Funkcja aktywna słownika

cecha użytkowa słownika

Funkcja aktywna słownika, słownik aktywny – funkcja słownika dwujęzycznego (bilingwalnego) zorientowana na tworzenie tekstów obcojęzycznych[1][2].

O funkcji aktywnej słownika bilingwalnego, o słownikach aktywnych mówimy, gdy językiem wyjściowym jest język ojczysty a docelowym język obcy. Taki słownik służący do tworzenia tekstów w obcym języku lub tłumaczenia na język obcy wymaga bogatej mikrostruktury. Powinien zawierać możliwie wiele informacji na temat obcojęzycznych ekwiwalentów, jak informacje gramatyczne, np. (przy rzeczownikach) formy dopełniacza liczby pojedynczej i mianownika liczby mnogiej), konteksty użycia, kolokacje, zróżnicowanie znaczeń (przy polisemii), kwalifikatory, informacje o wymowie (przy niektórych ekwiwalentach). Przy wyrazach hasłowych takie informacje są z reguły zbędne[1].

Funkcję aktywną dla niemieckiego czy francuskiego odbiorcy pełnią odpowiednio słowniki niemiecko-polskie, słowniki francusko-polskie.

Przykłady słowników o funkcji aktywnej dla użytkowników polskich: Praktyczny słownik  S. Gruczy (część polsko-niemiecka)[3], Langenscheidt Słownik Partner (część polsko-niemiecka)[4], Wielki słownik polsko-niemiecki PWN[5].

Nie należy jednak pojęć „aktywny” i „pasywny” (funkcja pasywna słownika) rozumieć jako aktywność lub brak aktywności użytkownika słownika, lecz jako odniesienie do produkcji lub recepcji obcojęzycznego tekstu[6].

Przypisy edytuj

  1. a b Agnieszka Frączek/Ryszard Lipczuk: Krótki leksykon wybranych pojęć leksykograficznych, [w:] Słowniki polsko–niemieckie i niemiecko–polskie. Historia i teraźniejszość, Wolczkowo, 2004, s. 9.
  2. Renata Nadobnik: Znaczenie słowników bilingwalnych w dydaktyce języka niemieckiego w Polsce. Gorzów 2010, s. 13 n.
  3. Sambor Grucza:  Praktyczny słownik niemiecko-polski, polsko-niemiecki. Warszawa: Graf-Punkt, 1999.
  4. Langenscheidt Słownik Partner polsko-niemiecki, niemiecko-polski. Berlin etc: Langenscheidt 2006.
  5. przypis 5 (Wielki słownik ...)
  6. Franz Josef Hausmann/ Reinhold Otto Werner: Spezifische Bauteile und Strukturen zweisprachiger Wörterbücher, [w:] (red.) F. J. Hausmann et al., Wörterbücher. Dictionaries. Dictionnaires. Ein internationales Handbuch zur Lexikographie. Berlin: de Gruyter, 1991, s. 2741.

Bibliografia edytuj

  • Agnieszka Frączek/Ryszard Lipczuk: Krótki leksykon wybranych pojęć leksykograficznych, [w:] Słowniki polsko–niemieckie i niemiecko–polskie. Historia i teraźniejszość. Wołczkowo: Oficyna In Plus, 2004, s. 9–21. ISBN 83-89402-06-8. Rec. Monika Bielińska, [w:] Kwartalnk Neofilologiczny 2004, 1, s. 96-97.
  • Sambor Grucza: Praktyczny słownik niemiecko-polski, polsko-niemiecki. Warszawa: Graf-Punkt, 1999.
  • Franz Josef Hausmann/Reinhold Otto Werner: Spezifische Bauteile und Strukturen zweisprachiger Wörterbücher, [w:] (red.) F. J. Hausmann et al., Wörterbücher. Dictionaries. Dictionnaires. Ein internationales Handbuch zur Lexikographie. Berlin: de Gruyter, 1991, s. 2729–2769.
  • Langenscheidt Słownik Partner polsko-niemiecki, niemiecko-polski. Berlin etc: Langenscheidt 2006.
  • Magdalena Lisiecka-Czop: Kinderwörterbücher. Lexikografische und glottodidaktische Eigenschaften am Beispiel deutsch-polnischer und polnisch-deutscher Wörterbücher. Frankfurt a. M.: Peter Lang, 2013, rozdz. 1.1.3. Wörterbuchfunktionen, s. 24-27. ISSN 2192-3310, ISBN 978-3-631-62895-9.
  • Renata Nadobnik: Znaczenie słowników bilingwalnych w dydaktyce języka niemieckiego w Polsce. Gorzów: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Gorzowie Wielkopolskim, 2010. ISBN 978-83-89682-73-4.
  • Wielki słownik polsko-niemiecki pod red. Józefa Wiktorowicza i Agnieszki Frączek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.