Delta Eridani

gwiazda w gwiazdozbiorze Erydanu

Delta Eridani (δ Eri, Rana) – gwiazda w gwiazdozbiorze Erydanu, odległa od Słońca o około 29,5 roku świetlnego.

Delta Eridani
δ Eri
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Erydan

Rektascensja

03h 43m 14,901s[1]

Deklinacja

−09° 45′ 48,21″[1]

Paralaksa (π)

0,11061 ± 0,00022[1]

Odległość

29,487 ± 0,059 ly
9,041 ± 0,018 pc

Wielkość obserwowana

3,54m[1]

Ruch własny (RA)

−93,16 ± 0,29 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

743,64 ± 0,22 mas/rok[1]

Prędkość radialna

−6,28 ± 0,09 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

podolbrzym

Typ widmowy

K0+IV[1]

Masa

1,2 M[2]

Promień

2,3 R[2]

Jasność

3,3 L[2]

Okres obrotu

≤116 d[2]

Wiek

7,5 mld lat[2]

Temperatura

5075 K[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 23 Eri
2MASS: J03431490-0945490
Bonner Durchmusterung: BD−10 728
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 135
Boss General Catalogue: GC 4450
Katalog Gliesego: GJ 150
Katalog Henry’ego Drapera: HD 23249
Katalog Hipparcosa: HIP 17378
Katalog jasnych gwiazd: HR 1136
SAO Star Catalog: SAO 130686
Rana; LHS 1581

Nazwa edytuj

Nazwa własna gwiazdy, Rana, jest słowem łacińskim i oznacza „żaba”. Została jej przypisana przez pomyłkę w XX wieku; pierwotnie nazwę Rana Secunda („druga żaba”) nosiła gwiazda Beta Ceti. Nazwa ta wywodziła się z arabskich wyobrażeń nieba[2]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2022 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Rana dla określenia tej gwiazdy[3].

Charakterystyka edytuj

Jest to podolbrzym należący do typu widmowego K0. Jego obserwowana wielkość gwiazdowa to 3,54m[1]. Jest sklasyfikowany jako zmienna typu RS Canum Venaticorum, jednak choć przejawia aktywność magnetyczną, nie ma towarzysza i klasyfikacja ta jest prawdopodobnie błędna. Gwiazda ta jest starsza od Słońca, rozpoczęła życie jako żółto-biały karzeł reprezentujący typ widmowy F8 około 7,5 miliarda lat temu, ale zdążyła już zakończyć okres syntezy wodoru w hel w jądrze i zaczęła zmieniać się w olbrzyma. Zaawansowany wiek gwiazdy wpłynął na jej skład chemiczny – choć jej metaliczność jest o około połowę wyższa od słonecznej, zawiera ona o połowę mniej litu, który stopniowo niszczą reakcje termojądrowe[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i Delta Eridani w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g h Jim Kaler: Rana. STARS. [dostęp 2017-05-17]. (ang.).
  3. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2022-04-04. [dostęp 2022-09-30].