Grzybówka zielonawa

Grzybówka zielonawa (Mycena arcangeliana Bres.) – gatunek grzybów z rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae)[1].

Grzybówka zielonawa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

grzybówkowate

Rodzaj

grzybówka

Gatunek

grzybówka zielonawa

Nazwa systematyczna
Mycena arcangeliana Bres
Contr. Bolus Herb.: 78 (1904)
Grzybówka zielonawa

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Gatunek ten po raz pierwszy opisał Giacomo Bresàdola w 1904 r.[1]. Maria Lisiewska w 1987 r. nadała mu nazwę grzybówka liniowana[2], Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował nazwę grzybówka zielonawa[3].

Synonimy naukowe[4]:

  • Mycena arcangeliana var. oortiana Kühner 1938
  • Mycena arcangeliana Bres. 1904 f. arcangeliana
  • Mycena arcangeliana Bres. 1904 var. arcangeliana
  • Mycena arcangeliana var. oortiana Kühner 1938
  • Mycena lineata var. olivascens Quél. 1889
  • Mycena olivascens Quél.
  • Mycena olivascens Quél. f. olivascens
  • Mycena olivascens Quél. var. olivascens
  • Mycena oortiana Hora 1960
  • Mycena vitilis var. olivascens (Quél. ex Bigeard & H. Guill.) Kühner 1938

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnicy 7–20 mm, za młodu stożkowaty, potem dzwonkowaty z tępym garbem. Skórka matowa, brzeg kapelusza ostry i pofalowany. W stanie suchym kapelusz jest białawy lub szarożółtawy, na środku ciemniejszy (oliwkowy). W czasie wilgotnej pogody kapelusz jest ciemniejszy – oliwkowobrązowy[5]. Kapelusz jest higrofaniczny, przeźroczysty i promieniście żłobkowany[6].

Blaszki

Szerokie i zbiegające ząbkiem na trzon, koloru białego, tylko u trzonu ciemniejsze, szaroczarne, Ostrza blaszek nierówne, nieco pofalowane[5].

Trzon

Wysokość 4–7 cm, grubość do 3 mm, walcowaty, prosty. Powierzchnia gładka, jedwabiście matowa, górą biaława. U młodych okazów ma niebieskawo-różowofioletowy odcień i szklisty połysk, u starszych jest szarooliwkowy. U nasady pokryty białym meszkiem[5].

Miąższ

Cienki, cytrynowożółtego koloru, o słabym smaku i zapachu rzodkwi[5].

Wysyp zarodników

Białawy. Zarodniki elipsoidalne, rzadziej kuliste, amyloidalne, gładkie, pokryte nielicznymi brodawkami. Rozmiar 8–11 × 4,5–6 μm[6].

Występowanie i siedlisko edytuj

Występuje tylko w Europie[7]. W. Wojewoda w 2003 r. w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski podał 7 stanowisk z uwagą, że prawdopodobnie jest bardzo9rzadki i zagrożony[3].

Rośnie na murszejącym drewnie drzew liściastych, na opadłych gałęziach, pniach i pniakach[2].

Znaczenie edytuj

Saprotrof[3]. Grzyb niejadalny[5].

Gatunki podobne edytuj

Podobna jest grzybówka nitkowatotrzonowa (Mycena filopes), ale ma zapach jodoformu[5]. Podobna jest też grzybówka oliwkowa (Mycena chlorantha), ale rośnie wyłącznie w trawie, zwłaszcza na pasach zieleni przyległych do nadmorskich wydm[6].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-02-18] (ang.).
  2. a b M. Lisiewska, K. Kochman, A. Skirgiełło. Grzybówka (Mycena). 17. Podstawczaki (Basidiomycetes), bedłkowe (Agaricales), gąskowate I (Tricholomataceae). Kraków: PWN, 1987.
  3. a b c Władysław Wojewoda. Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. Species Fungorum. [dostęp 2013-09-15]. (ang.).
  5. a b c d e f Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
  6. a b c A key to the Mycenas of Norway. ''Mycena arcangeliana'' [online] [dostęp 2012-09-21] [zarchiwizowane z adresu 2015-10-31].
  7. Discover Life Maps [online] [dostęp 2015-06-22].