Wikipedia

Emanuel Bujak

Emanuel Bujak (ur. 6 czerwca 1872 we Lwowie, zm. 7 października 1941 w Krakowie) – polski nauczyciel.

Emanuel Bujak
Data i miejsce urodzenia

6 czerwca 1872
Lwów

Data i miejsce śmierci

7 października 1941
Kraków

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki w Krakowie

Zawód, zajęcie

nauczyciel

Narodowość

polska

Faksymile
Odznaczenia
Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych

Życiorys edytuj

Emanuel Bujak urodził się 6 czerwca 1872 we Lwowie[1][2][3]. Był wyznania ewangelickiego[2][3]. Od 1882 kształcił się przez osiem lat w C. K. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie[4], gdzie w 1890 ukończył VIII klasę ze stopniem celującym i zdał egzamin dojrzałości z odznaczeniem[5].

W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej podjął pracę w szkolnictwie[1]. Dekretem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 24 sierpnia 1900 został mianowany zastępcą nauczyciela w C. K. Gimnazjum św. Jacka w Krakowie[6]. Od 3 września 1899 pracował w tej szkole jako nauczyciel języka łacińskiego, języka polskiego i języka niemieckiego[7][1]. Rozporządzeniem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 28 lipca 1903 w charakterze zastępcy nauczyciela został przeniesiony z Gimnazjum św. Jacka w Krakowie do C. K. I Gimnazjum w Tarnowie[8]. Uczył tam języka niemieckiego[9]. Rozporządzeniem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 26 stycznia 1905 w charakterze zastępcy nauczyciela został przeniesiony z Tarnowa do C. K. III Gimnazjum w Krakowie[10]. Rozporządzeniem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 10 lipca 1905 w charakterze zastępcy nauczyciela został przeniesiony z C. K. III Gimnazjum w Krakowie do C. K.Gimnazjum Gimnazjum Cesarza Franciszka Józefa w Dębicy[11]. Tam pracował w roku szkolnym 1905/1906 w charakterze zastępcy nauczyciela[12]. Rozporządzeniem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 18 lipca 1906 jako zastępca nauczyciela został przeniesiony z Gimnazjum w Dębicy do C. K. Gimnazyum Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze[13]. Uczył tam języka niemieckiego[13], a ponadto języka polskiego, zaś w roku szkolnym 1907/1908 przebywał na urlopie (od 4 września 1907 do 1 kwietnia 1908 i w maju 1908)[14][1]. Egzamin nauczycielski złożył w 1908 i od tego czasu liczyła się jego służba[1].

W charakterze zastępcy nauczyciela został przeniesiony z Sambora do Sanoka[15] i rozporządzeniem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 5 sierpnia 1909 mianowany nauczycielem rzeczywistym w tamtejszym C. K. Gimnazjum w Sanoku[16]. W szkole uczył języka niemieckiego, a ponadto języka łacińskiego (w drugim półroczu 1910/1911) i był zawiadowcą niemieckiej biblioteki uczniów (od roku szk. 1911/1912)[17]. Reskryptem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 22 lutego 1912 został zatwierdzony w zawodzie nauczycielskim i otrzymał tytuł c. k. profesora[18]. Był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[19]. Rozporządzeniem C. K. R.S.K. z 9 sierpnia 1913 jako profesor sanockiego gimnazjum został przydzielony do służby w C. K. IV Gimnazjum Realnego w Krakowie z dniem 1 września 1913 na rok szkolny 1913/1914; uczył tam od 4 do 10 września 1913 uczył języka niemieckiego, a od 20 września 1913 został przydzielony do służby w C. K. Szkole Przemysłowej w Krakowie[20][21]. Formalnie w roku szkolnym 1915/1916, 1916/1917, 1917/1918 był przydzielony z sanockiego gimnazjum do szkoły handlowej w Krakowie[22], a według stanu z 1918 figurował jako przydzielony do C. K. IV Gimnazjum w Krakowie[23]. W tym czasie, w roku szkolnym 1913/1914 oraz w kolejnych 1914/1915, 1915/1916 podczas I wojny światowej pracował jako profesor języka niemieckiego w C. K. Państwowej Szkole Przemysłowej w Krakowie[24]. Równolegle w roku szkolnym 1915/1916 uczył języka niemieckiego w Prywatnym Gimnazjum Realnym prof. Stanisława Jaworskiego z prawami szkół publicznych w Krakowie[25].

 
Grobowiec Emauela Bujaka

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości pozostawał nauczycielem w okresie II Rzeczypospolitej. Rozporządzeniem Eks. Rady Szkolnej Krajowej z 11 lutego 1919 został przeniesiony z IV Realnego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Krakowie do Szkoły Przemysłowej w Krakowie[26]. W 1922 został mianowany nauczycielem w Państwowej Szkole Przemysłowej w Krakowie[27][3]. Od 1923 do 1928 był dyrektorem szkoły zborowej[28]. W 1924 był profesorem Prywatnego Gimnazjum Zgromadzenia SS. Urszulanek w Krakowie, ucząc języka niemieckiego[2]. W 1926 sprawował stanowisko dyrektora Prywatnego Seminarium Nauczycielskiego im. Mikołaja Reja w Krakowie (założonego w 1923 i działającego w 2-piętrowym gmachu 7-klasowej szkoły powszechnej gminy ewangelickiej przy ulicy Grodzkiej 60)[3].

Był prezesem Związku Ewangelików Polskich[28].

Zmarł 7 października 1941 w Krakowie[29]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera JD, miejsce 8)[29].

Osobę Emanuela Bujaka przywoływał przychylnie w swoich wspomnieniach z gimnazjum w Sanoku Jan Ciałowicz w 1958[30].

Odznaczenia edytuj

austro-węgierskie

Uwagi edytuj

  1. ↑ Według publikacji Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918, wydanej w 1918, Emanuel Bujak otrzymał jedynie Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 99.
  2. ↑ a b c Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Lwów/Warszawa: Książnica Polska, 1924, s. 294.
  3. ↑ a b c d Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 357, 465.
  4. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Lwowskiego im. Franciszka Józefa za rok szkolny 1883. Lwów: 1883, s. 106.
  5. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Lwowskiego im. Franciszka Józefa za rok szkolny 1890. Lwów: 1890, s. 106.
  6. ↑ Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1900. Kraków: 1900, s. 75.
  7. ↑ Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1901. Kraków: 1901, s. 18.
    •Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1902. Kraków: 1902, s. 21.
    •Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1903. Kraków: 1903, s. 29.
  8. ↑ Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1904. Kraków: 1904, s. 55.
    •Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I w Tarnowie za rok szkolny 1903/04. Tarnów: 1904, s. 47.
  9. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I w Tarnowie za rok szkolny 1903/04. Tarnów: 1904, s. 45.
  10. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I w Tarnowie za rok szkolny 1904/05. Tarnów: 1905, s. 38.
    •Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. III Gimnazyum w Krakowie za rok szkolny 1905. Kraków: 1905, s. 26.
    •Zygmunt Ruta, Jan Ryś: I Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie do 1939 roku. Oficyna Wydawnicza „Edukacja”, 1999, s. 141.
  11. ↑ Sprawozdanie dwudzieste trzecie Dyrekcyi c. k. gimnazyum III. w Krakowie za rok szkolny 1906. Kraków: 1906, s. 37.
  12. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Dębicy za rok szkolny 1907/08. Tarnów: 1908, s. 2.
  13. ↑ a b Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazyum Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze za rok szkolny 1907. Sambor: 1907, s. III.
  14. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazyum Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze za rok szkolny 1908. Sambor: 1908, s. III, X.
    •Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazyum Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze za rok szkolny 1909. Sambor: 1909, s. IV.
  15. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy C. K. Rady Szkolnej Krajowej w Galicyi”. Nr 17, s. 379, 18 czerwca 1909. 
  16. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazyum Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze za rok szkolny 1910. Sambor: 1910, s. 28.
    •XXIX. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1909/10. Sanok: Fundusz Naukowy, 1910, s. 4.
  17. ↑ XXIX. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1909/10. Sanok: Fundusz Naukowy, 1910, s. 1.
    •XXX. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1910/11. Sanok: Fundusz Naukowy, 1911, s. 1.
    •XXXI. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1911/12. Sanok: Fundusz Naukowy, 1912, s. 1.
    •XXXII. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1912/13. Sanok: Fundusz Naukowy, 1913, s. 1.
  18. ↑ XXXI. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1911/12. Sanok: Fundusz Naukowy, 1912, s. 8.
  19. ↑ Sprawozdanie Wydziału Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1909. Sanok: 1910, s. 15.
  20. ↑ Sprawozdanie XIII. c. k. Dyrekcyi Gimnazyum Realnego (IV.) w Krakowie za rok szkolny 1913/1914. Kraków: 1914, s. 26.
    •Kronika. Przeniesienie. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 35, s. 3, 24 sierpnia 1913. 
    •XXXIII. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1913/14. Sanok: Fundusz Naukowy, 1914, s. 1, 6.
  21. ↑ a b c Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 637.
  22. ↑ XXXIV. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1915/16. Sanok: Fundusz Naukowy, 1916, s. 1, 6.
    •XXXV. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Sanoku za rok szkolny 1920/1921 wraz z dodatkiem za lata: 1917, 1918, 1919 i 1920. Sanok: Fundusz Naukowy, 1921, s. 1, 11.
  23. ↑ a b Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1021.
  24. ↑ Sprawozdanie C. K. Państwowej Szkoły Przemysłowej w Krakowie za rok szkolny 1913/14. Kraków: 1914, s. 16.
    •Sprawozdanie C. K. Państwowej Szkoły Przemysłowej w Krakowie za lata szkolne 1914-1915 - 1915-16. Kraków: 1914, s. 19.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 610.
  25. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Prywatnego Gimnazyum Realnego prof. Stanisława Jaworskiego z prawami szkół publicznych w Krakowie za rok szkolny 1915/1916. Kraków: 1916, s. 3.
  26. ↑ Sprawozdanie I (XVIII.) Dyrekcji Gimnazjum IV. Realnego im. Henryka Sienkiewicza w Krakowie za rok szkolny 1918/1919. Kraków: 1919, s. 28.
  27. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 11, s. 365, 4 września 1922. 
  28. ↑ a b Jan Szturc: Stowarzyszenia społeczno-kulturalne w polskim ewangelicyzmie. Warszawa: Semper, 1991, s. 53.
  29. ↑ a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Emanuel Bujak. rakowice.eu. [dostęp 2020-03-15].
  30. ↑ Jan Ciałowicz: Przed półwieczem (wspomnienia i refleksje). W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888-1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 198.
  31. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 577.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Emanuel_Bujak&oldid=71920622”