Flis (rzeka)

rzeka w Polsce

Flis Północny – prawy dopływ Brdy, o powierzchni zlewni 88,6 km²[2]. Od strugi wzięło nazwę osiedle Flisy w Bydgoszczy.

Flis
Ilustracja
Ciek w rejonie osiedla Flisy
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Potok
Długość 13,67[1] km
Powierzchnia zlewni

88,6 km²

Średni przepływ

0,244 m³/s

Źródło
Miejsce Osówiec
Wysokość

97 m n.p.m.

Współrzędne

53°11′10″N 17°52′06″E/53,186111 17,868333

Ujście
Recypient Brda
Miejsce

Bydgoszcz (Czyżkówko)

Wysokość

50 m n.p.m

Współrzędne

53°08′12″N 17°58′20″E/53,136667 17,972222

Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Flis w pobliżu ujścia do Brdy

Nazwa edytuj

Nazwa strugi pochodzi od niemieckiego słowa Fließ, oznaczającego strumień. Pierwotna, polska nazwa, która zanikła w XIX wieku to Krępa[3]. W okresie zaboru pruskiego nazwa brzmiała „Prondyfließ”, od nieistniejącej już osady Prądy-Młyn (Prondy-Mühle).[4]

Charakterystyka edytuj

Źródła Flisu położone są na wysokości około 97 m n.p.m. w południowo-wschodniej części Pojezierza Pomorskiego w okolicy miejscowości Osówiec. W przeszłości źródła znajdowały się na bagnach między Wojnowem a Szczutkami i Mochlem[1]. Ciek odwadnia północno-zachodnie dzielnice Bydgoszczy. W górnym odcinku struga jest skanalizowana, dopiero w granicach osiedla Flisy płynie w słabo zaznaczającej się dolince. W tym rejonie potok ma 0,65-0,7 m głębokości i ok. 1 m szerokości. Na wschód od ulicy Siedleckiej ciek przeprowadzony jest syfonem pod Kanałem Bydgoskim, zbudowanym w celu zapewnienia zasilania w wodę młyna na Czyżkówku. Dla zapewnienia odpowiedniego spadu wody, przed wlotem syfonu znajduje się zastawka piętrząca[5]. Ujście cieku zlokalizowane jest na prawym brzegu rzeki Brdy, poniżej połączenia z Kanałem Bydgoskim.

Analiza map topograficznych i geologicznych wskazuje, że przed wybudowaniem Kanału Bydgoskiego struga Flis spływała z terasy pradolinnej, przyjmując wody Strugi Kruszyńskiej, Strugi Prądzyńskiej i Strugi Młyńskiej, po czym w dnie pradoliny kierowała się w stronę Brdy[6].

Średni spadek Flisa wynosi 4‰. W górnym odcinku cieku jest większy i sięga 6‰, w środkowej części maleje do niespełna 2‰, a w odcinku ujściowym osiąga 4,5‰. Średni przepływ Flisa wynosi 244 l/s, minimalny 40 l/s. Ciek wykazuje przekroczenie norm sanitarnych określonych dla wód powierzchniowych[7].

Fauna edytuj

Ryby zanotowane we Flisie to: pstrąg potokowy (dorasta w nim nawet do 35 cm, co jest wynikiem zaskakującym w małej rzeczce nizinnej, osobniki wyłowione z niego wykorzystano do zarybienia rzeki Brdy na terenie Borów Tucholskich), ciernik, strzebla potokowa, głowacz pręgopłetwy, minóg strumieniowy.

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Dawid Kilon: Flis i Kanał Bydgoski – przewodnik po ścieżce edukacyjnej. Bydgoszcz: 2015. ISBN 978-83-926225-3-6.
  2. Program Rewitalizacji i Rozwoju Bydgoskiego Węzła Wodnego na stronie Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w Bydgoszczy, str. 42
  3. Nazewnictwo miejskie. [w:] Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Wydział Nauk Humanistycznych. seria B. nr 18. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Warszawa – Poznań 1989
  4. Memel-, Pregel- u. Weichselstrom: ihre Stromgebiete u. ihre wichtigsten Nebenflüsse, Tom 4
  5. Encyklopedia Bydgoszczy. t.1. praca zbiorowa pod red. Włodzimierza Jastrzębskiego. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2011. ISBN 978-83-926423-3-6, str. 286-287
  6. https://docplayer.pl/35163572-Zasoby-przyrodnicze-i-kulturowe-drogi-wodnej-wisla-odra.html Zasoby przyrodnicze i kulturowe drogi wodnej Wisła-Odra. Praca pod red. Danuty Szumińskiej. Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Instytut Geografii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Bydgoszcz 2008
  7. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Bydgoszczy. Miejska Pracownia Urbanistyczna w Bydgoszczy. Część I - Uwarunkowania rozwoju - Bydgoszcz 2009

Zobacz też edytuj

Bibliografia edytuj