Delta Cancri
Delta Cancri (δ Cnc) – druga co do jasności gwiazda w gwiazdozbiorze Raka. Znajduje się około 131 lat świetlnych od Słońca.
| δ Cnc | |||||||||||||||||||||
 Gwiazdozbiór Raka z zaznaczoną deltą | |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000.0) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
08h 44m 41,099s | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
18° 09′ 15,50″ | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Rozmiar kątowy |
0,00245″[2] | ||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−229,26 ± 0,18 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
17,14 ± 0,19 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
K1 III | ||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Temperatura |
4585 K[2] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Nazwa edytuj
Gwiazda ta nosi tradycyjną nazwę Asellus Australis, wywodzącą się z łaciny. Oznacza ona „południowy osioł”. Wraz z „północnym osłem” którym jest Gamma Cancri, stoją przy „żłobie” (łac. Praesepe) którym jest gromada otwarta Messier 44. Wyobrażenie to powstało jeszcze w starożytnej Grecji i nie ma korzeni chrześcijańskich, choć później zostało skojarzone z wyobrażeniem stajenki betlejemskiej[2][3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła użycie nazwy Asellus Australis dla określenia tej gwiazdy[4].
Widoczność edytuj
Delta Cancri znajduje się w środkowej części gwiazdozbioru, na południowy wschód od gromady otwartej Messier 44. Gwiazda leży zaledwie o 5’ na północ od ekliptyki i Słońce w swoim widomym ruchu po niebie przechodzi przed nią około 1 sierpnia[2]. Jest to druga pod względem jasności gwiazda Raka, po Beta Cancri. Wprawdzie Jota Cancri ma jasność widomą o jedną setną magnitudo większą niż Delta, ale wynika to z faktu, że jest to gwiazda podwójna, której składniki świecą słabiej niż Delta. Składników tego układu nie da się rozdzielić gołym okiem, lecz gołym okiem nie da się także stwierdzić różnicy jasności delty i joty[5].
Charakterystyka edytuj
Główna gwiazda układu Delta Cancri to olbrzym, który należy do typu widmowego K. Zmierzona średnica gwiazdy to 11 średnic Słońca, co zgadza się z obliczeniami teoretycznymi[6].
Ma ona wizualnego towarzysza. Delta Cancri B to gwiazda o wielkości 12,2m, odległa o 48,4 sekundy kątowej[6]. Obserwowane przemieszczenie tej gwiazdy w czasie dwóch stuleci dowodzi, że nie jest ona związana fizycznie z δ Cnc A[2]. Istnieje podejrzenie, że w odległości 0,1″ od δ Cnc A znajduje się drugi towarzysz, gwiazda piątej wielkości oznaczona Delta Cancri Aa. Jednak przy takim założeniu masa i średnica głównego składnika musiałaby być mniejsza, a to kłóci się z obserwacjami gwiazdy[2]. Drugiego towarzysza nie udało się zaobserwować metodami interferometrycznymi[6], jego istnienia nie potwierdziły obserwacje satelity Hipparcos; najprawdopodobniej on nie istnieje[2].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e Delta Cancri w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h i j Jim Kaler: Asellus Australis. STARS, 2009-07-24. [dostęp 2016-11-11]. (ang.).
- ↑ Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 111.
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-03].
- ↑ Jim Kaler: Iota Cancri. STARS. [dostęp 2016-11-11]. (ang.).
- ↑ a b c Asellus Australis. Alcyone ephemeris. [dostęp 2016-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-01)]. (ang.).