Dwór w Kłóbcedwór zlokalizowany na wzgórzu w Kłóbce (powiat włocławski), obecnie na terenie Kujawsko-Dobrzyńskiego Parku Etnograficznego. Zespół dworski został wpisany do rejestru zabytków 27 listopada 1987[1].

Dwór w Kłóbce
Symbol zabytku nr rej. A/1250 z 27 listopada 1987
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kłóbka

Adres

Kłóbka 18, 87-840 Kłóbka

Typ budynku

dwór

Inwestor

Lucjan Orpiszewski

Ukończenie budowy

1845

Ważniejsze przebudowy

1882-1884

Zniszczono

po 1945

Odbudowano

2014

Pierwszy właściciel

Lucjan Orpiszewski

Kolejni właściciele

Maria z Wodzińskich Orpiszewska

Obecny właściciel

Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku

Położenie na mapie gminy Lubień Kujawski
Mapa konturowa gminy Lubień Kujawski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Dwór w Kłóbce”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dwór w Kłóbce”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Dwór w Kłóbce”
Położenie na mapie powiatu włocławskiego
Mapa konturowa powiatu włocławskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór w Kłóbce”
Ziemia52°27′04,6″N 19°07′40,1″E/52,451278 19,127806

Historia edytuj

 
Dwór w ruinie (przed 2010)

Obiekt był siedzibą rodu Orpiszewskich, zasłużonego dla kolejnych polskich powstań narodowych. Powstał w 1845 – został wzniesiony przez Lucjana Orpiszewskiego, brata Ludwika i Ignacego. W latach 1882-1884 został rozbudowany przez Marię z Wodzińskich Orpiszewską, żonę Władysława Orpiszewskiego, muzę Juliusza Słowackiego i wcześniejszą narzeczoną Fryderyka Chopina. Dobudowała ona do dworu piętrowe skrzydło o charakterze pałacowym, w którym zamieszkiwała do swej śmierci w 1896[2][3].

W początku czerwca 1833 we dworze kwaterował oddział partyzancki Artura Zawiszy, który został tu wyekwipowany przed bitwą pod Krośniewicami. Podczas powstania styczniowego (16 października 1863) kwaterował tu oddział ułanów, który został zaatakowany przez Rosjan i Kozaków. Zginęło wówczas dwóch powstańców, a dwóch wzięto do niewoli[2].

Dobra pozostawały własnością Orpiszewskich do wybuchu II wojny światowej. Po 1945 funkcjonowała we dworze szkoła, a potem popadł on w ruinę. W 1997 odzyskali go spadkobiercy, jednak nie mając środków na jego odbudowę, odsprzedali go osobie prywatnej. W 2010 nabyło go wraz z parkiem (7,5 hektara) Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku. W latach 2012-2014 został odbudowany, a w 2015 udostępniony do zwiedzania dla turystów[2]. Odbudowa obiektu była współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013, jak również ze środków budżetu państwa[3].

Park edytuj

Początki urządzania parku w stylu krajobrazowym miały miejsce około 1890. Założono tu oczko wodne i zastosowano kulisowe nasadzenia drzew oraz grupy świerków pospolitych z krzewami trzmieliny i śnieguliczki białej. W latach 30. XX wieku posadzono lipę zwaną Lipą Marii. Istotne elementy parku to aleje: grabowa, olchowa i jesionowa. Zaprzestanie koszenia łąk po 1945 spowodowało wykształcenie się cennych siedlisk w odleglejszej partii[4].

Ekspozycja edytuj

Ekspozycja wnętrz składa się z trzech części:

  • dwór jako siedziba ziemiańska wielopokoleniowej rodziny Orpiszewskich, intelektualistów i patriotów (ekspozycja wnętrz z eksponatami pochodzącymi z kujawskich siedzib ziemiańskich, w tym z Kłóbki – parter),
  • twórczość malarska Marii z Wodzińskich Orpiszewskiej (piętro skrzydła pałacowego),
  • kuchnia dworska, spiżarnia i pralnia (piwnice)[2].

Przypisy edytuj

  1. KPWKZ, rejestr zabytków nieruchomych, s. 10
  2. a b c d Dwór w Kłóbce, Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocłąwku, folder turystyczny, 2020
  3. a b DWÓR W KŁÓBCE [online], Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku, 20 marca 2017 [dostęp 2020-06-18] (pol.).
  4. tablica informacyjna in situ