Dimetyloaminoetanol

Dimetyloaminoetanol lub dimetyloetanoloamina (DMAE lub DMEA; deanol), Me₂NCH₂CH₂OH – organiczny związek chemiczny z grupy aminoalkoholi, dwumetylowa pochodna aminoetanolu. W organizmach jest prekursorem do syntezy acetylocholiny. Stosowany jako lek stymulujący ośrodkowy układ nerwowy.

Dimetyloaminoetanol

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) 2-(dimetyloamino)etanol Inne nazwy i oznaczenia DMAE, DMEA, deanol, norcholina, β-dimetyloaminoetanol, N,N-dimetyloetanoloamina, dimetyloetanoloamina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C4H11NO
Masa molowa	89,14 g/mol
Wygląd	bezbarwna do bladożółtej, higroskopijna ciecz
Identyfikacja
Numer CAS	108-01-0
PubChem	7902
DrugBank	DB13352
SMILES CN(C)CCO
InChI InChI=1S/C4H11NO/c1-5(2)3-4-6/h6H,3-4H2,1-2H3 InChIKey UEEJHVSXFDXPFK-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 0,8871 g/cm³ (20 °C); ciecz Rozpuszczalność w wodzie 1 kg/l Temperatura topnienia −59 °C Temperatura wrzenia 129–134 °C Punkt krytyczny 300 °C; 40,8 MPa logP -0,57 Kwasowość (pKa) 9,31 Lepkość 0,49 cP (121 °C) Napięcie powierzchniowe 27,1 g/s²
Budowa Moment dipolowy 2,52 D
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI Niebezpieczeństwo Zwroty H H226, H332, H312, H302, H314 Zwroty P P280, P305+P351+P338, P310 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI Żrący (C) Zwroty R R10, R20/21/22, R34 Zwroty S S1/2, S25, S26, S36/37/39, S45 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła 2 3 0   Temperatura zapłonu 39 °C Temperatura samozapłonu 245 °C Numer RTECS KK6125000 Dawka śmiertelna LD50 1,37 ml/kg (królik, przezskórnie)
Podobne związki
Podobne związki	aminoetanol, metyloaminoetanol
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	N06 BX04

Działanie

Prekursor acetylocholiny, który zwiększa jej syntezę w ośrodkowym układzie nerwowym i poprawia przekaźnictwo neuronalne. Podnosi zdolność koncentracji i sprawność psychofizyczną, zmniejsza zapotrzebowanie na sen, uspokaja i poprawia nastrój.

Zastosowanie

• przewlekłe zaburzenia emocjonalne,
• nerwice towarzyszące depresji,
• niektóre postacie schizofrenii,
• zespoły psychoorganiczne spowodowane miażdżycą,
• przewlekłe zmęczenie oraz trudności z koncentracją u dzieci,
• moczenie nocne u dorosłych i dzieci.

Przeciwwskazania

• padaczka,
• stany pobudzenia.

Dawkowanie

U dorosłych wstępnie 25–50 mg na dobę w 2 dawkach, później stopniowo zwiększa się do 75–150 mg na dobę w 3 dawkach. Pierwsze wyraźne efekty można zaobserwować po 1-2 miesiącach. Dawka podtrzymująca działanie leku to 25 mg podawane 2 razy na dobę. W przypadku schizofrenii podaje się do 300 mg na dobę w 2 dawkach.

U dzieci z zaburzeniami koncentracji w wieku 7-15 lat dawka wynosi do 300 mg na dobę. Po trzech tygodniach po zaobserwowaniu poprawy dawkę zmniejsza się do 100 mg dziennie. W moczeniu nocnym podaje się 25 mg 3-4 razy na dobę przez 3-4 tygodnie.

Działanie preparatu wydaje się być słabe, jeśli nie wątpliwe. Dawki 25 mg są praktycznie bezużyteczne w lecznictwie, co zostało potwierdzone brakiem skuteczności działania w randomizowanej, kontrolowanej i podwójnie ślepej próbie klinicznej.

Preparaty

Bimanol tabl. 0,1 g – produkowany przez Pabianickie Zakłady Farmaceutyczne Polfa w latach 1961–2008.

Bibliografia

• Pharmindex Bravier – Podręczny indeks leków (2000/2), ISSN 1426-4250,
• BIMANOL – Encyklopedia Leków – Przychodnia Internetowa – www.przychodnia.pl. przychodnia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-20)].
• Leksykon Leków – Kornel Gibiński, Tadeusz Lesław Chruściel, 1990 r.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.