Centaurea galicicae
Centaurea galicicae Micevski – gatunek roślin z rodziny astrowatych (Aristolochiaceae Juss.). Występuje endemicznie w Macedonii i Albanii[4]. Rośnie między innymi na terenie Parku Narodowego Galiczica[5].
| |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Centaurea galicicae |
| Nazwa systematyczna | |
| Centaurea galicicae Micevski Acta Bot. Croat. 44: 83 (1985) 83 1985[3] | |
Taksonomia edytuj
Takson po raz pierwszy został opisany w 1985 roku. Holotyp pochodził ze stanowiska między wsiami Końsko i Stenje w Macedonii, w masywie Galiczica. Został zebrany w 1980 roku. Rósł na wapiennym podłożu[6].
Biologia i ekologia edytuj
Gatunek znany jest tylko z kilku subpopulacji[a][7]. Niedawno odkryte stanowiska w Albanii znajdują się nieco dalej na południe niż te w Macedonii Północnej, jednak położone są na podobnej wysokości i w podobnych siedliskach. Rośnie na wapiennym podłożu. Dzieli środowisko z takimi gatunkami jak: Cephalaria ambrosioides, Centaurea soskae, Centaurea graeca var. ceccariniana, Ephedra fragilis, podgatunek wilczomlecza błękitnawego (Euphorbia characias subsp. wulfenii), Lilium chalcedonicum, Micromeria juliana, cząber górski (Satureja montana), rozchodnik ostry (Sedum acre) oraz Umbilicus luteus. Zarejestrowano mniej niż 50 osobników tego gatunku, ale nie są one zagrożone przez działalność człowieka lub wypas zwierząt[6].
Kwitnie od czerwca do początku lipca, natomiast owoce pojawiają się od połowy lipca do sierpnia[6].
Nadziemne części tego gatunku zawierają laktony seskwiterpenowe (cnicin) oraz siedem flawonoidów (apigenina, kemferol, hispidulin, eupatorin, cirsimaritin, santoflawon oraz salwigenin)[8].
Uwagi edytuj
- ↑ Pojęcie subpopulacji (podpopulacji) jest wprowadzane w przypadkach ocen zagrożenia populacji silnie rozczłonkowanych, co wzmaga wymieranie taksonu. W przypadkach, gdy subpopulacje są małe i w znacznym stopniu izolowane, rekolonizacja opuszczonych stanowisk jest mało prawdopodobna (zob. metapopulacja oraz J. Mitka, Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk).
Przypisy edytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-30] (ang.).
- ↑ Centaurea galicicae Micevski. The Plant List. [dostęp 2015-04-22]. (ang.).
- ↑ Centaurea galicicae Micevski. The Euro+Med PlantBase - the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity. [dostęp 2015-04-22]. (ang.).
- ↑ национален парк Галичица. galicica.org.mk. [dostęp 2015-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 kwietnia 2015)]. (mac.).
- ↑ a b c New records for Albania based on taxa from the Prespa National Park. [w:] Biodiversity Data Journal 1: e1014 [on-line]. Pensoft, 13 grudnia 2013. [dostęp 2015-04-22]. (ang.).
- ↑ Józef Mitka: Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk. [w:] Roczniki Bieszczadzkie nr 18 [on-line]. 2010. s. 24–44. [dostęp 2013-12-23]. (pol.).
- ↑ Secondary metabolites of three endemic Centaurea L. species. Journal of the Serbian Chemical Society. [dostęp 2015-04-13]. (ang.).