Gąszczak rdzawy[4], krzakówka rdzawa (Atrichornis rufescens) – gatunek małego ptaka z rodziny gąszczaków (Atrichornithidae). Endemiczny dla południowo-wschodniej Australii. Zagrożony wyginięciem.

Gąszczak rdzawy
Atrichornis rufescens[1]
(E. P. Ramsay, 1867)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

gąszczaki

Rodzaj

Atrichornis

Gatunek

gąszczak rdzawy

Synonimy
  • Atrichia rufescens E. P. Ramsay, 1867[2]
Podgatunki
  • A. r. rufescens (E. P. Ramsay, 1867)
  • A. r. ferrieri Schodde & I. J. Mason, 1999
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Podgatunki i zasięg występowania edytuj

Wyróżnia się dwa podgatunki A. rufescens[2][5]:

Wygląd edytuj

Mierzy 17–19 cm i osiąga masę ciała 25 gramów. Maskujące ubarwienie. Samiec różni się od samicy jedynie czarną, trójkątną plamą na piersi i brzuchu. Grzbiet i ogon brunatne, gęsto, czarno prążkowane. Skrzydła ciemnobrązowe, czarno kropkowane i prążkowane. Spód ciała jasnobrązowy, żółty dziób i różowo-brązowe nogi.

Biotop edytuj

Jego środowisko to wilgotne wąwozy i skarpy w lasach umiarkowanych i strefy podzwrotnikowej.

Pożywienie edytuj

Zjada bezkręgowce zbierane z dna lasu. Przekopuje przy tym ściółkę, używając głowy jako szufli.

Rozmnażanie edytuj

Kopulaste gniazdo z zeschłych traw jest budowane przez samicę blisko ziemi: w kępach turzyc albo w krzewiastych paprociach. Składa 2 jaja, które sama wysiaduje.

Status edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2012 uznaje gąszczaka rdzawego za gatunek zagrożony (EN – endangered); wcześniej, od 2008 miał on status gatunku narażonego (VU – vulnerable), od 2000 był klasyfikowany jako gatunek bliski zagrożenia (NT – near threatened), a od 1994 jako gatunek narażony (VU). Szacuje się, że populacja tego ptaka liczy nie więcej niż 2500 par lęgowych, choć mogą to być dane zbyt optymistyczne. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[3].

Przypisy edytuj

  1. Atrichornis rufescens, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Rufous Scrub-bird (Atrichornis rufescens). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (ang.).
  3. a b Atrichornis rufescens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Atrichornithidae Stejneger, 1885 (1875) - gąszczaki - Scrubbirds (wersja: 2019-04-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-30].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Lyrebirds, scrubbirds, bowerbirds, Australasian wrens. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-30]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-15733-3.

Linki zewnętrzne edytuj