowej Związku Naprawy Rzeczypospolitej[5]. Mieszkał tamże.

Był posłem na Sejm trzech kolejnych kadencji:

  • w II kadencji (1928–1930) – z ramienia BBWR
  • w III kadencji (1930–1935) – z ramienia BBWR
  • w IV kadencji (1935–1938) – został wybrany z listy państwowej 96 377 głosami z okręgu nr 69 (powiaty: stryjski, żydaczowski i bóbrecki). W kadencji tej pracował w komisji budżetowej[15][16].

20 stycznia 1938 został wybrany prezesem zarządu głównego Towarzystwa Pracy Społeczno-Gospodarczej[17]. Był działaczem Obozu Zjednoczenia Narodowego w województwie lwowskim: po reorganizacji struktur w lutym 1938 wyznaczony wiceprzewodniczącym okręgu lwowskiego OZN[18], w styczniu 1939 objął funkcję prezesa okręgu lwowskiego OZN (zastępując Ludwika Kolankowskiego)[19][20]. Był członkiem Prezydium Rady Naczelnej OZN w 1939[21].

Po wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 był członkiem Sztabu Obrony Lwowa. Po zdobyciu Lwowa przez armię sowiecką uniknął aresztowania i przedostał się do Warszawy. Prowadził tam biuro firmy „Gazolina”, stanowiące przykrywkę dla rozmaitych działań konspiracyjnych. Był czynny w pionie informacji i propagandy Okręgu Warszawskiego AK, redagując jego biuletyn. Ps. „Doktor”. Powstanie warszawskie zastało go w Leśnej Podkowie. Od 1945 mieszkał w Łodzi, gdzie okresowo bez pracy, do emerytury pracował na podrzędnych stanowiskach.

Od 23 stycznia 1919 był żonaty z Jadwigą Zaleską[3] (prawnuczką Ignacego Stawiarskiego (1776–1836) – znanego prawnika i publicysty). Jego dzieci to Anna Rudzińska (1919–1992), żona Witolda Rudzińskiego oraz Bronisław Wojciechowski (syn) (1921–1986)[1].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c Bronisław Wojciechowski w Wielkiej genealogii Minakowskiego. [dostęp 2012-06-02].
  2. ↑ Rocznik Oficerski 1923, 1924.
  3. ↑ a b c d e f Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 346. [dostęp 2021-12-02].
  4. ↑ Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Bronisław Wojciechowski. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2019-04-17].
  5. ↑ a b c d e f g Dr. Bronisław Wojciechowski. „Echo Karpackie”, s. 1, Nr 7 z 23 lutego 1928. 
  6. ↑ Sejm i Senat 1936 ↓, s. 182.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 695.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 618.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 618.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 559.
  11. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 117, 954, tu podano, że urodził się 1 stycznia 1894 roku.
  12. ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 602.
  13. ↑ Zjazd delegatów Związku Legionistów. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 54 z 7 marca 1935. 
  14. ↑ Związek Legionistów Polskich 1936–1938. Sprawozdanie Komendy Naczelnej Związku Legionistów Polskich. Warszawa: 1938, s. 76.
  15. ↑ Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1940 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 229.
  16. ↑ Sylwetka Bronisława Wojciechowskiego na stronie Biblioteki Sejmowej. [dostęp 2012-06-02].
  17. ↑ Komunikat Towarzystwa Pracy Społeczno-Gospodarczej. „Drogi Polski”. Nr 2, s. 136, 1938. 
  18. ↑ Nominacje w trzech okręgach Obozu Zjednoczenia Narodowego. „Wschód”. Nr 76, s. 2, 28 lutego 1938. 
  19. ↑ Po nominacji prezesa dr Bronisława Wojciechowskiego. „Wschód”. Nr 115, s. 3, 29 stycznia 1939. 
  20. ↑ Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 53. ISBN 978-83-7188-964-6.
  21. ↑ Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1939, Warszawa 1939, s. 72.
  22. ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  23. ↑ Dekoracja Krzyżami Zasługi w Urzędzie Wojewódzkim. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 70 z 26 marca 1939. 

Bibliografia edytuj

  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
  • Album Skorowidz Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmu Śląskiego. Kadencja 1935–1940. Kraków: Drukarnia Ludowa, 1936.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
  • Bronisław Wojciechowski (syn): Bronisław Wojciechowski 1893–1966, 1986, s. 151; w zbiorach zakładu rękopisów Biblioteki Narodowej. Streszczone w: Anna Wojda, W blasku zachodzącego słońca. Bitwa pod Komarowem 1920 roku, Zamość 2016, s. 261–272.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bronisław_Wojciechowski&oldid=73033273”