Wikipedia

Dominik Marcinkiewicz

generał brygady Wojska Polskiego

Dominik Marcinkiewicz vel Dominik Dunin-Marcinkiewicz, ros. Доминик Аполлинарьевич Дунин-Марцинкевич (ur. 12 września?/24 września 1868 w Nowogródku, zm. 17 maja 1934 w Równem) – generał brygady Wojska Polskiego.

Dominik Marcinkiewicz
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

24 września 1868
Nowogródek

Data i miejsce śmierci

7 maja 1934
Równe

Przebieg służby
Lata służby

1885–1922

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Armia Polska we Francji
Wojsko Polskie

Jednostki

7 Pułk Strzelców Polskich
2 Pułk Strzelców Polskich na Syberii

Stanowiska

dowódca pułku piechoty

Główne wojny i bitwy

wojna rosyjsko-japońska,
I wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie)

Życiorys edytuj

Dominik Marcinkiewicz urodził się 24 września 1868 w Nowogródku, w ówczesnej guberni mińskiej, jako syn Feliksa Apolinarego i Antoniny z Kowalewskich[1][2][3]. Pochodził z rodziny uczestników powstania styczniowego z 1863, zesłanych na wschód Imperium Rosyjskiego[4]. Ukończył szkołę realną w Saratowie[5] lub w Petersburgu[4]. W 1891 roku rozpoczął zawodową służbę wojskową w Armii Imperium Rosyjskiego, jako oficer piechoty[2][6]. Ukończył szkołę wojenną[4]. W latach 1904–1905 na wojnie rosyjsko-japońskiej dowodził kompanią. 1 stycznia 1909 roku, w stopniu kapitana, pełnił służbę w 226 Bobrujskim rezerwowym pułku piechoty, który stacjonował w Carycynie i wchodził w skład 57 Rezerwowej Brygady Piechoty[7]. W czasie I wojny światowej na froncie niemieckim dowodził kompanią, batalionem i pułkiem[4][2][5]. Latem 1915 roku w stopniu podpułkownika dowodził I batalionem 187 Awarskiego pułku piechoty. Walczył w rejonie Twierdzy Dęblin. Był ciężko ranny[4]. W 1916 roku został odznaczony Orderem św. Anny 2 klasy z Mieczami[8][9]. W tym samym roku awansował na pułkownika[2].

W 1917 wstąpił do formowanego I Korpusu Polskiego w Rosji[4]. W Zubcowie był organizatorem, a następnie dowódcą 7 pułku strzelców polskich w okresie od sierpnia 1917 roku do 25 lutego 1918[4][10]. W lutym 1918 brał udział w zdobyciu Twierdzy w Bobrujsku[4]. Następnie przedostał się do Symbirska. W czasie zajęcia tego miasta przez Czechów objął dowództwo ochotniczego pułku piechoty i wziął udział w walkach z bolszewikami[2][1][11]. 10 listopada 1918 roku został organizatorem i pierwszym dowódcą 2 pułku strzelców polskich na Syberii w Nowonikołajewsku (obecnie Nowosybirsk)[12]. 10 stycznia 1919 roku został mianowany pomocnikiem dowódcy Wojsk Polskich we wschodniej Rosji i na Syberii, będących częścią Armii Polskiej we Francji[2][13]. Po kapitulacji Wojsk Polskich, od 10 stycznia 1920 roku na stacji kolejowej Klukwiennaja dostał się do sowieckiej niewoli[2]. Był internowany w obozie koncentracyjnym do 7 października 1921 roku[5].

Po powrocie do Polski w 1921 był przydzielony do 13 Dywizji Piechoty w Równem[4]. 5 sierpnia 1922 roku został przyjęty do rezerwy, w korpusie oficerów piechoty, z równoczesnym wcieleniem do 44 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Równem, jako oddziału macierzystego[14]. Następnie był odkomenderowany do Departamentu X Ministerstwa Spraw Wojskowych, w charakterze słuchacza kursu komendantów powiatowych komend uzupełnień[5]. Z dniem 1 września 1922 roku został przeniesiony w stan spoczynku z prawem noszenia munduru[15]. Na emeryturze mieszkał w Równem[16][17][18]. 26 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała brygady[19]. Później został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku w korpusie generałów stanu spoczynku[20].

1 lipca 1928 został wybrany członkiem komisji rewizyjnej założonego wówczas Związku Sybiraków[21]. Był prezesem okręgu wołyńskiego ZS z siedzibą w Równem[4]. Zmarł 17 maja 1934 roku w Równem.

Ordery i odznaczenia edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 129.
  2. ↑ a b c d e f g Encyklopedia Wojskowa 1935 ↓, s. 355.
  3. ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 214 autor podał, że generał Marcinkiewicz urodził się 11 sierpnia 1868 roku w Saratowie.
  4. ↑ a b c d e f g h i j k Z żałobnej karty. Ś. p. generał brygady Dominik Dunin-Marcinkiewicz. „Sybirak”. 2, s. 57-58, październik 1934. 
  5. ↑ a b c d Stawecki 1994 ↓, s. 214.
  6. ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 214 autor podał, że generał Marcinkiewicz rozpoczął służbę w 1885 roku.
  7. ↑ Общий список офицерским чинам русской императорской армии. Составлен по 1-е января 1909 г., Sankt Petersburg 1909, s. 472. 20 lutego 1910 roku między innymi na bazie 226 rez. pp został sformowany 187 Awarski Pułk Piechoty, który włączono w skład 47 Dywizji Piechoty.
  8. ↑ Kulik 2013 ↓, s. 82, 85.
  9. ↑ Участие 187-го пехотного Аварского полка в боевых действиях в период Первой мировой войны [1].
  10. ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 187.
  11. ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 214 autor podał, że był to „krótki pobyt w oddziałach czeskich”.
  12. ↑ Scholze-Srokowski i Daniszewski 1930 ↓, s. 5.
  13. ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 214 autor podał, że miało to miejsce 5 stycznia 1919 roku.
  14. ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 26 z 12 sierpnia 1922 roku, s. 604 tu jako datę urodzenia podano 11 września 1868 roku.
  15. ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 30 z 2 września 1922 roku, s. 651.
  16. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1577.
  17. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1406.
  18. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 880 tu podano, że mieszkał w Warszawie.
  19. ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 738.
  20. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 322.
  21. ↑ Ze zjazdu sybiraków. „Kurier Warszawski”. Nr 181, s. 4, 2 lipca 1928. 
  22. ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352, tu jako Dominik Dunin-Marcinkiewicz.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dominik_Marcinkiewicz&oldid=73603300”