Brunera

Brunera
	; Brunera wielkolistna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	ogórecznikowce
Rodzina	ogórecznikowate
Rodzaj	brunera
	Nazwa systematyczna
	Brunnera C. Steven; Bull. Soc. Imp. Naturalistes Moscou 24: 582. 1851
	Typ nomenklatoryczny
	non designatus
	Multimedia w Wikimedia Commons

Brunera (Brunnera) – rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych. Obejmuje trzy gatunki rosnące na obszarze od wschodniej części obszaru śródziemnomorskiego^[4], poprzez region Kaukazu, po zachodnią Syberię^[5]. Granica południowa zasięgu rodzaju sięga po Palestynę i zachodni Iran. Rośliny te zasiedlają lasy iglaste i dębowe, zwłaszcza na terenach skalistych, w miejscach zacienionych^[6]. Jeden gatunek – brunera wielkolistna jest popularnie uprawiana, zwłaszcza w odmianach o barwnych srebrzystych i białych liściach^[6]^[7].

Nazwa rodzajowa upamiętnia szwajcarskiego botanika Samuela Brunnera z XIX wieku^[7].

Morfologia edytuj

Pokrój: Byliny osiągające do 40 cm wysokości, z czarnym kłączem i krótką ulistnioną łodygą^[6].
Liście: Skrętoległe, pojedyncze, o blaszce sercowatej, osiągającej do 14 cm długości^[6].
Kwiaty: 5-krotne^[6], niebieskie z białym środkiem, o średnicy 3–7 mm. Działki kielicha zrośnięte tylko u nasady. Płatki korony zrośnięte w krótką rurkę, zamkniętą dwułatkowatymi, brodawkowatymi osklepkami. Pręciki równej długości, krótsze od rurki korony, nitki i pylniki krótkie. Zalążnia górna, czterokomorowa, z pojedynczą, krótką szyjką słupka niewystającą z rurki korony^[6].
Owoce: Rozłupnie rozpadające się na cztery zwykle czarne i szorstkie rozłupki o długości do 4 mm^[6].

Systematyka edytuj

Rodzaj należy do podplemienia Boragininae, plemienia Boragineae, podrodziny Boraginoideae, rodziny ogórecznikowatych Boraginaceae^[8].

Wykaz gatunków^[9]

Brunnera macrophylla (Adams) I.M.Johnst. – brunera wielkolistna
Brunnera orientalis (Schenk) I.M.Johnst.
Brunnera sibirica Steven

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-12-31] (ang.).
↑ ^a ^b Brunnera. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-12-31].
↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 46, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 239. ISBN 0-333-74890-5.
↑ ^a ^b Todd Boland: Brunnera (Siberian Bugloss) - A Woodlander for Foliage and Flowers. Memorial University of Newfoundland. [dostęp 2018-12-31].
↑ Genus: Brunnera Steven. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2018-12-31].
↑ Brunnera. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-12-31].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-12-31] (ang.).

[ing-3] Brunnera. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-12-31].

[slownik-4] Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.

[mabb-5] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 46, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[philips-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 239. ISBN 0-333-74890-5.

[boland-7] Todd Boland: Brunnera (Siberian Bugloss) - A Woodlander for Foliage and Flowers. Memorial University of Newfoundland. [dostęp 2018-12-31].

[grin-8] Genus: Brunnera Steven. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2018-12-31].

[tpl-9] Brunnera. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-12-31].

[4]

[5]

[6]

[7]

[1]

[2]

[3]

[8]

[9]