Wilgotniczka jasna
Wilgotniczka jasna, wilgotnica jasna (Gliophorus laetus (Pers.) Herink) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
wilgotniczka jasna |
| Nazwa systematyczna | |
| Hygrocybe laeta (Pers.) Herink Sb. severočeského Musea, Historia Naturalis 1: 84 (1958) | |
_P._Kumm_246187.jpg)
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1800 r. Persoon nadając mu nazwę Agaricus laetus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1958 r. Josef Herink[1].
Synonimów naukowych ma 16[2].
Nazwę „wilgotnica jasna” podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r[3]. W 2021 Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego zarekomendowała, aby w razie używania synonimu Gliophorus laetus (Pers.) Herink używać nazwy „wilgotniczka jasna”[4].
Morfologia edytuj
Średnicy od 1,5 do 3,5 cm, młody – półkulisty, później wypukły, stożkowaty do rozpostartego i płaskiego, czasami nawet zapadnięty. Jest półprzeźroczysty, wskutek czego jest prążkowany od prześwitujących blaszek. W wilgotnych warunkach powierzchnia jest mocno śluzowata, błyszcząca i gładka, natomiast w czasie suszy – lepka. Barwa zmienna – od płowopiaskowej do pomarańczowobrunatnej[5]
Dość rzadkie i grube oraz szeroko przyrośnięte, a czasami nawet zbiegające. Na brzegu kapelusza równe, przy trzonie czasami połączone anastomozami. Początkowo białawe, później – różowawe, niemal zawsze z popielatym, lub rzadziej z zielonkawym odcieniem[5].
Wysokość od 2 do 5 cm, średnicy od 3 do 5 mm, cylindryczny, niekiedy wygięty, elastyczny. Powierzchnia gładka, mocno śluzowata, błyszcząca. w środku pusty. Ma barwę podobną do kapelusza, nieco jaśniejszą, w górnej części czasami jest szaropopielaty[5].
Elastyczny, początkowo bladoochrowy, potem brązowopomarańczowy, miejscami półprzeźroczysty. Ma łagodny smak, czasami jest bezwonny, czasami ma nieprzyjemny zapach podobny do zapachu starej gumy[5].
Biały. Zarodniki o kształcie odszerokoelipsoidalnego do kulistego, gładkie[5].
Występowanie i siedlisko edytuj
W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – gatunek zagrożony wymarciem[6]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Szwajcarii, Niemczech i Holandii[3].
Rośnie od czerwca do października. Występuje gromadnie w trawie i mchach na łąkach, pastwiskach, zaroślach i skrajach lasów[5].
Znaczenie edytuj
Gatunki podobne edytuj
Do wilgotniczki jasnej najbardziej podobna jest niejadalna wilgotniczka papuzia (Gliophorus psittacinus), która ma również zielonkawe zabarwienie, odróżnia się ją szeroko przyrośniętymi blaszkami[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Rekomendacja nr 1/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 20 lutego 2021.
- ↑ a b c d e f g B. Gumińska, Flora Polska (Flora of Poland). Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae). Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, Kraków 1997
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.