Grzegorz Sigalin
Grzegorz Sigalin (ur. 1902 w Warszawie, zm. 16 czerwca 1938 w Moskwie) – polski architekt pochodzenia żydowskiego[1], ofiara czystek stalinowskich[2].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Alma mater |
Życiorys edytuj
Grzegorz Sigalin w 1928 ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Należał do warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP). W 1931 wspólnie z Henrykiem Blumem i Bertholdem Lubetkinem wziął udział w międzynarodowym konkursie na gmach Pałacu Rad w Moskwie, zyskując wyróżnienie. Po rozstrzygnięciu konkursu uzyskał propozycję wyjazdu do ZSRR, z której skorzystał. Zamieszkał w Moskwie, gdzie pracował w 5. Pracowni Architektonicznej Mossowietu, kierowanej przez architekta Daniiła Fridmana[2]. 10 lutego 1938 został aresztowany i oskarżony o szpiegostwo na rzecz Polski. 16 czerwca 1938 został stracony, a następnie pochowany na poligonie NKWD w Komunarce w zbiorowej mogile[2]. W ramach inicjatywy Ostatni Adres zorganizowanej przez rosyjskie Stowarzyszenie Memoriał w Moskwie przy ul. Orlikow Pierieułok 6, gdzie mieszkał Sigalin zawisła tabliczka w języku rosyjskim o treści: „Tu mieszkał architekt Grigorij Michajłowicz Sigalin, urodzony w 1902 roku, aresztowany 10.02.1938, rozstrzelany 16.06.1938, zrehabilitowany w 1958 roku”[2].
Życie prywatne edytuj
Grzegorz Sigalin pochodził z rodziny Sigalinów wywodzącej się z Kaukazu, która przeniosła się do Warszawy w XIX w. Jego braćmi byli architekci: Roman Sigalin i Józef Sigalin[2].
Miał żonę i syna Wiktora, urodzonego 10 dni przed aresztowaniem Grzegorza Sigalina[2]. Wiktor Sigalin również został architektem[3].
Realizacje edytuj
- kamienica przy ul. Mackiewicza 1, Warszawa (współautorstwo: Jerzy Gelbard, Roman Sigalin),
- gmach Ubezpieczalni Społecznej w Sosnowcu (1934, współautorstwo: Jerzy Gelbard, Roman Sigalin, Witold Woyniewicz),
- laboratorium chemiczno-farmaceutyczne Asmidar, ul. Grzybowska 88, Warszawa (współautorstwo: Jerzy Gelbard, Roman Sigalin)[3],
- zespół budynków Ludowego Komisariatu Przemysłu Obronnego ZSRR (1933–1936, współautorstwo: D. Fridman, A. I. Woronow, G. Blum)[4].
Nagrody edytuj
- projekt zakładu psychiatrycznego województwa warszawskiego w Gostyninie (1928, współautorstwo: J. Gelbard, Lucjan Korngold, R. Sigalin, III nagroda),
- projekt budynku Ministerstwa Spraw Zagranicznych (1929, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, W. Woyniewicz, zakup projektu);
- projekt gmachu Najwyższej Izby Kontroli Państwa w Warszawie (1929, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, III nagroda),
- projekt Dworca Głównego w Warszawie (1929, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, W. Woyniewicz, zakup projektu),
- projekt gmachu Związku Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych w Warszawie (1930, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, W. Woyniewicz, I nagroda),
- projekt budynku Kasy Chorych w Sosnowcu (1930, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, W. Woyniewicz, I nagroda),
- projekt szkicowy okręgowego szpitala wojskowego w Łodzi (1934, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, współpraca: Naum Frankfurt, IV nagroda równorzędna),
- projekt gmachu Urzędu Celnego w Gdyni (1934, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, W. Woyniewicz, IV nagroda)[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Józef Sigalin | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2022-02-18] (pol.).
- ↑ a b c d e f Polski architekt Grzegorz Sigalin, ofiara sowieckich zbrodni z lat 30., upamiętniony w Moskwie [online], dzieje.pl [dostęp 2022-02-18] (pol.).
- ↑ a b c In memoriam – Pamięci Architektów Polskich – Grzegorz Sigalin [online], Stowarzyszenie Architektów Polskich [dostęp 2022-02-18].
- ↑ Страницы истории Минавиапрома СССР [online], mapsssr.ru [dostęp 2022-02-18].