Dzwonkówka olszowa

Dzwonkówka olszowa (Entoloma rhodocylix (Lasch) M.M. Moser) – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)[1].

Dzwonkówka olszowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

dzwonkówkowate

Rodzaj

dzwonkówka

Gatunek

dzwonkówka olszowa

Nazwa systematyczna
Entoloma rhodocylix (Lasch) M.M. Moser
Kl. Krypt.-Fl., Bd II b/2, ed. 4 (Stuttgart) 2b/2: 210 (1978)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1829 r. Wilhelm Gottlob Lasch nadając mu nazwę Agaricus rhodocylix. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Meinhard Michael Moser w 1978 r.[1]

Synonimy[2]:

  • Agaricus rhodocylix Lasch 1829
  • Claudopus rhodocylix (Lasch) P.D. Orton 1991
  • Eccilia rhodocylix (Lasch) Sacc. 1887
  • Rhodophyllus rhodocylix (Lasch) Quél. 1886

Nazwę zwyczajową zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 3–10 mm, początkowo wypukły, często z niewielką wklęsłością na środku, potem wklęsły, w końcu lejkowaty z nieregularnie falistym brzegiem. Jest higrofaniczny; w stanie wilgotnym półprzeźroczysty i prążkowany do połowy promienia, różowawy, brązowy, lub żółtobrązowy, w stanie suchym płowy do bardzo jasnobrązowego. Powierzchnia naga, lub z nielicznymi, promienistymi włókienkami[4].

Blaszki

W liczbie 10–15 z międzyblaszkami (l=0-1, rzadko do 3), rzadkie, zbiegające, łukowate lub trójkątne, początkowo białe, potem różowe. Ostrza równe, tej samej barwy[4].

Trzon

Wysokość 15-40 mm, grubość 0,5-2 mm, cylindryczny, nagi, żółtawy, przeźroczysty, błyszczący, czasami z rozproszonymi srebrzystymi włókienkami[4].

Miąższ

Bardzo cienki, tej samej barwy co powierzchnia, bez zapachu i bez smaku[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki w widoku z boku izodiametryczne, 5–6–kątne, o wymiarach 8 × 10 μm. Podstawki 35–50 × 10–14 μm, 4–zarodnikowe, ze sprzążkami. Pomiędzy podstawkami baryłkowate lub cylindryczne cheilocystydy z nabrzmiałą podstawą i długą, zwężającą się szyjką. Mają wymiary 18–60 × 4–10 × 2–7 μm. Strzępki skórki kapelusza wąskie, cylindryczne, o szerokości 2,5–11 μm. Strzępki skórki i górnej części tramy zawierają wewnątrzkomórkowy, inkrustujący pigment. W strzępkach występują sprzążki[4].

Występowanie i siedlisko edytuj

Dzwonkówka olszowa jest dość częsta i szeroko rozprzestrzeniona w Europie[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano wiele stanowisk[3]. Nowsze stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[6]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek rzadki[7].

Występuje na ziemi wśród mchów, szczególnie bielistki siwej, na kwaśnych, piaszczystych glebach. Owocniki od lipca do października[4]. W Polsce występuje w różnego typu lasach, zwłaszcza z olszą, bukiem i sosną[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2018-12-27]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2018-12-27]. (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f Flora Agaricina Neerlandica. Critical monographs on the families of agarics and boleti occuring in the Netherlands. 1: Entolomatace. 1988, 1, s. 173
  5. M.E. Noordeloos. Entoloma s.l., Fungi Europaei. 5:, s. 621
  6. Nowe stanowiska dzwonkówki olszowej w Polsce. [dostęp 2018-12-27].
  7. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.