Eugeniusz Olszewski
Eugeniusz Olszewski (ur. 4 grudnia 1911 w Saratowie[1], zm. 1 czerwca 1994 w Warszawie) – polski profesor, inżynier i historyk techniki. Twórca pierwszej w Polsce Katedry Historii Techniki (1956–1969)[2].
 Eugeniusz Olszewski przed 1974 | |
| Data i miejsce urodzenia |
4 grudnia 1911 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1 czerwca 1994 |
| Zawód, zajęcie |
inżynier, historyk techniki |
| Odznaczenia | |
       
| |
_1.JPG)
Życiorys edytuj
Urodził się w rodzinie Kajetana Bolesława i Zofii z Tomaszewiczów (1877–1932)[3][4]. W 1929 ukończył Państwowe Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie, następnie Oddział Budownictwa Wodnego i Melioracji na Wydziale Inżynierii Politechniki Warszawskiej, gdzie w 1935 otrzymał stopień inżyniera dróg i mostów. Podczas studiów w 1934 był członkiem Legionu Młodych[4].
W latach 1935–1937 pracował w Departamencie Budownictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych oraz Biurze Projektów i Studiów Polskich Kolei Państwowych w Warszawie, w latach 1937–1939 zajmował się wolną praktyką konstruktorską. Jednocześnie od listopada 1937 związał się z Politechniką Warszawską, gdzie został starszym asystentem w Zakładzie Mechaniki Teoretycznej na Wydziale Inżynierii[4].
W czasie okupacji niemieckiej, w latach 1939–1940 pracował w przedsiębiorstwie budowlanym, prowadząc drobne roboty budowlano-remontowe, następnie w latach 1940–1941 w Biurze Technicznym S. Biernackiego, w latach 1941–1942 był nauczycielem w Państwowej Szkole Budownictwa II stopnia, skąd przeszedł na stanowisko starszego asystenta w Zakładzie Wytrzymałości Materiałów Państwowej Wyższej Szkole Technicznej (1942–1944), gdzie prowadził ćwiczenia z wytrzymałości materiałów[4].
Po wyzwoleniu Warszawy, od stycznia do marca 1945 p.o. naczelnika wydziału w Ministerstwie Komunikacji, opracowywał wówczas uproszczone konstrukcje mostów drewnianych możliwych do szybkiego postawienia. Następnie, w okresie marzec 1945 - styczeń 1946 był zastępcą naczelnika Wydziału Planowania Gospodarczego w Biurze Odbudowy Stolicy, od lutego 1946 do stycznia 1948 - naczelnikiem Wydziału Planów Inwestycyjnych w Ministerstwie Odbudowy, od lutego 1948 do kwietnia 1949 - dyrektorem biura w Głównym Urzędzie Planowania Przestrzennego, od maja 1949 do kwietnia 1950 - dyrektorem naczelnego Centralnego Biura Projektów Architektonicznych i Budowlanych. Równocześnie był związany z Politechniką Warszawską, od marca 1945 pełnił funkcję starszego asystenta i adiunkta przy Zakładzie Statyki Budowli Wydziału Inżynierii[4]. W maju 1945 uzyskał tytuł doktora nauk technicznych, w 1951 profesora nadzwyczajnego, w 1966 profesora zwyczajnego. Od 1948 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od 1951 kierował na Politechnice Warszawskiej stworzoną przez siebie Katedrą Historii Techniki, w tym samym roku został członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Był kierownikiem Zespołu Naukoznawstwa i Technoznawstwa Zakładu Podstaw Filozofii Marksistowskiej Instytutu Nauk Ekonomiczno-Społecznych Politechniki Warszawskiej. W Zakładzie Historii Nauki i Techniki PAN prowadził Zespół Badań nad Zagadnieniami Rewolucji Naukowo-Technicznej. Był też jednym z założycieli oraz wiceprezesem i członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Historii Techniki[5] oraz członkiem Rady Sekcji Historii Nauki Międzynarodowej Unii Historii i Filozofii Nauki, przewodniczącym Komitetu Międzynarodowej Współpracy w Zakresie Historii Techniki i członkiem korespondentem Międzynarodowej Akademii Historii Nauki[6].
Zmarł w Warszawie[7], spoczywa w grobie rodzinnym na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A14-6-4/5)[3][8].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1961)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1956)
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 19 lipca 1946[9], 1954)
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[10]
- Medal im. Mikołaja Kopernika (1973)
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966)
- Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL” (1985)
- Złota Odznaka ZNP (1958)
- Złota Odznaka Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (1967)
- Złota Odznaka Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa (1960)
- Złota Odznaka NOT (1973)
- Srebrna Odznaka Towarzystwa Urbanistów Polskich (1973)
- Odznaka Honorowa Zrzeszenia Studentów Polskich (1963)
- Brązowa Odznaka Górska Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (1953)
Źródło[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Eugeniusz Olszewski: Engineer, Historian and Cofounder of the Committee.
- ↑ Encyklopedia WP.
- ↑ a b Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2024-03-25].
- ↑ a b c d e f Józef Pilatowicz. Eugeniusz Olszewski 1911–1994. „Rocznik II 1999–2000”, s. 11–20, 2000. Warszawa: Polskie Towarzystwo Historii Techniki, Retro-Art. ISSN 1507-8310. [dostęp 2024-03-25].
- ↑ Bolesław Orłowski, Eugeniusz Olszewski (1911–1994) jako historyk techniki, „Rocznik II 1999–2000”, s. 7–10, 2000. Warszawa: Polskie Towarzystwo Historii Techniki, Retro-Art, ISSN 1507-8310 [dostęp 2024-03-25].
- ↑ Nota biograficzna do artykułu: Eugeniusz Olszewski, Nauki techniczne i ich rola w epoce rewolucji naukowo-technicznej, [w:] Młody Technik nr 3/1973, s. 9.
- ↑ Olszewski Eugeniusz, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-03-25].
- ↑ Andrzej Liczbiński, Wykaz profesorów Politechniki Warszawskiej zmarłych w latach 1988–2000, Biblioteka główna Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 246 „za zasługi położone w dziedzinie Odbudowy Kraju”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.