Fokker D.I
Fokker D.I – niemiecki samolot myśliwski z okresu I wojny światowej, zaprojektowany w 1916 roku w wytwórni Fokker Aeroplanbau, konstrukcji Martina Kreutzera.
 Fokker D.I | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Konstruktor |
Martin Kreutzer |
| Typ | |
| Konstrukcja |
dwupłat o konstrukcji mieszanej, podwozie klasyczne – stałe |
| Załoga |
1 (pilot) |
| Historia | |
| Data oblotu | |
| Lata produkcji |
1916 |
| Liczba egz. |
25 |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
1 6-cylindrowy silnik rzędowy Mercedes D.II |
| Moc |
120 KM |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
9,05 m |
| Długość |
5,7 m |
| Wysokość |
2,25 m |
| Powierzchnia nośna |
22 m² |
| Masa | |
| Własna |
463 kg |
| Startowa |
671 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
150 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
1000 m w 5 min |
| Długotrwałość lotu |
1,5 h |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 1 karabin maszynowy lMG 08 7,92 mm – stały, w górnej części kadłuba | |
| Użytkownicy | |
 Cesarstwo Niemieckie
| |
Historia powstania i konstrukcja edytuj
Fokker D.I został zaprojektowany, ponieważ używane wcześniej jednopłatowce Fokker E.I - E.IV stawały się technologicznie przestarzałe. Jego prototyp był oznaczony Fokker M18z (zweistilig, czyli „dwukomorowy”, o dwóch komorach płatów)[1]. Mimo oznaczenia D.I, samolot ten został ukończony później niż pokrewna konstrukcja, Fokker D.II (oznaczenie fabryczne M17)[2].
Konstrukcja była podobna do jednopłatowców serii E. Kadłub miał postać stalowej kratownicy, usztywnionej cięgnami z drutu, obciągniętej płótnem, o pionowych bokach, klinowato schodzącej się w stronę ogona w płaszczyźnie poziomej. Zupełnie odmienny był przód, ze względu na inny silnik, rzędowy, w miejsce rotacyjnego. Silnik był osłonięty metalowymi panelami, tworzącymi aerodynamiczną owiewkę; szczyty cylindrów były odsłonięte. Chłodnice o konstrukcji plastra miodu umieszczone były po obu stronach kadłuba, na wysokości krawędzi natarcia skrzydeł[3].
Usterzenie płytowe bez nieruchomych powierzchni stabilizujących było podobne, choć nie identyczne, do jednopłatowców serii E. Skrzydła proste, o jednakowej rozpiętości; górny płat na niskiej piramidce przyspawanej bezpośrednio do kratownicy kadłuba, tuż nad nim. Dzięki niskiemu umiejscowieniu płata i obszernemu wycięciu w krawędzi spływu, pilot miał bardzo dobre pole widzenia do góry i do przodu[3]. Podobnie jak w D.II i jednopłatowcach, skrzydła nie miały lotek, lecz sterowanie odbywało się przez zwichrzenie płata; cięgna przeprowadzone były przez odpowiednie wycięcia w słupkach między płatami. Podwozie klasyczne – stałe, amortyzowane sznurem gumowym, z płozą ogonową[3].
Samolot napędzał rzędowy, 6-cylindrowy silnik Mercedes D.II o mocy 120 KM, co było zdecydowanie za mało dla myśliwca; dla poprawienia osiągów, Fokker zabudował silnik D.III o mocy 160 KM, tworząc wersję Fokker D.IV[1]. D.I miał maksymalny pułap 4000 m, na który wspinał się 28 minut; prędkość wznoszenia na niższe pułapy wynosiła odpowiednio: 5 min na 1000 m, 11 min na 2000 m i 16 min na 3000 m. Prędkość maksymalna samolotu to 150 km/h[4].
Samolot uzbrojony był w jeden zsynchronizowany karabin maszynowy lMG 08 kal. 7,92 mm[5]. Zbudowano 25 Fokkerów D.I[6]
Służba edytuj
Samolot wprowadzono do użytku w Luftstreitkräfte w 1916 roku. Początkowo wchodził w skład mieszanych oddziałów lotniczych (Fl. Abt.); część trafiła następnie do nowo utworzonych jednostek myśliwskich (Jagdstaffeln), m.in. do Jasta 2[6]. Samolot miał przeciętne osiągi, a przede wszystkim – zbyt niską moc silnika. Ustępując prędkością wznoszenia i manewrowością myśliwcom alianckim na froncie zachodnim, został szybko przesunięty na front wschodni i do szkół lotniczych. Część sprzedano lotnictwu Austro-Węgier[1]. Wersja rozwojowa D.IV była niewiele lepsza, więc zaniechano jej produkcji, przeznaczając silniki D.III dla dużo lepszych Albatros D.I[3]. Albatrosy ustępowały Fokkerom manewrowością, ale górowały prędkością, prędkością wznoszenia i, mając dwa km-y, siłą ognia[7].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Gray i Thetford 1970 ↓, s. 87.
- ↑ Lamberton 1964 ↓, s. 120.
- ↑ a b c d Gray i Thetford 1970 ↓, s. 88.
- ↑ Lamberton 1964 ↓, s. 218-219.
- ↑ Gray i Thetford 1970 ↓, s. 90.
- ↑ a b Gray i Thetford 1970 ↓, s. 89.
- ↑ Robert Jackson: Aerial combat: the world's great air battles. New York: Galahad Books, 1976, s. 28. ISBN 0-88365-361-3. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Peter Gray, Owen Thetford: German Aircraft of the First World War. London: Putnam, 1970. ISBN 0-85177-809-7.
- W.M. Lamberton: Fighter Aircraft of the 1914–1918 War. Letchworth: Harleyford Publ., 1964. ISBN 0-8306-8350-X.
Linki zewnętrzne edytuj
- Fokker D.I w serwisie Ugołok Nieba