Egzopodit – gałąź zewnętrzna odnóża dwugałęzistego skorupiaków i wielu taksonów wymarłych.

Odnóże dwugałęziste skorupiaka

Egzopodit jest silnie rozwiniętym bocznym płatkiem (egzytem) bazipoditu[1] i wyrasta w jego dystalnej części, na bok od endopoditu[2]. Często ma wydłużoną, członowaną formę[1]. Umięśniony jest mięśniami z protopoditu, ale w przypadku dłuższych form ma też mięśnie łączące sąsiednie człony[2]. Wieloczłonowe egzopodity występują m.in. na odnóżach tułowiowych widłonogów, Thecostraca i łopatonogów[2]. Egzopodit może pełnić funkcje pływną, jak u wioślarków i lasonogów czy oddechową jak u cienkopancerzowców[1]. Niekiedy egzopodit przekracza długością endopodit (gałąź wewnętrzną), a nawet to endopodit ulega redukcji tak, że egzopodit stanowi całą dystalną część odnóża[3]. W wielu przypadkach egzopodit ulega zanikowi np. w odnóżach tułowiowych dziesięcionogów, równonogów, obunogów i kleszczug – wówczas odnóże jest jednogałęziste[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Zoologia: Stawonogi. T. 2, cz. 1. Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 248, 350. ISBN 978-83-01-16568-0.
  2. a b c Alessandro Minelli, Geoffrey Boxshall, Giuseppe Fusco: Arthropod Biology and Evolution: Molecules, Development, Morphology. Berlin: Springer-Verlag, 2013, s. 255. DOI: 10.1007/978-3-642-36160-9.
  3. R. E. Snodgrass: Principles of Insect Morphology. Cornell University Press, 1935.