Eugeniusz Geyer
Eugeniusz Adam Geyer, także Eugen Adam Geyer (ur. 28 września?/10 października 1849[1] w Łodzi[2], zm. 10 października 1928, tamże[3][4][1]) – łódzki fabrykant.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
28 września?/10 października 1849 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Miejsce zamieszkania | |
| Narodowość | |
| Rodzice |
Ludwik Geyer |
| Małżeństwo |
Jadwiga z d. Knoll |
| Dzieci |
Stanisław Geyer (zm. 1920) |
| Krewni i powinowaci | |
Życiorys edytuj
Eugeniusz Geyer urodził się w rodzinie fabrykanckiej jako syn przemysłowca – Ludwika Geyera. Był członkiem zarządu i inicjatorem (m.in. wraz z braćmi: Emilem i Ryszardem) założenia Łódzkiego Banku Kupieckiego, powstałego w 1897[5]. Został prezesem rodzinnej spółki „L. Geyer Sp. Akc.” po śmierci brata – Emila Geyera – w 1910[6] i był nim do swojej śmierci w 1928 (zarządzanie firmą przejął wówczas jego bratanek – Robert Geyer[7]). Również w 1910 został prezesem zarządu szpitala Anny Marii, obejmując to stanowisko po Emilu. Był przewodniczącym komitetu Szkoły Rzemiosł[8]. Wraz z żoną był członkiem protektorem Towarzystwa Higieny Praktycznej im. Bolesława Prusa[9]. Należał także do Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie był członkiem dożywotnim[5]. Był także kolekcjonerem sztuki, w jego zbiorach znajdowały się:
- Martwa Natura autorstwa Józefa Kazimierza Bozdziecha,
- Pająk / Kobieta z pająkiem / Pajęczyna autorstwa Bolesława Niteckiego,
- Włoszka autorstwa Pantaleona Szyndlera[5].
Eugeniusz Geyer wybudował w 1902 willę przy ul. S. Przybyszewskiego 10 w Łodzi (tzw. Willę Eugeniusza Geyera), w której mieszkał wraz z rodziną[6]. W 1910 zaś zakupił pałac w Siemienicach, w którym do swojej śmierci w 1920 administrował jego syn[10].
Działalność charytatywna edytuj
Eugeniusz Geyer był członkiem Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynności[8], był fundatorem szkoły i ochronki dla dzieci[6]. W 1902 przekazał wraz z braćmi 10 tys. rubli na rozbudowę szpitala w Kochanówce. Finansował wraz z żoną przytułek położniczy[8]. W 1922 przekazał Towarzystwu Rzemieślniczemu „Resursa” w Łodzi nieruchomość ul. Wodnej 34 w Łodzi, o wartości 400 tys. marek, zajmowaną przez zabudowania Szkoły Rzemiosł[11]. W 1928 podarował działkę pod budowę kościoła dla Parafii Ewangelicko-Reformowana w Łodzi[12] i przeznaczył na jego budowę 13 tys. zł[6]. Jego żona – Jadwiga – stanęła na czele komitetu budowy kościoła[12].
Życie prywatne edytuj
Eugeniusz Geyer był synem Ludwika Geyera i Emilii Szarlotty Karoliny z domu Türk, do jego rodzeństwa należeli inni fabrykanci: Ryszard, Gustaw i Emil Geyerowie[13].
Był mężem Jadwigi z d. Knoll (1862–1940)[12], z którą miał 3 dzieci:
- Stanisława Geyera, który dołączył do pułku ułanów i zginął w walce[7] w trakcie wojny polsko-bolszewickiej[6] 31 grudnia 1920[10],
- Anielę Annę Szarlotę Klawe (1890–1964) żonę Wacława Klawe,
- Marię Eugenię Łubieńską[10] (1896–1963[14]) żonę Zenona Łubieńskiego[15].
Eugeniusz Geyer spoczywa na ewangelickiej części Starego Cmentarza w Łodzi[16].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Archiwum Państwowe w Łodzi, Księga ludności stałej m. Łodzi guberni piotrkowskiej nr domu 639-660a, Sygnatura 39/221/0/3.2.3/10099, szukajwarchiwach.gov.pl, 1903, s. 42 [dostęp 2022-10-10] (pol.).
- ↑ Zespół: 1565/D- Akta stanu cywilnego Parafii Ewangelicko-Augsburskiej św. Jana w Łodzi, Jednostka: 1928c, Katalog: Zgony, metryki.genealodzy.pl, 1928 [dostęp 2022-10-10].
- ↑ Z całej Polski, „Goniec Śląski”, 19 października 1928.
- ↑ Geyerowie, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-01-07].
- ↑ a b c Dariusz Kacprzak, Kolekcje Ziemi Obiecanej. Zbiory artystyczne łódzkiej burżuazji wielkoprzemysłowej w latach 1880–1939, Warszawa 2015.
- ↑ a b c d e Willa Eugeniusza Geyera – Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi [online], eprzewodnik.cmwl.pl [dostęp 2022-01-07].
- ↑ a b Monik@, baedeker łódzki: Geyerowie – historia rodziny i bawełnianego imperium. [online], baedeker łódzki, 12 września 2020 [dostęp 2022-01-07].
- ↑ a b c Joanna Sosnowska, Działalność socjalna i opiekuńczo-wychowawcza Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynności (1885-1940), wyd. 1, Łódź: Wyd. Unisersytetu Łódzkiego, 2011, ISBN 978-83-7525-522-5, OCLC 759918463 [dostęp 2022-01-07].
- ↑ Towarzystwo Higieny Praktycznej im Bolesława Prusa, Towarzystwo Higieny Praktycznej im. Bolesława Prusa. Pamiętnik za Rok 1910, [s.n.], 1911 [dostęp 2022-01-07].
- ↑ a b c Siemienice – pałac – TPZK [online] [dostęp 2022-01-07] (pol.).
- ↑ Maria Sośnierz, Szkoły zawodowe prowadzone przez instytucje dobroczynne na terenie Wilna, Warszawy i Łodzi, „Saeculum Christianum: pismo historyczno-społeczn” (3/2), bazhum.muzhp.pl, 1996, s. 45–72 [dostęp 2022-01-07].
- ↑ a b c Kazimierz Bem, Słownik biograficzny duchownych ewangelicko-reformowanych. Pastorzy i diakonisy Jednoty Małopolskiej i Jednoty Warszawskiej 1815-1939, Warszawa 2015, ISBN 978-83-7507-187-0, OCLC 933503655 [dostęp 2022-01-07].
- ↑ Eugeniusz Adam Geyer [online], geni_family_tree [dostęp 2022-01-07] (pol.).
- ↑ Maria Eugenia Geyer [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-01-07].
- ↑ Zenon Łubieński [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-01-07].
- ↑ Od Ludwika do Roberta – łódzka saga rodziny Geyerów [online], Plaster Łódzki [dostęp 2022-01-07] (pol.).
