Ferenc Kozár (ur. 20 marca 1943 w Budapeszcie, zm. 16 czerwca 2013 w Padwie) – węgierski entomolog, specjalizujący się w hemipterologii i entomologii stosowanej.

Ferenc Kozár
Data i miejsce urodzenia

20 marca 1943
Budapeszt

Data i miejsce śmierci

16 czerwca 2013
Padwa

Specjalność: entomologia, hemipterologia
Alma Mater

Węgierski Uniwersytet Rolnictwa i Nauk Biologicznych, Petersburski Uniwersytet Państwowy

Życiorys edytuj

Ferenc urodził się 20 marca 1943 roku w Budapeszcie. Od młodości interesował się czerwcami i ochroną roślin. W 1962 roku rozpoczął studia na Węgierskim Uniwersytecie Rolnictwa w Budapeszcie. W 1963 roku przeniósł się na Wydział Ochrony Roślin Uniwersytetu Leningradzkiego w obecnym Petersburgu. Tam otrzymał tytuł magistra dzięki pracy poświęconej czerwcom drzew owocowych. Później przez pół roku prowadził badania w Piatigorsku na Przedkaukaziu, a następnie pracował na Uniwersytecie Leningradzkim. W tym czasie odwiedzał Instytut Zoologii Rosyjskiej Akademii Nauk w Petersburgu. W 1968 roku uczestniczył w Światowym Kongresie Entomologicznym w Moskwie. Od 1971 roku odbywał studia doktorskie jednocześnie w Rosji i na Węgrzech. Po powrocie do Węgier znalazł zatrudnienie w Instytucie Badań nad Ochroną Roślin oraz na Wydziale Zoologii Węgierskiej Akademii Nauk. W latach 1978–1990 był kierownikiem tegoż wydziału. Po tym czasie pełnił tam funkcję konsultanta naukowego. Stopień doktora nauk rolniczych uzyskał w 1991 roku[1]. Zmarł 16 czerwca 2013 roku w Padwie[2].

Praca naukowa edytuj

Kozár jest autorem ponad 220 publikacji naukowych. Większość z nich ukazała się po 1990 roku. Wszystkie z wyjątkiem dwóch dotyczą pluskwiaków z infrarzędu czerwców[1]. Był najbardziej płodnym kokcydiologiem przełomu tysiącleci[3]. Jego badania nad tą grupą owadów dotyczyły taksonomii, faunistyki, biologii rozwoju, dynamiki populacji, przewidywania gradacji gatunków szkodliwych i ich zwalczania. Opisał 13 nowych dla nauki taksonów rangi rodzinowej, 32 nowe rodzaje i około 175 nowych gatunków[1]. Badania terenowe prowadził w ponad 30 krajach, w tym na Węgrzech, Bałkanach, w Szwajcarii, Grecji, Rosji, Turcji, Kanadzie, Stanach Zjednoczonych i Południowej Afryce[3][1]. Napisał 9 publikacji książkowych[1]. Wspólnie z Michaelem Kosztarabem stworzyli pozycję o czerwcach Węgier (wydana w 1978 roku) oraz około 500-stronicową pozycję o czerwcach Europy Środkowej (wydana w 1988 roku). Był autorem katalogu czerwców Palearktyki (wydany w 1998 roku) oraz współautorem pozycji o dynamice populacji zwierząt (wydana w 1992 roku)[3][1].

Kozár był członkiem, wiceprezydentem i prezydentem wielu towarzystw i komitetów entomologicznych, zoologicznych i poświęconych ochronie roślin. Był profesorem wizytującym na uniwersytetach we Włoszech, Turcji i Szwajcarii. Należał do sekcji badań zachodniopalearktycznych International Organization for Biological Control[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g D.J. Williams, Mehmet Bora Kaydan. Ferenc Kozár – A dedicated and prolific worker on scale insects. „Entomologica Hellenica”. 19 (2), s. 163, 2017. DOI: 10.12681/eh.11585. 
  2. Kozár Ferenc. Petőfi Irodalmi Múzeum. [dostęp 2022-01-21].
  3. a b c Michael: Hungarian Coccidology. [w:] The Scale, Volume XXIV [on-line]. Systematic Entomology Lab, USDA, 2000. [dostęp 2022-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-09)].