Godętowo

wieś w województwie pomorskim

Godętowo (kaszb. Gòdãtòwò) – osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Łęczyce. Miejscowość jest częścią sołectwa Łęczyce.

Godętowo
osada
Ilustracja
Pałac z przełomu XVIII i XIX w.
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

wejherowski

Gmina

Łęczyce

Sołectwo

Łęczyce

Liczba ludności (2022)

164[2]

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

84-218[3]

Tablice rejestracyjne

GWE

SIMC

0167220

Położenie na mapie gminy Łęczyce
Mapa konturowa gminy Łęczyce, po lewej znajduje się punkt z opisem „Godętowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Godętowo”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Godętowo”
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego
Mapa konturowa powiatu wejherowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Godętowo”
Ziemia54°34′26″N 17°52′02″E/54,573889 17,867222[1]

Według danych na dzień 23 października 2019 roku wieś zamieszkuje 179 mieszkańców[4].

Położenie edytuj

Miejscowość znajduje się na lewym brzegu Pradoliny rzeki Łeby na styku z Pojezierzem Kaszubskim, przy drodze krajowej nr 6. Wieś położona jest przy linii kolejowej Gdańsk – Stargard, ze stacją Godętowo. Kolejowy ruch pasażerski obsługiwany jest przez trójmiejską SKM. Najbliżej położonym miastem jest Lębork, wieś znajduje się na wschód od tego miasta.

Historia edytuj

Według obecnie dostępnych informacji miejscowość po raz pierwszy wymieniana jest w 1284 roku[5].

Do 1918 wieś Godętowo znajdowała się pod administracją zaboru pruskiego. Po I wojnie światowej miejscowość pozostała po niemieckiej stronie granicy. Obowiązująca do 1935 oficjalna nazwa miejscowości Goddentow została przez nazistowskich propagandystów niemieckich zweryfikowana jako zbyt kaszubska lub nawet polska i w 1936 (w ramach odkaszubiania i odpolszczania nazewnictwa niemieckiego lebensraumu) przemianowana na nowo wymyśloną i bardziej niemieckąGotendorf.

W dniach 18-26 września 1939 na stacji stał pociąg "Amerika" Adolfa Hitlera, który w tym czasie przebywał m.in. w sopockim Grand Hotelu.

W 1945 roku SS-mani rozstrzelali w tej miejscowości grupę około 100 więźniów obozu Stutthof[6]

Dnia 15 marca 1947 roku nazwa miejscowości została zmieniona z Goddentow na Godętowo[7].

Pomiędzy 1945-1954 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego, powiatu lęborskiego, gminy Rozłazino. W tym czasie miejscowość była siedzibą gromady/sołectwa Godętowo, w skład którego wchodziły: Dąbrówka Wielka, Godętowo, Węgornia, Wielistowo.

Po zniesieniu gmin i pozostawienie w ich miejscu gromad, w latach 1957-1975 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego, powiatu lęborskiego. Wtedy też gromada Godętowo została włączona w skład gromady Łęczyce poza miejscowością Dąbrówka Wielka, która weszła w skład gromady Rozłazino. Przynależność do Łęczyc utrzymano po zniesieniu gromad – wieś jest częścią tego sołectwa, wraz z Węgornią i Wielistowem[8].

W tym czasie powstała na bazie przedwojennej szkoły i dotychczas istniejąca w Godętowie kilkuklasowa szkoła podstawowa została zamknięta, a budynek szkolny przeznaczono na cele mieszkalne[9].

 
Przedwojenny budynek byłej szkoły z charakterystycznymi krzyżami
 
Zabudowa folwarczna przy pałacu
 
Budynek mieszkalny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Obecnie miejscowość zaliczana jest do ziemi lęborskiej włączonej w skład powiatu wejherowskiego[10].

Zabytki edytuj

Według rejestru zabytków NID[11] na listę zabytków wpisany jest zespół pałacowy, nr rej.: A-267 z 3.05.1978:

  • pałac, ok. 1800, nr rej.: A-267 z 12.12.1961[12]
  • obora, 4 ćw. XIX w.

Inne obiekty:

  • zabudowania kolejowe wokół stacji w Godętowie z przełomu XIX i XX wieku
  • droga alejowa w kierunku na Rozłazino

Zobacz też edytuj

Sąsiednie miejscowości edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 34169
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 320 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Gmina w liczbach. Gmina Łęczyce. [dostęp 2021-01-06].
  5. Zarys najdawniejszych dziejów terytorium obecnej Gminy Łęczyce[1]
  6. M. Mamuszka, C. Piskorski, Pobrzeże Bałtyku – Mapa Turystyczna 1:400 000, wyd. Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych (wydanie ósme), Warszawa 1980
  7. Rozporządzenie Ministra Administracji i Ministra Ziem Odzyskanych z dnia 15 marca 1947 r. (M.P. z 1947 r. nr 37, poz. 297, s. 4)
  8. Gmina Łęczyce – sołectwa[2]
  9. Szukaj: >> Godętowo >> zakładka RASTER skala 1:18 000. geoportal.gov.pl. [dostęp 2012-10-23].
  10. Studium Ochrony Krajobrazu Województwa Pomorskiego, Gdańsk 2005 i załącznik Ryc 32. Proponowane formy ochrony krajobrazu na tle obszarów oraz regionów historyczno-kulturowych.
  11. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 122 [dostęp 2021-01-06].
  12. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 230, ISBN 978-83-7495-133-3.

Bibliografia edytuj

  • Piasek Dariusz, Dzieje Łęczyc oraz Godętowa, Wielistowa, Niedarzyna, Węgorni i Dąbrówki Wielkiej od pradziejów do współczesności, Wydawnictwo Region, Gdynia 2022.