Dworek w Grabonogu
Dworek w Grabonogu – zabytkowy klasycystyczny dworek, znajdujący się we wsi Grabonóg, w powiecie gostyńskim, w województwie wielkopolskim.
nr rej. 565 z 9.05.1956[1] | |
Dworek w Grabonogu | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Położenie na mapie gminy Piaski | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu gostyńskiego | |
51°52′15,2610″N 17°02′52,1694″E/51,870906 17,047825 |
Historia edytuj
Dobra, na których stoi dworek w Grabonogu, często zmieniały właścicieli. Byli nimi, m.in. Górkowie, Czarnkowscy, Mielżyńscy, a także Wilkońscy i Bojanowscy. Prawdopodobnie za czasów Wilkońskich, około 1800 roku, został wzniesiony klasycystyczny dworek. Po śmierci Wincentego Wilkońskiego, wdowa po nim, Teresa Wilkońska poślubiła Walentego Bojanowskiego. W drugiej połowie XIX wieku Dobronogiem zarządzał Teofil Wilkoński, syn Teresy z pierwszego małżeństwa. W 1868 roku dobra nabył na przymusowej licytacji Apolinary Lossow. Wówczas powstał nowy dwór, a stary zamieniono w oficynę. Majątek należał do rodziny Lossow do 1939 roku. Obecnie dworek jest siedzibą muzeum etnograficznego imienia Edmunda Bojanowskiego.
Przy dworze znajduje się park o powierzchni 2,17 ha, a w nim dwa stawy[2].
Architektura edytuj
Budynek powstał na planie prostokąta. Jest to parterowy dworek o konstrukcji szkieletowej, wypełniony gliną oraz cegłą. Nad przednią elewacją góruje piętrowy ryzalit z drewnianymi pilastrami w porządku doryckim, o trójkątnym szczycie. Czterospadowy dach pokryty jest gontem. Główne wejście, które wiedzie do sieni przykrytej drewnianym stropem, wsparte jest na dwóch drewnianych kolumnach.
Błogosławiony Edmund Bojanowski edytuj
W grabonoskim dworku, w 1814 roku, urodził się Edmund Bojanowski, syn Walentego Bojanowskiego i Teresy Wilkońskiej, przyrodni brat Teofila Wilkońskiego. Mieszkał w nim aż do 1857 roku, kiedy to z powodów finansowych, Teofil był zmuszony do sprzedaży majątku. W muzeum jeden pokój poświęcony jest patronowi. Można w nim oglądać pamiątki po błogosławionym Edmundzie Bojanowskim, podarowane przez Siostry Służebniczki Najświętszej Maryi Panny[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .
- ↑ Grabonóg – dwór. Zamki, pałace i dwory w Polsce. [dostęp 2012-10-07].
- ↑ Muzeum. Zespół Szkół Rolniczych im. gen. Józefa Wybickiego. [dostęp 2012-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-11)].
Bibliografia edytuj
- Dwór w Grabonogu. Region Wielkopolska. [dostęp 2012-10-07].
- Tadeusz S. Jaroszewski: Dwory i dworki w Polsce. Przewodnik. Warszawa: MUZA SA, 1997, s. 51–52. ISBN 83-7200-275-4.