Detroit Arsenal Tank Plant
Detroit Arsenal Tank Plant – dawna fabryka zbrojeniowa w Warren, koło Detroit, w stanie Michigan, w Stanach Zjednoczonych. Otwarta w 1941 roku, była pierwszym amerykańskim zakładem prowadzącym masową produkcję czołgów[1]. Do zamknięcia w 1996 roku wyprodukowano w niej 44 512 pojazdów[2], z czego 22 234 do zakończenia II wojny światowej[3].
 Linia produkcyjna czołgów M4 Sherman w 1942 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Stan | |
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
Położenie na mapie Michigan  | |
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych  | |
 42°30′00″N 83°01′59″W/42,500000 -83,033056
| |
Historia edytuj
Budowę fabryki rozpoczęto we wrześniu 1940 roku, na terenie 46-hektarowej działki, wcześniej zajmowanej przez pola uprawne. Za projekt budynku, w stylu modernistycznym, odpowiedzialny był architekt przemysłowy Albert Kahn[1]. Zakład stanowił własność rządową, lecz jego prowadzenie powierzono podmiotowi prywatnemu – koncernowi motoryzacyjnemu Chrysler. Zamówienie na pierwsze 1000 czołgów M3 Lee złożone zostało w 1940 roku. Pierwszy pojazd opuścił nieukończoną jeszcze fabrykę 24 kwietnia 1941 roku. Produkcja osiągnęła szczytowy poziom w grudniu 1942 roku, w którym to miesiącu zbudowano 894 czołgi M4 Sherman. W Detroit Arsenal wyprodukowana została blisko 1/4 wszystkich czołgów zbudowanych w Stanach Zjednoczonych podczas II wojny światowej[1].
Wraz z końcem II wojny światowej w 1945 roku produkcja została wstrzymana, a kontrola nad zakładem powróciła do rządu[3]. W maju 1951 roku, podczas wojny koreańskiej, w fabryce podjęto produkcję czołgów M47 Patton, w lipcu 1952 roku a nadzór nad nią ponownie zakontraktowano Chryslerowi[3]. Trwała ona do 1954 roku[1].
W latach 1960–1978 roku w zakładzie produkowane były czołgi M60 Patton. Wielkość produkcji osiągnęła najwyższy poziom – pięć czołgów dziennie – w 1973 roku, podczas wojny Jom Kipur[1]. W 1979 roku rozpoczęto produkcję podzespołów dla czołgów M1 Abrams, których montaż odbywał się w fabryce w Limie, w stanie Ohio (Lima Army Tank Plant). W 1982 roku dział zbrojeniowy Chryslera sprzedany został koncernowi General Dynamics, który zarządzał od tamtej pory oboma zakładami. Jako że zakład w Limie nie był w stanie sprostać liczbie otrzymanych zamówień, w Detroit Arsenal rozpoczęto produkcję kompletnych czołgów[1][3].
Po zakończeniu zimnej wojny zdolności produkcyjne obu zakładów przekraczały potrzeby armii. W 1991 roku produkcja ponownie ograniczona została do podzespołów, nastąpiła też stopniowa redukcja zatrudnienia – z blisko 3000 pracowników w 1987 roku do 305 w 1994 roku. W 1995 roku zadecydowano o zamknięciu fabryki, co nastąpiło 20 grudnia 1996 roku[2]. Budynek sprzedany został wraz z działką miastu Warren[1]. Budynek fabryki istnieje do dnia dzisiejszego, zajmowany przez kilka podmiotów prywatnych. Dawniej przeszklona elewacja fabryki pokryta została blachą[3].
W bezpośrednim sąsiedztwie fabryki w 1971 roku powstała, i do dnia dzisiejszego funkcjonuje, baza wojskowa US Army, w której siedzibę mają jednostki administracyjne odpowiedzialne za pozyskiwanie sprzętu wojskowego i badania rozwojowe nad bronią pancerną[4].
Produkcja edytuj
Na przestrzeni lat w fabryce wyprodukowane zostały następujące pojazdy[3]:
- M3 Lee (1941–1942: 3352 sztuki)
- M4 Sherman (1942–1945: 17 947 sztuk)
- T23 (1943–1944: 250 sztuk)
- M26 Pershing (1945: 473 sztuki)
- M45 (1945: 185 sztuk)
- M47 Patton (1952–1954: 3443 sztuki)
- M60 Patton (1960–1978: około 15 000 sztuk)
- M1 Abrams (1982–1996; ?)
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Detroit Arsenal Tank Plant. [w:] Local Legacies [on-line]. The Library of Congress, 2000. [dostęp 2021-11-05]. (ang.).
- ↑ a b Robyn Meredith, Vast Plant For Tanks Has Closed, „The New York Times”, 21 grudnia 1996 [dostęp 2021-11-05] (ang.).
- ↑ a b c d e f David D. Jackson: Detroit Tank Arsenal Photos. The American Auto Industry in World War Two. [dostęp 2021-11-05]. (ang.).
- ↑ USAG Detroit Arsenal. Military Installations. [dostęp 2021-11-05]. (ang.).